Osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają ubezpieczeniom na zasadach obowiązujących w powszechnym systemie ubezpieczeniowym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co w przypadku, gdy rolnik chce prowadzić taką działalność? Jak pogodzić ZUS i KRUS w firmie? Dowiedz się!
Ubezpieczenie przedsiębiorcy prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą
Przedsiębiorca prowadzący pozarolniczą działalność podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności do dnia zakończenia jej prowadzenia (z wyjątkiem okresu, na jaki zawiesił jej prowadzenie). Ponadto musi opłacać składkę na Fundusz Pracy (obowiązek ten dotyczy osób prowadzących działalność, które podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym, z wyjątkiem tych, którzy korzystają z prawa do opłacania składek na zasadach preferencyjnych). Przedsiębiorca może również opłacać składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, dzięki czemu będzie miał prawo do otrzymania zasiłku w razie niezdolności do pracy.
Osoby rozpoczynające działalność przez pierwsze 2 lata jej prowadzenia mogą skorzystać z warunków preferencyjnych opłacania składek. Ponadto zwolnieni z obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne są przedsiębiorcy równocześnie wykonujący inną pracę zarobkową czy mający prawo do emerytury lub renty. Ze zwolnienia z opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne skorzystać mogą po spełnieniu dodatkowych warunków przedsiębiorcy będący na emeryturze bądź rencie lub osoby niepełnosprawne.
Osoby współpracujące przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej są objęte ubezpieczeniami na tych samych zasadach co przedsiębiorca prowadzący działalność. Za osobę współpracującą uważa się członka rodziny pozostającego z przedsiębiorcą we wspólnym gospodarstwie domowym, który pomaga prowadzić działalność bez żadnej umowy, jak i osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę. Wyjątek od tej zasady dotyczy współmałżonków wspólników spółek cywilnych, którzy są w nich zatrudnieni, oraz członkowie najbliższej rodziny, którzy zostali zatrudnieni na podstawie umowy zawartej w celu przygotowania zawodowego. Wszystkie składki na ubezpieczenia osoby współpracującej w całości finansuje osoba prowadząca działalność.
Łączenie ZUS i KRUS w firmie
Ubezpieczenie powszechne w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych ma pierwszeństwo przed ubezpieczeniem społecznym rolników, na które składki opłaca się do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Oznacza to, że rolnik, który podejmie pracę zarobkową, przestaje podlegać ubezpieczeniu rolników i składki za niego muszą być opłacone w ZUS. Natomiast jeśli sam podejmuje pozarolniczą działalność gospodarczą, może połączyć ZUS i KRUS w firmie.
Zgodnie z przepisem art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, rolnik lub domownik rozpoczynający prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracę przy prowadzeniu tej działalności, może nadal podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników, o ile:
-
podlegał temu ubezpieczeniu bez przerwy przez co najmniej 3 lata oraz nadal prowadzi bądź pracuje w gospodarstwie rolnym, którego obszar użytkowy jest większy niż 1 ha,
-
złoży odpowiednie oświadczenie w KRUS o chęci kontynuacji tego ubezpieczenia w terminie 14 dni od rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej - oświadczenie to można złożyć na wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej,
-
nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym,
-
nie uzyskał prawa do emerytury lub renty bądź świadczeń z ubezpieczeń społecznych,
-
kwota należnego podatku dochodowego z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej za ubiegły rok podatkowy nie przekroczyła poziomu kwoty granicznej (w 2016 roku - 3258 zł)
Rolnik, który łączy ZUS i KRUS w firmie, jest zobowiązany do opłacania miesięcznej podstawowej składki KRUS na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w podwójnym wymiarze. Z kolei składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe oraz macierzyńskie za rolnika opłacana jest w pojedynczej wysokości.
Składki ubezpieczeniowe odprowadzane przez rolnika nie mogą w całości pomniejszać dochodu z działalności czy być ujęte w kosztach. Wyłącznie ta ich część, która dotyczy prowadzonej działalności gospodarczej, może pomniejszać zobowiązania z tytułu podatku dochodowego. Podstawową składkę KRUS rolnik płaci bez względu na to, czy prowadzi działalność, czy nie. Nie można więc uznać, że ma ona bezpośredni związek z przychodem z prowadzonej dodatkowo firmy.
