Opłaty za korzystanie ze środowiska to należności, do uiszczenia których zobowiązani są przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą lub rolniczą w postaci upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także uprawiający zawód medyczny w ramach prywatnej praktyki.
Oczywiście nie każdy z wymienionych wyżej przedsiębiorców powinien obligatoryjnie odprowadzać opłatę środowiskową do urzędu. Taki obowiązek dotyczy podatnika, który w swojej działalności wykorzystuje samochody bądź maszyny emitujące gazy lub pyły do powietrza, pobiera wodę z własnych ujęć podziemnych lub powierzchniowych, wprowadza ścieki do wód lub ziemi albo składuje odpady.
Czy opłata za korzystanie ze środowiska może stanowić koszt uzyskania przychodu? Opierając się na przepisach ustawy o PIT za takie koszty uważa się wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu lub też zabezpieczeniu lub zdobyciu źródła przychodu. Ponadto, wydatek nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy. W związku z tym, jeśli opłata środowiskowa jest związana z działalnością i spełnia powyższe warunki, może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
Ważne jest jednak, że tego typu opłata jest uiszczana zgodnie z przepisami. Nie można natomiast w kosztach uzyskania przychodu uwzględniać opłat środowiskowych mających charakter sankcji, jak np. podwyższone opłaty środowiskowe albo kary pieniężne za naruszenie warunków korzystania ze środowiska. jest to zgodne z art. 23 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT, zgodnie z którym za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się kar, opłat, odszkodowań i odsetek od zobowiązań m. in. z tytułu nieprzestrzegania przepisów z zakresu ochrony środowiska.
Zasady uiszczania opłaty środowiskowej zostały ujęte w ustawie Prawo ochrony środowiska. Wyliczając należną opłatę podatnik powinien wziąć pod uwagę stawki za ten okres, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce. Informacje o tym, jakie stawki obowiązują w konkretnym roku podatkowym przedsiębiorca może znaleźć w obwieszczeniach Ministra Środowiska - obecnie, w roku 2013 stosuje się stawki wskazane w obwieszczeniu z dnia 10 września 2012 roku.
Ważne! Obowiązek odprowadzenia opłaty powstaje w momencie, gdy wartość zobowiązania przekroczy 800 zł w skali roku. Poniżej tej sumy podatnik jest zwolniony z tej należności.
Od 1 stycznia 2013 obowiązują nowe przepisy, dotyczące terminu opłacania należności za korzystanie ze środowiska. Podatnik będzie zobowiązany odprowadzić opłatę jednorazowo za cały rok podatkowy, w terminie do 31 marca roku kolejnego.