W przypadku gdy występuje konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik - mimo że nie świadczy pracy - ma możliwość otrzymania rekompensaty finansowej za ten czas jako zasiłek opiekuńczy wypłacany przez ZUS.
Prawo do otrzymania zasiłku opiekuńczego w przypadku choroby członka rodziny w 2024 r.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje każdemu ubezpieczonemu w razie konieczności sprawowania osobistej opieki nad dziećmi lub innymi chorymi członkami rodziny. Ma na celu ochronę osoby ubezpieczonej przed utratą wynagrodzenia w czasie sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny. Nie jest on wypłacany, gdy poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, którzy mogą zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje w danym roku kalendarzowym przez okres nie dłuższy niż 60 dni w razie sprawowania opieki nad chorym dzieckiem do lat 14. W tym limicie mieści się 14 dni z tytułu opieki nad innymi chorymi członkami rodziny, do których zalicza się m.in. dziecko w wieku powyżej 14 lat.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie na opiekę nad dziećmi i innymi członkami rodziny za okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym, niezależnie od liczby członków rodziny uprawnionych do zasiłku opiekuńczego oraz bez względu na liczbę dzieci i innych członków rodziny wymagających opieki.
Pracownik nie nabywa prawa do zasiłku opiekuńczego, jeżeli w okresie sprawowania opieki zachowuje prawo do wynagrodzenia. Dotyczy to wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Pracownik również nie ma prawa do zasiłku opiekuńczego w przypadku, gdy przebywa na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym.
Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje na równi matce i ojcu dziecka, jednak zasiłek opiekuńczy za dany okres wypłaca się tylko jednemu z rodziców, tj. temu, który wystąpił z wnioskiem o jego wypłatę jako pierwszy.
Czy zawsze na dziecko?
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat, a za takie uważa się dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka oraz dzieci przysposobione, a także dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie.
Możliwość otrzymania zasiłku opiekuńczego występuję więc, jeżeli pracownik będzie chciał sprawować opiekę nad dzieckiem swojego małżonka. Fakt, że nie jest to dziecko własne pracownika tylko jego małżonka, nie daje powodów, które uniemożliwiają otrzymywanie zasiłku opiekuńczego, jeżeli małżonek pracownika nie może sprawować opieki podczas choroby.
Również jeżeli pracownik nie jest w związku formalnym, a wychowuje własne dziecko ze swoją partnerką, to może korzystać z zasiłku opiekuńczego w przypadku choroby dziecka, pod warunkiem, że nie ma osoby w domu, która mogłaby sprawować opiekę nad chorym dzieckiem.
Jednak w przypadku gdyby pracownik chciał sprawować opiekę nad dzieckiem partnerki, ale nie jest to jego własne dziecko, zasiłek opiekuńczy się nie należy.
Przykład 1.
Pracownik złożył wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem partnerki za okres od 18.05. do 10.06. Matka dziecka w tym okresie będzie przebywała poza granicami kraju i nie może sprawować opieki nad chorym dzieckiem. Czy pracownik otrzyma zasiłek?
Pracownik pomimo przedłożenia zwolnienia lekarskiego nie jest uprawniony do wypłaty zasiłku opiekuńczego, ponieważ chore dziecko nie jest dzieckiem własnym lub dzieckiem jego małżonki.
Zasiłek opiekuńczy na matkę swojego dziecka
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonym w przypadkach sprawowania osobistej opieki nad dziećmi lub innymi chorymi członkami rodziny. Za członków rodziny, o których mowa wyżej, uważa się: małżonka, rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat, jeżeli pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.
Rodzice dziecka nie muszą zatem tworzyć formalnego związku małżeńskiego, aby w okresie choroby mogli sprawować opiekę wzajemnie nad sobą. A zatem pracownik jest uprawniony do otrzymania zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad matką swojego dziecka, o ile pozostaje z nią we wspólnym gospodarstwie domowym.