Zakup samochodu za granicą przez czynnego podatnika VAT

Samochód w firmie nie jest zjawiskiem wyjątkowym a wręcz przeciwnie - dość powszechnym. Przedsiębiorcy niejednokrotnie porównując oferty decydują się na zakup samochodu za granicą. Na jakie wówczas konsekwencje podatkowe się narażają? Od czego zależy poprawne rozliczenie podatkowe pojazdów kupionych w innych krajach? Na te i wiele innych pytań odpowiedź znajdziesz poniżej.

Zakup samochodu za granicą przez czynnego podatnika VAT - możliwe przypadki

Rozliczenie zakupu samochodu zależy zatem od wielu czynników a mianowicie:

• od kraju, z którego zakupiony samochód zostanie przywieziony,

• od stanu samochodu: nowy lub używany,

• od statusu podatkowego sprzedawcy: podatnik podatku od wartości dodanej (czyli VAT) lub osoba prywatna,

• od dokumentu sprzedaży: faktura VAT, faktura VAT-marża, umowa sprzedaży.

Zakup samochodu za granicą w obrębie Unii Europejskiej

Rozliczenia zakupu samochodu z Unii Europejskiej dzielą się na:

• zasady ogólne - zwykły zakup bez obowiązku rozliczania VAT,

• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - obowiązek naliczenia VAT spoczywa na nabywcy.

Oprócz powyższego należy mieć na uwadze, że przedsiębiorca, który kupuje samochód w jednym z krajów UE jest zobowiązany do zarejestrowania tego pojazdu w terminie 30 dni od daty jego importu. Rejestracji dokonuje się w urzędzie powiatowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania właściciela.

Kiedy zatem i z jaką z wymienionych sytuacji przedsiębiorca może mieć styczność dokonując zakupu samochodu w innym kraju UE?

Zakup samochodu w UE - akcyza

Po dokonaniu przemieszczenia pojazdu na terytorium Polski podatnik powinien złożyć w urzędzie celnym uproszczoną deklarację AKC-U/S nie później niż w ciągu 14 dni i nie później niż w dniu rejestracji samochodu w krajowym urzędzie komunikacji.

Podstawą naliczania podatku akcyzowego jest:

• wartość z dokumentu zakupu.

Stawki podatku akcyzowego:

• 3,1% dla samochodów o pojemności silnika do 2.000 cm3,
• 9,3% dla samochodów osobowych:
• o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2.000 cm3, ale nie wyższej niż 3.500 cm3,
• stanowiących pojazd hybrydowy w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1124, 1495, 1527 i 1716 oraz z 2020 r. poz. 284) o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2.000 cm3, ale nie wyższej niż 3.500 cm3;
• 1,55% podstawy opodatkowania - dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego równej 2.000 cm3 lub niższej;
• 18,6% dla samochodów o pojemności silnika powyżej 2.000 cm3.

Deklarację AKC-U/S adresujemy: do właściwego dla miejsca zamieszkania lub siedziby firmy, „akcyzowego” naczelnika urzędu skarbowego (44 takich naczelników w Polsce)

Deklarację AKC-U/S składamy: a) papierowo lub 2) elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).

Do deklaracji AKC-U/S należy dołączyć:

• kopię dokumentu zakupu pojazdu (umowa kupna- sprzedaży, rachunek, faktura), a oryginał do wglądu,

• wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium RP od nabytego z UE samochodu osobowego,

• pokwitowanie dokonania opłaty skarbowej w wys. 17 zł za każdy nabyty samochód osobowy, jeżeli wniosek składany jest w formie papierowej Uwaga: opłata nie obowiązuje dla wniosków składanych elektronicznie. 

• dokumenty pojazdu typu: karta pojazdu, dowód rejestracyjny unijny - kopia (oryginał do wglądu).

Zakup samochodu w UE niebędący WNT

W przypadku zakupu samochodu za granicą (w UE), którego nie można zakwalifikować jako transakcja WNT kupujący nie ma obowiązku odprowadzania podatku VAT z tytułu takiego zakupu. Zatem przeliczając wartość wynikającą z faktury zakupu wg kursu z dnia poprzedzającego dzień dzień oddania środka trwałego do używania, wprowadza go na środki trwałe.

Kiedy nie ma WNT:

• zakup od zagranicznego kontrahenta pojazdu, który znajdował się już w Polsce - brak przemieszczenia,

• zakup samochodu używanego od zagranicznej osoby prywatnej (brak u sprzedawcy statusu czynnego podatnika VAT wyklucza wystąpienie WNT),

• zakup używanego samochodu na fakturę VAT marża - jeżeli sprzedawca spełnia przepisy dla zastosowania takiej procedurze powołując się na nią w treści faktury.

