W perspektywie rocznej epidemii wiele osób straciło miejsca pracy, a część pracodawców musiało ograniczyć etaty z uwagi na konieczność zachowania reżimu sanitarnego lub ze względu kryzys gospodarczy spowodowany zachorowaniami na koronawirusa. W tym kontekście rozważenia wymaga okoliczność, czy pracodawca może wymagać od swoich pracowników zaszczepienia lub czy może zwolnić pracownika, który nie wykaże, że został zaszczepiony.
W styczniu 2021 r. w Polsce rozpoczęła się akcja informacyjna oraz zgłoszenia i rejestracje w sprawie szczepień przeciwko COVID-19. Szczepienia są dobrowolne i bezpłatne. Oznacza to, że nie ma przymusu dotyczącego szczepienia, nie mniej szczepienia to pewna możliwość powrotu do normalności, jest to także w pewnym sensie mechanizm ochrony miejsc pracy.
Pracodawca jako strażnik przepisów BHP
Podkreślenia wymaga, że pracodawca jest zobowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Przepisy te, choć nakładają na pracodawcę szereg obowiązków, pozwalają także respektować pewne zachowania u pracowników. Mając na uwadze, że pracodawca jest zobowiązany przekazywać pracownikom między innymi informacje o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników, a także o działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia tych zagrożeń, rola pracodawcy z całą pewnością może, a nawet powinna skupić się na zachęcaniu pracowników do szczepienia.
Również chęć finansowania szybkich testów na Covid-19, będzie swego rodzaju odpowiedzią na rolę pracodawcy jako strażnika przepisów BHP, choć przepisy w cale nie wymuszają takiego obowiązku na pracodawcy.
Potwierdzenie szczepienia się na COVID-19
Zgodnie z zapowiedziami, jakie udostępnia się na rządowych stronach internetowych, informacja o odbyciu szczepienia będzie wprowadzana do e-Kart Szczepień w systemie P1.
Poza tym będą wystawiane tzw. kody QR, które będzie można pobrać z Internetowego Konta Pacjenta. Brak połącznia z Internetem, czy brak modelu telefonu, który by to umożliwiał, nie będzie przeszkodą do wykazania, że pacjent szczepienie odbył. Pacjent będzie mógł bowiem wziąć z punktu szczepień wydruk potwierdzający, tzw. paszport osoby zaszczepionej, potwierdzającej zgłoszenie się do punktu szczepień i zaaplikowanie szczepionki.
Zaświadczenie w zasadzie będzie wydawane dla wiedzy samego pacjenta lub gdy wolą pacjenta będzie wylegitymowanie się pobraniem szczepienia w celu skorzystania z uprawnień, które przysługują osobom zaszczepionym. Na razie brak podstawy prawnej w zakresie szczególnych uprawnień dla zaszczepionych, jednak coraz częściej podkreśla się, że zakazy i obostrzenia związane z COVID-19 nie będą obowiązywały osób zaszczepionych.
W relacjach medialnych wskazuje się na zniesienie kwarantanny dla osób zaszczepionych, czy o pominięciu takich osób w liczeniu dopuszczalnej liczby uczestników zgromadzeń.
Wirus SARS-CoV-2, jako czynnik biologiczny i skutki z tym związane
Wirus SARS-CoV-2 znajduje się w wykazie szkodliwych czynników biologicznych o których traktuje, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki.
Okoliczność powyższa wymusza na pracodawcy obowiązek stosowania wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie lub ograniczających stopień tego narażenia, w celu ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwy czynnik biologiczny.
W przypadku wystąpienia lub możliwości wystąpienia w środowisku pracy szkodliwego czynnika biologicznego, którym zgodnie z wykazem wirus SARS-Cov- 2 istnieje dostępna szczepionka, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. Nr 126, poz. 1384, z późn. zm.4).
Z powyższego płynie wniosek o możliwościach jakie spoczywają na pracodawcy, który to ma obowiązek zastosowania wszelkich dostępnych środków organizacyjnych i technicznych w celu ochrony zdrowia pracowników (personelu medycznego) przed zakażeniem chorobą.
Podstawa prawna
-
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. Nr 126, poz. 1384, z późn. zm.4).
-
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki, Dz.U.2005.81.716.
-
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy Dz.U.2020.1320 t.j.
-
Narodowy Program Szczepień przeciw COVID-19, www.gov.pl.
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.