Prowadząc działalność gospodarczą można napotkać na różne okoliczności skutkujące zmianą sposobu wykorzystania składników majątku należących do firmy. Jednym z takich przypadków jest zmiana sposobu wykorzystywania pojazdu w działalności gospodarczej. Nasuwa się wówczas pytanie co z podatkiem VAT, który został odliczony przy jego nabyciu. Sprawdź!
Czym jest korekta odliczonego wcześniej podatku VAT w razie zmiany przeznaczenia pojazdu
Zgodnie z art. 90b ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym dokonano zakupu, importu lub oddano do używania pojazd samochodowy:
1) używany wyłącznie na cele prowadzonej działalności gospodarczej, po czym nastąpi zmiana jego użytkowania na wykorzystywanie do celów mieszanych, podatnik jest obowiązany do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego, który odliczył przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu,
2) w odniesieniu do którego odliczono 50% podatku VAT z faktury dokumentującej zakup danego pojazdu, przy czym zmiana jego użytkowania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej spowoduje obowiązek dokonania korekty kwoty podatku naliczonego, odliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.
Warto odnotować, iż ustawodawca wskazuje, iż w punkcie 2 miesiąc zmiany sposobu wykorzystywania pojazdu jest miesiącem od którego dokonuje się powyższej korekty, proporcjonalnie do pozostałego okresu korekty.
Zmiana sposobu wykorzystywania pojazdu poniżej 15 000 zł a korekta VAT
Przepisy ustawy o VAT uwzględniają skrócony okres korekty dla samochodów o wartości początkowej poniżej 15.000 zł. W tym wypadku korekty, związanej ze zmianą przeznaczenia pojazdu używanego dotychczas wyłącznie do celów działalności gospodarczej (odliczenie 100% VAT), dokonuje się, jeżeli zmiana ich wykorzystywania nastąpiła w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania ten pojazd samochodowy.
Pojazd samochodowy uznawany za wykorzystywany tylko do działalności
W myśl art. 86a ust. 4 pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
Jednocześnie zgodnie z art. 86a ust. 5 pkt 1 u.p.t.u. nie prowadzi się ewidencji przebiegu pojazdu jeżeli pojazd samochodowy przeznaczony jest tylko do odsprzedaży albo sprzedaży w przypadku pojazdu wytworzonego przez przedsiębiorcę albo jest oddany wyłącznie w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności przedsiębiorcy.
Zmiana przeznaczenia samochodu osobowego z wynajmu na mieszane wykorzystywanie w firmie
Nierzadką sytuacją jest, gdy przedsiębiorca mając kilka pojazdów postanawia jeden wynająć aby dodatkowo osiągnąć zarobek z tego tytułu. W przypadku, gdy okres najmu dobiegnie końca a przeznaczeniem samochodu miałoby być użytkowanie wyłącznie w działalności gospodarczej przedsiębiorca będzie mógł odliczać w całości podatek VAT od jego wydatków i nie będzie zobligowany do korekty odliczonego przy zakupie 100% podatku VAT.
Należy podkreślić tutaj dwa aspekty dominujące. Jeśli przedmiotem działalności przedsiębiorcy jest m.in. wynajem samochodu oraz dokonał on zakupu tegoż pojazdu na cele wynajmu, to przy nabyciu tegoż pojazdu posiadał możliwość odliczenia 100% podatku VAT. Jeżeli przedsiębiorca w ciągu 7 dni od zakończenia umowy najmu zgłosi tenże samochód osobowy do urzędu skarbowego jako użytkowany wyłącznie do działalności gospodarczej i będzie prowadził ewidencję przebiegu pojazdu ze względu na VAT, wówczas będzie nadal korzystał z możliwości odliczenia 100% podatku VAT. Nie może on również zapomnieć o stworzeniu zasad użytkowania takiego pojazdu w firmie, wykluczających jego użytek prywatny.
Zmiana przeznaczenia pojazdu używanego wyłącznie na cele działalności na mieszany system użytkowania
Inna częsta sytuacja zmiany sposobu wykorzystywania pojazdu w firmie, to przypadek, gdy z pewnych przyczyn nie jest możliwe np. dalsze prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu bądź w innych okolicznościach dalsze użytkowanie pojazdu przyczyni się do zmiany użytkowania pojazdu na system mieszany czyli na możliwość odliczania jedynie 50% podatku VAT od wszystkich wydatków z nim związanych zamiast 100%.
Jeżeli w tej sytuacji przy nabyciu odliczono 100% przysługującego do odliczenia podatku VAT, przykładowo samochód użytkowano 12 miesięcy z wykluczeniem użytku prywatnego a w 13 miesiącu ulega to zmianie, należy wówczas dokonać korekty pozostałych 48 miesięcy. Więc jeśli odliczono przy nabyciu 16.000 zł podatku VAT, to do korekty pozostanie -> (16.000 zł / 60 mcy) x 48 pozostałych miesięcy następnie wynik obliczeń należy jeszcze pomnożyć przez 50%. W omawianym przypadku kwota do korekty wyniesie 6.400 zł i winna być ujęta ze znakiem minus jednorazowo w deklaracji za okres zmiany przeznaczenia użytkowania pojazdu (13 miesiąc).
Sprzedaż samochodu osobowego a obowiązek korekty podatku VAT
Kolejną sytuacją jaka może wystąpić w toku prowadzenia działalności gospodarczej jest przykładowo nabycie przez przedsiębiorcę 15.05.2014 r. samochodu osobowego i odliczenie 50% podatku VAT z faktury zakupu. Przyjmijmy, że przedsiębiorca aktualnie dokonuje sprzedaży tego pojazdu. Należy tu podkreślić, że w przypadku, gdy w ciągu 60 miesięcy począwszy od dnia nabycia pojazdu nastąpi jego sprzedaż, uznaje się, że użytkowanie tego pojazdu zostało z chwilą tego zdarzenia zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca sprzedał dany samochód 15.11.2016 r. to miesiąc sprzedaży czyli listopad będzie miesiącem od którego należy dokonywać korekty w deklaracji VAT w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.