Zakup samochodu w UE jako WNT

Jeżeli zakup spełnia definicję WNT transakcję trzeba rozliczyć zgodnie z zasadami o jakich mowa w ustawie o VAT. A zatem nabywca musi:

1. zarejestrować się dla celów VAT-UE, jeżeli oczywiście do tej pory tego nie uczynił, na druku VAT-R (w szczególności wypełniając część C.3 VAT-R);

2. opodatkować zakup, uiszczając na konto urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia zakupu podatek VAT należny od dokonanej transakcji;

3. złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację na druku VAT-23 (jeżeli to nabywca będzie dokonywał rejestracji pojazdu w Polsce lub gdy pojazd ten nie będzie podlegał rejestracji, ale ma być użytkowany na terytorium kraju) o dokonaniu zakupu samochodu w ramach WNT załączając kopię faktury potwierdzającej nabycie środka transportu oraz dowód odprowadzenia podatku (o którym mowa w pkt 2);

4. wykazać transakcję i odprowadzony podatek w pliku JPK_V7 składanym do 25 dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym, w którym dokonano zakupu;

5. złożyć informację VAT-UE w urzędzie skarbowym w wersji elektronicznej do 25 dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym, w którym dokonano zakupu.

WNT występuje w przypadku gdy kupujący zarejestrował się do VAT-UE lub jest zobowiązany do rejestracji oraz występuje jeden z poniższych przypadków:

• zakup samochodu używanego nastąpił od czynnego podatnika VAT (nie dotyczy to nabycia w procedurze VAT marża) z aktywnym numerem VAT-UE w rejestrze vies;

• podatnik nabył nowy samochód z innego kraju UE - wówczas nie ma znaczenia kim był sprzedawca (czy podatnikiem VAT czy osobą prywatną);

• kupujący kupił auto w kraju trzecim (spoza UE) ale odprawy celnej dokonał w kraju UE innym niż Polska.

Zakup samochodu za granicą w kraju trzecim (poza Unią Europejską)

Inaczej sytuacja będzie wyglądała gdy samochód zostanie sprowadzony z kraju spoza UE i odprawa celna będzie miała miejsce w Polsce. Wówczas nabywca zobowiązany jest poddać sprowadzany towar procedurze celnej (naliczenie cła, akcyzy i VAT).

Zakup samochodu spoza UE - cło

Przede wszystkim sprowadzanie samochodu z kraju trzeciego wiąże się z koniecznością naliczenia cła, a więc i dokonania zgłoszenia celnego. Zgłoszenia można dokonać:

• elektronicznym dokumentem PZC,

• papierowym dokumentem SAD.

Podstawą naliczania cła jest:

• wartość transakcji z dokumentu zakupu, plus

• dodatkowe koszty transportu pojazdu i ewentualnego ubezpieczenia do granic zewnętrznych Unii Europejskiej (urząd celny wjazdu).

Stawka należności celnej wynosi obecnie:

• 10% (m.in. dla USA i Kanady);

• 0% (w przypadku krajów członkowskich porozumienia EFTA np. Norwegia, Szwajcaria).

Zakup samochodu spoza UE - akcyza

Samochody sprowadzane z krajów trzecich tak jak i te kupowane w krajach UE podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym przed pierwszą rejestracją w Polsce. Konieczne jest zatem obliczenie i wykazanie kwoty akcyzy w zgłoszeniu celnym.

Podstawą naliczania podatku akcyzowego jest:

• wartość celna, plus

• należne cło.

Stawki podatku akcyzowego:

• 3,1% dla samochodów o pojemności silnika do 2.000 cm3,
• 9,3% dla samochodów osobowych:
• o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2.000 cm3, ale nie wyższej niż 3.500 cm3,
• stanowiących pojazd hybrydowy w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1124, 1495, 1527 i 1716 oraz z 2020 r. poz. 284) o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2.000 cm3, ale nie wyższej niż 3.500 cm3;
• 1,55% podstawy opodatkowania - dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego równej 2.000 cm3 lub niższej;
• 18,6% dla samochodów o pojemności silnika powyżej 2.000 cm3.

Zakup samochodu spoza UE - VAT

Urząd celny na podstawie zgłoszenia celnego nalicza również VAT od zakupionego samochodu. Podstawą naliczania podatku VAT w przypadku samochodów importowanych z krajów trzecich jest:

• wartość celna (podstawa naliczania cła), plus

• należne cło, plus

• podatek akcyzowy.

Stawka podatku od towarów i usług VAT wynosi co do zasady 23%.

Zakup samochodu za granicą wiąże się więc niejednokrotnie z koniecznością dopełnienia obowiązków formalnych ale przede wszystkim podatkowych. Dlatego też należy pamiętać o tym by dobrze zaklasyfikować transakcję i spełnić wszystkie ustawowe wymagania nie tylko w zakresie podatku VAT ale także akcyzie, a w przypadku importu spoza UE w zakresie zgłoszenia i odprowadzenia cła.