W kwietniu 2025 roku Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego we współpracy z Agencją Rozwoju Regionalnego z Konina ogłosił konkurs w ramach działania 10.2 Wsparcie inwestycji w MŚP i dużych przedsiębiorstwach. Całkowita kwota, która zostanie przeznaczona na dofinansowanie projektów dotyczących działalności badawczo-rozwojowej to 34 mln zł. Wnioski aplikacyjne za pośrednictwem systemu elektronicznego można składać do 14 sierpnia br. Wszystkich zainteresowanych szczegółami tego, jak uzyskać wsparcie działalności badawczo-rozwojowej MŚP zachęcamy do zapoznania się z niniejszą publikacją.
Kto może ubiegać się o wsparcie działalności badawczo-rozwojowej MŚP w Wielkopolsce?
O dofinansowanie w ramach naboru wniosków mogą ubiegać się: przedsiębiorstwa z sektora MŚP oraz konsorcja naukowo-przemysłowe. Instytucja organizująca konkurs wykluczyła natomiast z udziału duże przedsiębiorstwa. W regulaminie znalazły się również szczegółowe zapisy dotyczące zmiany statusu wnioskodawcy. Od momentu złożenia wniosku do czasu podpisania umowy nie jest możliwa zmiana statusu wnioskodawcy wpływająca na jego strukturę organizacyjno-prawną. Mowa tutaj o: łączeniu, podziale, przekształceniu, uzyskaniu lub utracie osobowości, zmianie udziałowców, akcjonariuszy lub wspólników oraz przeniesieniu własności przedsiębiorstwa lub jego części. Gdyby doszło do takiej sytuacji, może to skutkować odrzuceniem wniosku lub niepodpisaniem umowy. Jeżeli przedsiębiorca zrealizuje już projekt, w terminie 3 lat od dokonania ostatniej płatności na jego rzecz każda zmiana statusu firmy musi zostać zgłoszona w formie pisemnej i uzyskać akceptację Instytucji Zarządzającej. Poza tym, że dokumentacja ściśle określa status podmiotu, który może aplikować, wyznacza również obszar realizacji. Ponieważ działanie finansowane jest ze środków Funduszu Sprawiedliwiej Transformacji, projekty muszą być realizowane na terenie Wielkopolski Wschodniej – czyli miasta Konin lub powiatów: konińskiego, kolskiego, słupeckiego oraz tureckiego.
Jeżeli przedmiot przedsięwzięcia nie jest trwale związany z gruntem, wnioskodawca musi prowadzić działalność gospodarczą zgodnie z dokumentem rejestrowym na ww. obszarze.
Szacuje się, że rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w marcu 2026 roku. Jest to bardzo istotne, z punktu widzenia planowania całego przedsięwzięcia. Wnioskodawca samodzielnie określa termin realizacji projektu, musi natomiast pamiętać, że inwestycje powinny zakończyć się do 31 grudnia 2027 roku. Należy również pamiętać o trwałości projektu. Beneficjent będzie bowiem zobowiązany do zachowania trwałości inwestycji przez okres 3 lat od daty dokonania płatności końcowej na jego rzecz.
Ile można zyskać otrzymując wsparcie działalności badawczo-rozwojowej MŚP w Wielkopolsce?
Przed przystąpieniem do realizacji projektu wymagane jest zabezpieczenie środków finansowych, które pozwolą pokryć koszty wkładu własnego oraz ewentualne wydatki niekwalifikowane projektu. W ramach działania nie ma możliwości zabezpieczenia wyżej wymienionych środków w formie niepieniężnej. Planując inwestycje, przedsiębiorca musi zakładać wydatki na poziomie co najmniej 250 000 zł. Górna granica wartości projektu nie została określona. Maksymalny poziom dofinansowania projektu wynosi 70% (poza kilkoma drobnymi wyjątkami). W zależności od zakresu projektu przewiduje się jego realizację w ramach następujących schematów pomocy publicznej:
- rozporządzenia w sprawie prowadzenia prac B+R,
- rozporządzenia w sprawie udzielania Regionalnej Pomocy Inwestycyjnej,
- rozporządzenia w sprawie udzielenia pomocy de minimis.
Jakie typy projektów są przewidziane do wsparcia?
Jeżeli działanie 10.2 mielibyśmy porównać do jakiegokolwiek innego działania finansowanego w ramach Funduszy Europejskich, od razu na myśl przychodzi znana większości beneficjentom Ścieżka Smart z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. W obu przypadkach mamy do czynienia z modułami obligatoryjnymi i fakultatywnymi. Ponieważ głównym celem działania jest wzmacnianie zdolności badawczo-rozwojowych przedsiębiorców z Wielkopolski Wschodniej, w projekcie na pewno musi znaleźć się moduł prac B+R. Co to oznacza w praktyce? Dofinansowanie mogą otrzymać wyłącznie przedsięwzięcia, które:
- przed rozpoczęciem realizacji cechuje co najmniej II poziom gotowości technologicznej;
- polegają na prowadzeniu badań przemysłowych i eksperymentalnych prac rozwojowych lub tylko eksperymentalnych prac rozwojowych.
Nie ma zatem możliwości realizacji projektów polegających na prowadzeniu wyłącznie badań przemysłowych (eksperymentalne prace rozwojowe powinny zostać wykazane w kosztach kwalifikowanych zawsze). Warto również pamiętać, że wszystkie działania muszą przyczyniać się do: zdobycia nowej wiedzy oraz opracowania nowych, innowacyjnych produktów, procesów, usług lub wprowadzenia istotnych ulepszeń do istniejących, dostępnych na rynku produktów, procesów lub usług możliwych do wdrożenia w działalności gospodarczej. Do przykładowych kosztów kwalifikowanych w ramach modułu prace B+R zaliczamy:
- koszty wynagrodzenia personelu badawczego projektu zatrudnionego na podstawie stosunku pracy (tylko w takim zakresie, w jakim personel jest zaangażowany w prowadzenie prac B+R w ramach projektu);
- koszty badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów, zakupionych lub użytkowanych na podstawie licencji udzielonej przez źródła zewnętrzne na warunkach pełnej konkurencji;
- koszty doradztwa i równorzędnych usług;
- koszt amortyzacji (już posiadanej) infrastruktury B+R, w zakresie i przez okres, w jakim jest ona wykorzystywana na potrzeby projektu;
- koszty ogólne i inne koszty operacyjne (np. koszty materiałów, dostaw i podobnych produktów, ponoszone w ramach Modułu prace B+R, na potrzeby wytworzenia prototypów).
Jeżeli przedsiębiorca starający się o wsparcie działalności badawczo-rozwojowej MŚP w Wielkopolsce zamierza realizować kompleksowy projekt, może wybrać jeden lub kilka modułów fakultatywnych, do których zaliczamy:
- zakup infrastruktury B+R albo modernizacja posiadanej – ponieważ ta kategoria wydatków finansowana jest zgodnie z rozporządzeniem w sprawie udzielania pomocy de minimis maksymalna wartość kosztów objętych pomocą wynosi 1,2 mln zł; wydatki możliwe do sfinansowania w ramach tej kategorii to m.in.: koszty zakupu infrastruktury B+R wraz z montażem, koszty zakupu wartości niematerialnych i prawnych służących do realizacji prac B+R, roboty i materiały budowlane;
- cyfryzację, kompetencje, zielone technologie oraz internacjonalizację, tutaj można zakupić m.in. środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, a także sfinansować: szkolenia personelu bezpośrednio zaangażowanego w realizację projektu, tworzenie strategii marketingowych, koszty tłumaczeń dokumentacji niezbędnej do zgłoszenia wynalazku;
- wdrożenie wyników prac B+R, w ramach którego można zakupić m.in. usługi doradcze oraz usługi zewnętrzne.
