Z ogólnej zasady wyrażonej w art. 22 ust. 1 ustawy PIT wynika, że dany wydatek może być kosztem podatkowym, jeżeli pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami. W poniższym artykule zastanowimy się, czy w tym pojęciu mieści się wydatek na miejsce postojowe na parkingu. W przypadku pozytywnej odpowiedzi należy też rozważyć, w jaki sposób przedsiębiorca taki wydatek może rozliczyć w kosztach podatkowych.
Zakup miejsca parkingowego a koszt podatkowy przedsiębiorcy
Na podstawie przywołanego na wstępie art. 22 ust. 1 ustawy PIT można wskazać, że podatnik prowadzący działalność gospodarczą ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków pod warunkiem:
- faktycznego poniesienia wydatku,
- istnienia związku przyczynowego między wydatkiem a przychodami,
- braku dokonanego wydatku na liście negatywnej zawartej w art. 23 ww. ustawy,
- odpowiedniego udokumentowania poniesionego wydatku.
Zasadniczo należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.
Jak wskazał Dyrektor IS w Bydgoszczy w interpretacji z 31 maja 2016 roku (nr ITPB1/4511-243/16-3/JŁ), jeżeli miejsce parkingowe jest wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, tzn. jest tam parkowany samochód służący celom firmowy przedsiębiorcy, to można tego rodzaju wydatek rozliczyć w kosztach podatkowych.
W tym miejscu warto też wskazać, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy PIT nie uważa się za koszt podatkowy 25% poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania samochodu osobowego stanowiącego składnik majątku przedsiębiorstwa, na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej – jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.
Zatem 25% poniesionych wydatków na samochód osobowy stanowiący środek trwały z tytułu kosztów jego użytkowania, jeżeli taki samochód jest wykorzystywany także do celów innych niż działalność gospodarcza (np. do celów prywatnych), nie stanowi kosztów podatkowych.
Należy jednak wskazać, że ww. przepis nie znajdzie w opisanym przypadku zastosowania, ponieważ wydatek na zakup miejsca postojowego nie jest kosztem używania samochodu osobowego. Przepis ten ma bowiem zastosowanie do takich wydatków jak koszty paliwa, przeglądów technicznych, konserwacji, napraw, mycia pojazdu, wymiany opon.
Amortyzacja podatkowa a wydatek na miejsce postojowe
Zgodnie z art. 22a ustawy PIT stanowiące własność podatnika składniki majątku – wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej – są kwalifikowane jako środki trwałe podlegające podatkowej amortyzacji.
Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że w myśl art. 22c pkt 2 ustawy PIT amortyzacji nie podlegają budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy.
Ponadto należy posiłkować się Klasyfikacją Środków Trwałych zawartą w rozporządzeniu w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), gdzie poszczególne środki trwałe, zakwalifikowane są do odpowiedniej grupy, podgrupy i rodzaju.
Zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych w skład budynku jako pojedynczego obiektu inwentarzowego wlicza się również tzw. obiekty pomocnicze obsługujące dany budynek, np. chodniki, dojazdy, podwórka, place, ogrodzenia, studnie itp. Obiekty pomocnicze, obsługujące więcej niż jeden budynek należy zaliczać do właściwych rodzajów zgodnie z ich przeznaczeniem.
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 4 grudnia 2021 roku (nr 0115-KDIT3.4011.944.2021.1.AD), miejsce postojowe (parkingowe) – jako przynależne do lokalu – stanowi wraz z nim jeden obiekt inwentarzowy. To z kolei oznacza, że nie stanowi odrębnego środka trwałego. W konsekwencji do takiego miejsca postojowego znajdzie zastosowanie wyłączenie z amortyzacji określone w art. 22c pkt 2 ustawy PIT.
Przykład 1.
Pan Konrad, na stałe mieszkający w Poznaniu, zakupił lokal mieszkalny w Warszawie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z treścią aktu notarialnego do lokalu jest przypisane miejsce postojowe pod blokiem. Czy pan Konrad może wpisać do ewidencji ŚT wartość samego miejsca parkingowego i poddać je podatkowej amortyzacji?
W sytuacji, gdy miejsce postojowe stanowi przynależność lokalu mieszkalnego, nie można go wyodrębnić jako osobnego obiektu stanowiącego środek trwały. Zarówno w stosunku do lokalu mieszkalnego, jak i przypisanego miejsca postojowego znajdzie zastosowanie zakaz amortyzacji określony w art. 22c pkt 2 ustawy PIT.
W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę, że w przypadku prawa do korzystania z miejsca postojowego mamy do czynienia z określonym prawem majątkowym, a nie z prawem własności określonej części nieruchomości. W ramach transakcji nabycia określonego miejsca postojowego podatnik uzyskuje prawo do parkowania w określonym miejscu.
W interpretacji Dyrektor IS w Bydgoszczy z 5 września 2016 roku (nr ITPB4/4511-440/16/JG) wskazano, że prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego jest prawem majątkowym. Takie prawo majątkowe nie zostało wymienione jako środek trwały określony w art. 22a ustawy PIT. Ponadto nie stanowi też ono wartości niematerialnej i prawnej, w myśl art. 22b ustawy PIT są to bowiem nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:
- spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego;
- autorskie lub pokrewne prawa majątkowe;
- licencje;
- prawa określone w Ustawie z dnia 30 czerwca 2000 roku – Prawo własności przemysłowej;
- wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how).
Inaczej będzie natomiast w sytuacji, gdy miejsce postojowe stanowi odrębną nieruchomość, a podatnik nabywa prawo własności czy też współwłasności. Otóż z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych stanowiącego załącznik nr 1 do ustawy PIT wynika, że do podziemnych garaży i zadaszonych parkingów oraz budynków kontroli ruchu powietrznego (wieże) sklasyfikowanych do rodzaju 102 w Klasyfikacji Środków Trwałych stosuje się stawkę amortyzacyjną w wysokości 4,5%.
W świetle powyższego amortyzacja i ujmowanie w kosztach podatkowych wartości początkowej miejsca postojowego jest możliwa tylko w sytuacji, gdy podatnik nabywa prawo własności (lub współwłasności) konkretnej nieruchomości i jednocześnie takie miejsce parkingowe nie jest przypisane do konkretnego lokalu mieszkalnego.
