Wsparcie rozwoju działalności gospodarczej startupów w makroregionie Polski Wschodniej

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021–2027 wspiera przedsiębiorców mających siedzibę oraz realizujących projekty na terenie województw: warmińsko-mazurskiego, świętokrzyskiego, lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego oraz części mazowieckiego. Wśród naborów wniosków zaplanowanych na 2025 rok przewidziano 3 konkursy w ramach działania 1.1 Platformy startowe dla nowych pomysłów. Przedsiębiorcy, którzy pomyślnie przeszli proces inkubacji, będą mogli ubiegać się o środki w ramach komponentu 2a (maksymalnie 600 000 zł) na wdrożenie pomysłu opracowanego na platformie startowej oraz komponentu 2b dostępnego dla podmiotów, których projekt skaluje i potrzebuje dalszego wsparcia (maksymalnie do 2 mln zł). W  pierwszej kolejności ogłaszane będę nabory wniosków w ramach komponentu 2a. Przeanalizujemy szczegółowo zasady uzyskania pomocy, jakim jest wsparcie rozwoju działalności gospodarczej startupów

Jakie są ogólne warunki ubiegania się o wsparcie?

Konkursy w ramach działania Platformy startowe dla nowych pomysłów ogłaszane są przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Zgodnie z harmonogramem w latach 2025–2026 na wsparcie rozwój działalności gospodarczej startupów w makroregionie Polski Wschodniej instytucja przeznaczy łącznie 120 mln zł. W ramach komponentu 2a pierwszy nabór wniosków z pulą 40 mln zł zaplanowano na przełomie kwietnia/maja 2025 roku. Przedsiębiorcy, którzy nie zdążyli złożyć aplikacji w  pierwszym naborze, nie muszą się martwić, gdyż będą mieli możliwość aplikowania w sierpniu/wrześniu br. (pula środków również wynosi 40 mln zł). Dofinansowanie otrzymają innowacyjne projekty, które dotyczą rozwoju działalności biznesowej startupów. Bardzo istotne jest, aby nowy pomysł został zweryfikowany w ramach programu inkubacji na Platformie startowej (komponent 1 działania), wszedł na rynek w wersji co najmniej MVP (Minimum Viable Product, tj. produktu o minimalnej koniecznej funkcjonalności) oraz doszło do pierwszej sprzedaży. Przedsiębiorcy muszą pamiętać, że do rozpoczęcia realizacji projektu nie może dojść przed dniem złożenia wniosku. Okres realizacji przedsięwzięcia również został szczegółowo określony. Zakres rzeczowo-finansowy projektu nie może trwać dłużej niż 12 miesięcy.

Wsparcie rozwoju działalności gospodarczej startupów - kto może ubiegać się o wsparcie? 

Wiemy już, jakie są główne założenia projektu, który może podlegać dofinansowaniu w ramach działania Platformy startowe dla nowych pomysłów (komponent 2a). Sprawdźmy teraz, kto jest uprawniony do aplikowania o środki. Zgodnie z regulaminem o dofinansowanie mogą ubiegać się startupy: mikro- i małe przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą w formie spółki kapitałowej zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych. Wskazane podmioty muszą również wykazać, że:

1. zakończyły już proces inkubacji na Platformie startowej – działania 1.1 (komponent I);
2. posiadają raport z inkubacji oraz rekomendację dotyczącą stopnia gotowości spółki do podjęcia działalności rynkowej wraz z uzasadnieniem biznesowym;
3. kwalifikują się do otrzymania wsparcia na podstawie art. 22 ust. 2 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 – to znaczy przedsiębiorstwo nie może być notowane na giełdzie w okresie 5 lat po jego rejestracji i spełnia następujące warunki:
• nie przejęło działalności innego przedsiębiorstwa,
• nie dokonało jeszcze podziału zysków,
• nie przejęło innego przedsiębiorstwa ani nie powstało w wyniku połączenia.

W przypadku przedsiębiorstw, które nie podlegają rejestracji, okres 5 lat liczy się od momentu, w  którym podmiot rozpoczyna działalność albo podlega opodatkowaniu z tytułu tej działalności.

Na jakie wydatki można przeznaczyć dofinansowanie? 

Zanim przejdziemy do kategorii wydatków, które można finansować w ramach działania, warto wspomnieć, że wsparcie ma charakter pomocy publicznej udzielanej zgodnie z art. 22 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014. Przedsiębiorca może uzyskać maksymalnie kwotę 600 000 zł, przy założeniu, że dysponuje co najmniej 15-procentowym wkładem własnym. W ramach projektu możemy wyróżnić 2  kategorie kosztów: bezpośrednie i pośrednie. Sprawdźmy zatem, jakie wydatki można zaplanować w ramach budżetu. Jeżeli chodzi o koszty bezpośrednio związane z realizacją projektu, istnieje możliwość finansowania m.in.:

1. zakupu środków trwałych (z wyłączeniem zakupu nieruchomości);
2. zakupu wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, licencji, know-how oraz nieopatentowanej wiedzy technicznej, jeżeli wartości te będą wykorzystywane wyłącznie do celów projektu oraz podlegać amortyzacji w okresie realizacji projektu;
3. zakupu usług informatycznych, wzorniczych, technicznych, doradczych i eksperckich, które będą wspomagać rozwój i wdrożenie modelu biznesowego;
4. zakupu usług związanych z promocją, które posłużą ekspansji rynkowej;
5. zakupu surowców lub materiałów służących do przetestowania produktu (chodzi przede wszystkim o zakup materiałów, które mogą być  wykorzystane do stworzenia  produktu w  ramach pierwszej sprzedaży);
6. wynagrodzenia personelu projektu wraz z pozapłacowymi kosztami pracy (kwalifikowane są tutaj: składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Pracownicze Plany Kapitałowe, odpisy na ZFŚS lub wydatki ponoszone na Pracowniczy Program Emerytalny, zgodnie z zapisami wytycznych w zakresie kwalifikowalności).

