Prowizja od kredytu to częste obciążenie związane z finansowaniem działalności. Kluczowe dla rzetelności sprawozdań finansowych jest prawidłowe ujęcie w księgach prowizji od kredytu, które zależy od sposobu jej rozliczenia z bankiem oraz celu, na jaki przeznaczono kredyt. Wyjaśniamy, jak poprawnie zaksięgować prowizję, by zapewnić zgodność z przepisami i uniknąć błędów w rozliczeniach.
W jaki sposób powinno nastąpić ujęcie w księgach prowizji od kredytu?
Zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości wynik działalności operacyjnej obejmuje wynik działalności bankowej skorygowany o różnicę między pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi, koszty działania banku, amortyzację środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wynik na wartości rezerw z aktualizacji. Z przepisu tego wynika więc, że prowizja od kredytu ujmowana jest w ciężar kosztów finansowych jednostki (z wyjątkiem prowizji od kredytu związanej z zakupem, budową czy wytworzeniem środków trwałych albo z nabyciem wartości niematerialnych i prawnych).
Ujęcie w księgach prowizji od kredytu może przebiegać w następujący sposób:
- Wn konto 751 „Koszty finansowe”,
- Ma konto 130 „Rachunek bieżący”.
Przykład 1
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zaciągnęła kredyt obrotowy, który ma być przeznaczony na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej, w tym regulowanie zobowiązań wobec kontrahentów lub pokrywanie kosztów bieżących zakupów towarów i usług na potrzeby firmowe. Zgodnie z umową kredytową prowizja od kredytu została zapłacona jednorazowo ze środków zgromadzonych na rachunku bankowym spółki. W jaki sposób spółka z o.o. powinna ująć prowizję od kredytu w księgach rachunkowych?
Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości prowizja od kredytu zaciągniętego na potrzeby bieżącej działalności, która nie jest związana z zakupem, budową lub wytworzeniem środków trwałych ani z nabyciem wartości niematerialnych i prawnych, powinna zostać ujęta bezpośrednio w kosztach finansowych jednostki w momencie jej poniesienia.
W księgach rachunkowych operacja ta powinna być zaksięgowana następująco:
- Wn konto 751 „Koszty finansowe”,
- Ma konto 130 „Rachunek bieżący”.
Natomiast prowizje od kredytu związane z zakupem, budową czy wytworzeniem środków trwałych, zwiększają wartość początkową tych składników majątku, pod warunkiem że prowizje te zostały poniesione przed przyjęciem środków trwałych do używania. Ujęcie w księgach prowizji od kredytu związanej z finansowaniem zakupu, budowy lub wytworzenia środka trwałego, poniesione przed przyjęciem składnika majątku do użytkowania przebiega wówczas z wykorzystaniem konta 080 „Środki trwałe w budowie”, czyli zapisem:
- Wn konto 080 „Środki trwałe w budowie”,
- Ma konto 130 „Rachunek bieżący”.
Czy prowizja od kredytu podlega rozliczeniu w czasie?
Ujęcie prowizji w księgach rachunkowych poprzez rozliczenie jej w czasie jest obligatoryjne w sytuacji, gdy przyznany jednostce kredyt zostałby pomniejszony o kwotę tej prowizji. Według art. 39 ust. 4 ustawy o rachunkowości, jeżeli zgodnie z umową wartość otrzymanych finansowych składników aktywów jest niższa od zobowiązania zapłaty za nie, w tym również z tytułu emitowanych przez jednostkę papierów wartościowych, to różnica stanowi czynne rozliczenie międzyokresowe kosztów, które odpisuje się w koszty finansowe w równych ratach, w ciągu okresu, na jaki zaciągnięto zobowiązanie. Jeżeli zatem bank udzielający kredytu pobierze prowizję od kredytu i na rachunek bankowy jednostki wpłynie kwota niższa od kwoty zobowiązania do spłaty, to prowizja ta jest rozliczana w okresie, na jaki jednostka zaciągnęła kredyt, poprzez konto 650 „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”. Ujęcie w księgach prowizji od kredytu może wówczas przebiegać w następujący sposób:
- Przelew na rachunek bankowy jednostki kwoty udzielonego kredytu pomniejszonej o prowizję bankową:
- Wn konto 130 „Rachunek bieżący”,
- Ma konto 134 „Kredyty bankowe”.
- Ewidencja potrąconej kwoty prowizji od kredytu:
- Wn konto 650 „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,
- Ma konto 134 „Kredyty bankowe”.
- Rozliczenie części prowizji odnoszącej się do bieżącego okresu sprawozdawczego:
- Wn konto 751 „Koszty finansowe”,
- Ma konto 650 „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”.
Przy czym stosownie do art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy. Zatem w zakresie prowizji od kredytu podlegającej rozliczeniu w czasie, jeżeli jednostka uzna kwotę prowizji za nieistotną, to możliwe jest zastosowanie uproszczenia na mocy art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości i rozliczenie kwoty prowizji jednorazowo w ciężar kosztów finansowych, pod warunkiem że zastosowane uproszczenie wynika z przyjętej polityki rachunkowości jednostki.
Ujęcie w księgach prowizji od kredytu w rachunku bieżącym
W praktyce prowizja od kredytu jest potrącana automatycznie zwykle przy kredycie w rachunku bieżącym (kredyt odnawialny, linia kredytowa). Zwróćmy jednak uwagę, że w przypadku kredytu w rachunku bieżącym bank nie przelewa kwoty udzielonego kredytu na rachunek bankowy jednostki, lecz ustalona kwota jest dostępna do bieżącego wykorzystania przez jednostkę. W takiej sytuacji kwota prowizji jest ewidencjonowana w księgach rachunkowych jednostki na podstawie wyciągu bankowego bezpośrednio w ciężar kosztów finansowych zapisem:
- Wn konto 751 „Koszty finansowe”,
- Ma konto 130 „Rachunek bieżący”.
Przykład 2.
Spółka z o.o. otrzymała kredyt w rachunku bieżącym z limitem 50 000 zł na okres 12 miesięcy do wykorzystania na bieżące potrzeby operacyjne firmy, takie jak opłacenie dostawców, wypłaty wynagrodzeń czy finansowanie codziennej działalności. W przypadku tego rodzaju kredytu nie dochodzi do założenia odrębnego rachunku kredytowego ani fizycznego przelewu środków udzielonego kredytu przez bank. Bank przyznał jednostce określony limit zadłużenia, który może wykorzystać w dowolnym momencie, bez konieczności wypłaty pełnej kwoty kredytu. Środki te są dostępne bezpośrednio na rachunku bieżącym spółki. Bank pobrał prowizję za uruchomienie kredytu w rachunku bieżącym w wysokości 800 zł bezpośrednio z rachunku bieżącego. Jak zaksięgować prowizję od kredytu w rachunku bieżącym?
W tym przypadku prowizja od kredytu w rachunku bieżącym powinna zostać ujęta w kosztach finansowych w momencie jej poniesienia zapisem:
- Wn konto 751 „Koszty finansowe” – kwota 800 zł,
- Ma konto 130 „Rachunek bieżący” – kwota 800 zł.
Polecamy:
