Analiza SWOT to jedno z najbardziej znanych a zarazem najprostszych narzędzi, które wykorzystuje się podczas sporządzania strategii marketingowych bądź biznesplanów. Jej ogromnym atutem jest fakt, że można ją stosować zarówno w odniesieniu do niewielkich mikrofirm jak i wielkich przedsiębiorstw o globalnym zasięgu. Aby przygotować odpowiednią strategię SWOT, należy posiadać analityczny umysł oraz kierować się zasadami obiektywizmu. W poniższym artykule zawarliśmy pełne kompendium wiedzy na temat analizy strategicznej SWOT.
Analiza SWOT - podstawowe informacje, historia
Twórcą analizy SWOT był Albert S. Humphrey. Stworzył on ten model analityczny w latach 60-tych ubiegłego wieku. Mimo upływu czasu jest to w dalszym ciągu narzędzie cieszące się ogromną popularnością na całym świecie wśród wszystkich podmiotów, które chcą usprawnić swoje funkcjonowanie na rynku.
Strategie SWOT to podstawowy element, którego nie może zabraknąć podczas tworzenia bądź aktualizowania strategii marketingowej firmy lub podczas przygotowywania biznesplanu. Poprawnie przygotowana analiza SWOT pozwoli nam zidentyfikować najważniejsze mocne i słabe strony naszej firmy a także szanse i zagrożenia. W przypadku, gdy właściwie wykorzystamy zebrane dane, z pewnością przyczyni się to do poprawy naszej pozycji w branży.
Strategie SWOT - mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia
SWOT to skrót od angielskich słów:
- strenghts - mocne strony,
- weaknesses - słabe strony,
- opportunities - szanse,
- threats - zagrożenia.
Dwa pierwsze czynniki - mocne i słabe strony odnoszą się do sytuacji wewnętrznej, z kolei szanse i zagrożenia bazują na sytuacji zewnętrznej.
Mocne strony
Mocne strony to wszystkie zalety danego przedsiębiorstwa, dzięki którym ma ono istotne przewagi konkurencyjne. Takim elementem może być na przykład rozpoznawalny, uznany produkt, wieloletnie doświadczenie, posiadanie nagród i certyfikatów itp.
Słabe strony
Słabe strony to wskazanie wszystkich wad naszego przedsiębiorstwa. Elementy te w znacznym stopniu przyczyniają się do pogorszenia ogólnej pozycji przedsiębiorstwa na danym rynku. Jeżeli słabe strony nie zostaną właściwie zidentyfikowane oraz nie zostaną podjęte odpowiednie działania naprawcze, w długotrwałej perspektywie czasowej może to doprowadzić nawet do upadku firmy. Do słabych stron można zaliczyć np. nierzetelną obsługę klienta, złą jakość oferowanych towarów, brak innowacyjnych pomysłów.
Szanse
Szanse to wszystkie czynniki zewnętrzne, których odpowiednie wykorzystanie może spowodować, że firma pozyska nowe rynki zbytu. Mowa tutaj np. o pojawieniu się nowego trendu na jakiś rodzaj usług czy produktów. W przypadku, gdy firma szybko zareaguje na wzrost popytu poprzez wypuszczenie na rynek danej kategorii produktów, z pewnością spowoduje to wzrost osiąganych zysków.
Zagrożenia
Zagrożenia to drugi z czynników zewnętrznych. W tym przypadku może chodzić np. o nieuczciwe działania podejmowane przez konkurencję, które powodują pogorszenie pozycji naszej firmy. Kolejnym zagrożeniem mogą być zmieniające się przepisy prawne dotyczące prowadzenia danego typu działalności lub wahania popytu na oferowany asortyment.
Jak przeprowadzić analizę SWOT?
Aby analiza SWOT została przeprowadzona prawidłowo, trzeba wykonywać czynności według odpowiedniej kolejności.
1. Na początku zbieramy podstawowe informacje na temat danego przedsiębiorstwa. Ważny jest charakter prowadzonej działalności, misja, cele taktyczne i strategiczne. Niezwykle istotne jest także zweryfikowanie klientów firmy oraz ich potrzeb. W początkowym etapie analizy warto też sprawdzić, jak wygląda pozycja innych firm działających w tej samej branży. Bazując na wszystkich tych informacjach łatwiej będzie zidentyfikować mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia.
2. Określamy mocne i słabe strony firmy. Trzeba skupić się na tych obszarach firmy, które są najważniejsze oraz ocenić je pod kątem tego, czy przynoszą wymierne korzyści, czy wręcz przeciwnie. Podczas przygotowywania tego zestawienia należy kierować się obiektywizmem.
3. Określamy szanse i zagrożenia. Identyfikację szans i zagrożeń w otoczeniu zewnętrznym danego podmiotu gospodarczego można przeprowadzić bazując na wymiarze funkcjonalnym bądź uwzględniając aktualnych kontrahentów firmy. Wśród wymiarów funkcjonalnych wymieniamy kondycję finansową przedsiębiorstwa, przepisy prawne dotyczące danego typu działalności gospodarczej, rozwiązania technologiczne stosowane na rynku itp. Na kontrahentów składają się przede wszystkim dostawcy i klienci.
4. Sporządzamy podsumowanie. Nieodłącznym elementem każdej analizy SWOT musi być podsumowanie wszystkich zawartych w niej informacji. Nie może tam zabraknąć wniosków końcowych na temat tego, które elementy strategii powinny zostać zmodyfikowane. Najlepiej, gdy w podsumowaniu znajdują się konkretne wytyczne dla poszczególnych działów firmy. Wówczas każdy wie, nad czym powinien pracować, by firma mogła osiągać jeszcze większe zyski.
Analiza SWOT - przykładowe zestawienie
Oto przykładowe zestawienie mocnych, słabych stron, szans i zagrożeń firmy.
- Mocne strony: duże doświadczenie na rynku, nagrody branżowe, posiadanie nowoczesnych technologii, duża świadomość marki wśród konsumentów, duży poziom sprzedaży.
- Słabe strony: mała ilość środków na podejmowanie działań reklamowych, zbyt rzadkie wprowadzanie na rynek nowych produktów, brak reagowania na zmieniające się trendy, niska rentowność firmy, brak inwestycji.
- Szanse: wzrost popytu na usługi świadczone przez firmę, przepisy prawne dot. danej gałęzi przemysłu ułatwiające prowadzenie działalności.
- Zagrożenia: nieuczciwe działania podejmowane przez konkurencyjne podmioty, inflacja, zbyt częste zmiany przepisów prawnych, rosnące koszty zatrudniania pracowników.