Jeżeli chodzi o koszty pośrednie, to należy zwrócić uwagę, że są one rozliczane według stawki ryczałtowej w wysokości do 15% bezpośrednich kwalifikowalnych kosztów wynagrodzeń personelu. Mowa tutaj w szczególności o:

1. kosztach administracyjnych związanych z obsługą projektu (np. usługi pocztowe, telefoniczne, internetowe, księgowe, kurierskie);
2. kosztach wynajmu lub utrzymania budynków niezbędnych do realizacji projektu (z  wyłączeniem kosztów adaptacji pomieszczeń dla celów realizacji projektu);
3. kosztach podróży i delegacji rozliczanych na podstawie ryczałtów, ewidencji przebiegu pojazdu (tzw. kilometrówka), na podstawie kosztów poniesionych w związku z użytkowaniem samochodu w celach służbowych; 
4. zakupie materiałów biurowych. 

Należy również zwrócić uwagę, że podatek VAT stanowi wydatek niekwalifikowany projektu.

Wsparcie rozwoju działalności gospodarczej startupów - jak przebiega ocena projektów?

Ocena projektów jest jednoetapowa i polega na sprawdzeniu, w jakim zakresie przedsiębiorca spełnia kryteria wyboru projektów. Wnioskodawca ma możliwość uzupełnienia lub poprawienia wniosku w  terminie 10 dni, licząc od dnia następnego po otrzymaniu stosownego wezwania. Według jakich kryteriów Komisja Oceny Projektów dokonuje wyboru najlepszych aplikacji? W  ramach działania 1.1 Platformy startowe dla nowych pomysłów – komponent 2a, ocenie podlega:

1. kwalifikowalność wnioskodawcy – czy wnioskodawca spełnia kryteria określone dla podmiotów uprawnionych do aplikowania (1 pkt);
2. czy projekt jest realizowany na terenie makroregionu Polski Wschodniej (1 pkt), dodatkowy punkt można uzyskać, jeżeli projekt będzie realizowany na terenie miast tracących funkcje społeczno-gospodarcze lub na obszarach zagrożonych marginalizacją (1 pkt);
3. czy projekt nie dotyczy rodzajów działalności wykluczonych z możliwości uzyskania wsparcia (1 pkt);
4. czy wnioskodawca zaplanował oraz uzasadnił logiczną sekwencję działań projektowych – za to kryterium można uzyskać 3 albo 5 pkt;
5. w jakim stopniu rezultaty projektu charakteryzują się innowacyjnością w skali danego rynku (0 lub 2 pkt);
6. czy wnioskodawca dysponuje zasobami osobowymi, materialnymi i niematerialnymi niezbędnymi do realizacji projektu (0 albo 1, albo 2 pkt);
7. czy wydatki ponoszone w ramach projektu są racjonalne oraz zostały w sposób właściwy uzasadnione (1 pkt);
8. czy wnioskodawca jest w stanie wnieść wkład własny (1 pkt);
9. czy zadeklarowane wskaźniki są adekwatne i możliwe do osiągnięcia (1 pkt);
10. czy projekt jest zgodny z zasadą równości kobiet i mężczyzn (1 pkt);
11. czy projekt ma pozytywny wpływ na zasadę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami (1 pkt);
12. czy projekt jest zgodny z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej oraz Konwencją o  prawach osób niepełnosprawnych (1 pkt);
13. czy projekt jest zgodny z zasadą zrównoważonego rozwoju, w tym z zasadą nie czyń poważnych szkód (1 pkt), dodatkowy punkt można zdobyć, jeżeli projekt przyczyni się do promocji zielonej i zrównoważonej gospodarki (1 pkt);
14. czy projekt wpisuje się regionalne inteligentne specjalizacje wspólne co najmniej dla dwóch województw z Polski Wschodniej (1 pkt). 

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do Regulaminu maksymalna liczba punktów do zdobycia wynosi 22. Określono również minimum, które należy osiągnąć, aby wniosek kwalifikował się do wsparcia – jest to 16 punktów (przy założeniu, że w każdym kryterium należy zdobyć co najmniej jeden punkt).

Platformy startowe dla nowych pomysłów, komponent 2a, to działanie skierowane na rozwój startupów z makroregionu Polski Wschodniej. Podmioty, które pomyślnie ukończyły proces inkubacji w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej, mogą uzyskać wsparcie wysokości do 600 tys. zł. Po skorzystaniu z tego komponentu projekty o kluczowym potencjale, które wymagają zaangażowania dodatkowych środków, mają możliwość pozyskania do 2 mln zł w ramach komponentu 2b. Terminy, poszczególnych naborów wniosków można sprawdzać na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.