Gdy przedsiębiorca podejmie decyzję o zdobyciu uprawnień do kierowania samochodami osobowymi ze względu na to, iż jest mu to potrzebne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie będzie mógł zaliczyć wydatku na ten kurs do kosztów uzyskania przychodu. Takie stanowisko zgodnie prezentują organy skarbowe wydając interpretacje w tego typu sprawach. Czy kurs prawa jazdy w kosztach będzie ujmowany tylko w przypadku pracownika? Odpowiadamy poniżej.
Kurs prawa jazdy w kosztach - nie w przypadku przedsiębiorcy
Podatnicy występujący o interpretację indywidualną często wykazują, iż prawo jazdy jest niezbędne przy prowadzeniu firmy - argument ten rzeczywiście okazuje się trafny przy wielu sporach z fiskusem. Jednak w przypadku uprawnień do kierowania samochodami osobowymi organy podatkowe nie przyjmują tego typu wyjaśnień - powołują się one raczej na fakt, iż prawo jazdy kategorii B (samochód osobowy) może być wykorzystywane przez przedsiębiorcę także w życiu prywatnym. Ponadto, obecnie jest to podstawowa umiejętność osoby dorosłej, niezależna od faktu prowadzenia działalności.
Przykładem takiego stanowiska organów podatkowych jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24 października 2011 roku (sygn. ITPB1/415-786/11/ DP), czy też interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 18 lutego 2010 roku (sygn. IBPBI/1/415-1025/09/BK). W drugiej z nich czytamy: „Zauważyć zatem należy, że niezależnie od tego, czy (wnioskodawczyni) prowadziłaby pozarolniczą działalność gospodarczą, czy też nie, dla ułatwienia poruszania się, musiałaby ponieść omawiany wydatek, który w znacznym stopniu ułatwi jej również życie prywatne. Zatem wydatek, związany ze sfinansowaniem kursu prawa jazdy, nie ma bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i nie jest wydatkiem ponoszonym w celu powstania lub zwiększenia przychodu czy też zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu, jakim jest ta działalność gospodarcza.”
Inaczej jest w sytuacji, gdy przedsiębiorca decyduje się na uzyskanie uprawnień do kierowania innymi pojazdami niż samochód osobowy, jak np. autobus lub samochód ciężarowy w sytuacji, gdy wymaga tego profil jego firmy. Tego typu wydatek może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, oczywiście wówczas, gdy spełnia warunki określone w art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kurs prawa jazdy kategorii B pracownika
Przez długi czas podobnie traktowane były wydatki na uprawnienia do kierowania samochodami osobowymi dla pracowników. Organy podatkowe również w tym wypadku powoływały się na fakt, iż nabyte umiejętności będą oni wykorzystywali także w celach niezwiązanych z pracą. Jednakże w jednej z nowszych interpretacji (z 12 czerwca 2012 roku, sygn. ITPB1/415-274b/12/PSZ), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał, iż sfinansowanie pracownikom tego typu kursu można uznać za koszt podatkowy pracodawcy. W tym wypadku szkolenie to uznano za podnoszenie kwalifikacji osób zatrudnionych u danego przedsiębiorcy (wykonywały one pracę w charakterze handlowców). Co więcej, organ skarbowy uznał, iż kosztem będą również dodatkowe lekcje doszkalające w przypadku, gdy pracownikowi nie uda się zdać egzaminu. Warunkiem zaliczenia kursu prawa jazdy pracownika do kosztów uzyskania przychodu miało być tylko właściwe udokumentowanie poniesionych w związku z tym wydatków.
Należy przy tym odróżnić sfinansowanie wydatków na prawo jazdy pracownika, który może wykorzystywać samochód służbowy w pracy, od sytuacji, kiedy zakres obowiązków pracowniczych bezwzględnie wymaga od niego posługiwania się samochodem służbowym. W tym pierwszym przypadku organy podatkowe mogą nie zgodzić się na zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodu.
Organy podatkowe taką sytuację dostrzegały także wtedy, gdy obowiązki związane z wykorzystaniem samochodu służbowego miały zostać zlecone pracownikowi dopiero po zdobyciu prawa jazdy kategorii B. Przykładem jest interpretacja indywidualna z 2 czerwca 2010 roku Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. IBPBII/1/415-276/10/MK). Pracodawca opłacił kurs na prawo jazdy pracownicy zatrudnionej na stanowisku sekretarki-asystentki. Zamiarem pracodawcy było powierzenie jej nowych obowiązków, polegających na używaniu samochodu służbowego w celach: dopełniania spraw służbowych w urzędach, przewożenia kontrahentów, odbierania zaproszonych gości z lotniska, oprowadzania gości po oddziałach zakładu pracy. Jeszcze przed zdobyciem prawa jazdy pracownica zajmowała się tymi sprawami, ale jeździła samochodem służbowym z kierowcą. Organ podatkowy uznał, że aby mówić o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, kurs prawa jazdy musiałby być ściśle związany z zajęciem, które pracownica wykonuje w ramach swoich obowiązków pracowniczych. Organ podatkowy uznał, że osoba zatrudniona na stanowisku sekretarki - asystentki nie wykonuje obowiązków związanych z prowadzeniem samochodu służbowego - nie jest bowiem osobą zatrudnioną na stanowisku kierowcy. Organ podatkowy nie przyjął, że poprzez zdobycie uprawnień do prowadzenia samochodu służbowego nastąpiło podwyższenie posiadanych kwalifikacji pracownicy w zakresie jej obowiązków pracowniczych.
Przy zaliczaniu kosztów uprawnień do prowadzenia samochodów osobowych przez pracownika należy zatem mieć na uwadze ogólne zasady dotyczące doszkalania pracowników, wynikające z Kodeksu pracy, oraz przedstawione wyżej stanowiska organów podatkowych.
