Każdy przedsiębiorca zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą, zobowiązany jest do rozliczenia się z podatku od towarów i usług oraz złożenia stosownej deklaracji VAT. Ustawodawca wyznaczył terminy składania tego typu podsumowań - należy o nich pamiętać, gdyż przewidziane są również sankcje karne za nieterminowe złożenie deklaracji.
Rozliczenie VAT - miejsce składania deklaracji
Podatnicy zobowiązani są do składania deklaracji VAT we właściwym urzędzie skarbowym. Zgodnie z art. 3 ustawy o VAT, odpowiednim organem podatkowym w tym wypadku jest urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast jeśli powyższe czynności wykonywane są we właściwości dwóch lub więcej urzędów skarbowych - właściwość miejscową należy ustalić na podstawie adresu siedziby (w przypadku osób prawnych lub osób nieposiadających osobowości prawnej) lub miejsca zamieszkania (w przypadku osób fizycznych).
Rozliczenie VAT - rodzaje deklaracji
Przedsiębiorcy mogą rozliczyć się z urzędem skarbowym za okres miesięczny lub kwartalny. W tym celu zobowiązani są do złożenia odpowiednio deklaracji VAT- 7/ VAT-7K. W pierwszym przypadku termin złożenia deklaracji upływa do 25. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. Natomiast w drugim przypadku deklaracje należy składać do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale (25 kwietnia, 25 lipca, 25 października, 25 stycznia). Podatnicy podatku VAT, którzy rozliczają się miesięcznie, ale zdecydowali się na zmianę na rozliczenia kwartalne, powinni złożyć pisemne zawiadomienie do naczelnika właściwego urzędu skarbowego - najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy składana deklaracja.
Powyższej zasady nie stosuje się w przypadku małych podatników, którzy wybrali metodę kasową. Zgodnie z ustawą mają oni obowiązek rozliczania podatku od towarów i usług w okresie kwartalnym i składania deklaracji VAT-7K (art. 99 ust.2).
Przedsiębiorcy, którzy nie są małymi podatnikami, ale zdecydowali się na kwartalne rozliczenie, zobowiązani są do składania deklaracji VAT-7D.
Zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o VAT przez małego podatnika rozumie się podatnika VAT:
u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,
prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro,
przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.
Rozliczenie VAT - wyłączenia z obowiązku składania deklaracji
W myśl obowiązujących przepisów, obowiązek składania deklaracji podatkowej nie dotyczy:
podatników, u których sprzedaż jest zwolniona z podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, czyli u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym 150.000 zł,
podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1,
podmiotów zwolnionych od podatku na podstawie decyzji Ministra właściwego do spraw finansów publicznych (art. 82 ust. 3).
Wskazani powyżej podatnicy mają jednak obowiązek złożenia deklaracji zgodnie z art. 99 ust. 7 w przypadku, gdy:
przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego,
zobowiązani są do dokonania korekty podatku.
Obowiązek składania deklaracji VAT-UE i informacji podsumowujących w przypadku transakcji z podmiotami z Unii Europejskiej
Podatnicy VAT-UE dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych poza importem usług, zobowiązani są do składania deklaracji podsumowujących - informacji VAT-UE. Deklaracje te służą przede wszystkim celom statystycznym oraz informacyjnym.
Informacje podsumowujące należy składać za okres miesięczny lub kwartalny. W pierwszym przypadku deklarację VAT-UE należy dostarczyć do US do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozliczeniowym w formie papierowej lub do 25. dnia następnego miesiąca za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Natomiast dla kwartalnej deklaracji przewidziany jest termin do 15. dnia miesiąca następującego po kwartale rozliczeniowym w formie papierowej lub do 25. dnia miesiąca - w przypadku wersji elektronicznej.
Należy zaznaczyć, iż czynny podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą zobowiązany jest do składania deklaracji VAT-7 (lub odpowiednio: VAT-7K, VAT-D) w każdym okresie rozliczeniowym, nawet w przypadku, gdy nie dokonał żadnej czynności opodatkowanej VAT (wyłączenie z obowiązku stanowi zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej).
Przepisy jednak inaczej traktują transakcje wewnątrzwspólnotowe, gdyż sam status podatnika zidentyfikowanego na potrzeby transakcji z podmiotami UE nie zobowiązuje do złożenia deklaracji. Do złożenia informacji podsumowującej konieczne jest powstanie obowiązku podatkowego, a więc wystąpienie transakcji takich jak:
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów,
świadczenie usług na rzecz przedsiębiorców z Unii Europejskiej, dla których stosuje się art.28b.
W przypadku gdy w danym okresie rozliczeniowym nie wystąpi żadna z powyższych transakcji, podatnik nie ma obowiązku składania zerowej informacji podsumowującej VAT-UE.