Omawiając wydatki kwalifikowane, warto również wspomnieć kilka słów o wydatkach, które na pewno nie zostaną zrefundowane w ramach projektu. Do kosztów niekwalifikowanych w naborze z działania 10.2 zaliczamy m.in.: zakup środka transportu, zakup używanych środków trwałych, koszty bieżące związane z prowadzeniem działalności, wydatki na promocję projektu, koszty pośrednie, nadzór nad realizacją inwestycji budowlanej oraz koszty delegacji służbowych.
Jakie są zasady realizacji projektu w konsorcjum?
Regulamin konkursu dopuszcza możliwość realizacji projektu w konsorcjum, które stanowi rodzaj umowy przedsiębiorcy na przykład z jednostką naukową, zawartej w celu wspólnego prowadzenia przedsięwzięcia. Należy jednak pamiętać, że umowa o dofinansowanie zawsze zawierana jest z przedsiębiorcą i to on jako beneficjentem, ponosi pełną odpowiedzialność za przygotowanie, realizację oraz rozliczenie wszystkich wydatków. Umowa konsorcjum stanowi załączniki do wniosku i powinna określać: strony umowy, jej przedmiot i czas trwania, miejsce realizacji, obowiązki i prawa poszczególnych stron i co najważniejsze: podział prac pomiędzy członkami konsorcjum oraz wkład finansowy do projektu. Bardzo istotny jest fakt, że konsorcjant również może ponosić wydatki w ramach projektu (wówczas stosuje się przepisy dotyczące pomocy de minimis). Należy jednak pamiętać, że koszty ponoszone przez konsorcjanta powinny być zawsze ujęte w odrębnym zadaniu.
Jak będzie przebiegać procedura wyboru projektów, które otrzymają wsparcie działalności badawczo-rozwojowej MŚP w Wielkopolsce?
Na zakończeniu warto powiedzieć kilka słów o samej procedurze wyboru projektów, które otrzymają wsparcie działalności badawczo-rozwojowej MŚP w Wielkopolsce. Dokumentację projektową wypełnia się w języku polskim na podstawie wzorów dokumentów udostępnionych przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego. Ocena złożonych projektów podzielona jest na 3 etapy: ocenę formalną, merytoryczną i strategiczną. Pierwszy etap rozpoczyna się 5 dni po zakończeniu naboru i trwa 45 dni. W tym czasie Komisja Oceny Projektów dokonuje badania zgodności projektu z wymogami formalnymi. Na tym etapie dopuszczalne jest jednokrotne uzupełnienie lub poprawienie dokumentów aplikacyjnych. Przedmiotowy etap oceny może zakończyć się przekazaniem wniosku do oceny merytorycznej lub jego odrzuceniem (negatywna ocena formalna). Kolejny etap może potrwać do 60 dni roboczych, licząc od dnia zakończenia oceny formalnej. Teraz dwóch członków Komisji bada zgodność projektu z kryteriami merytorycznymi. Na zakończenie tego etapu również przewidziano dwa wyjścia: odrzucenie wniosku albo skierowanie go do oceny strategicznej, które może trwać do 40 dni roboczych. Końcowa ocena punktowa decyduje o miejscu na liście rankingowej.
Kołem napędowym każdej gospodarki jest liczba wdrożonych innowacji. Jeżeli rynek europejski chce konkurować ze Stanami Zjednoczonymi lub rozwiniętymi państwami azjatyckimi musi inwestować w projekty badawczo-rozwojowe, które bezpośrednio przyczyniają się do wprowadzania nowych, ulepszonych produktów i usług. W perspektywie finansowej UE na lata 2021–2027 istnieje bardzo dużo możliwości pozyskania środków na prowadzenie prac B+R przez przedsiębiorców. W ramach opracowania przeanalizowano szczegółowo zasady ubiegania się o środki na wspomniany cel przez MŚP prowadzące działalność w Wielkopolsce Wschodniej. Podmioty zainteresowane tym wsparciem mogą składać wnioski do 14 sierpnia 2025 roku. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w I kwartale 2026 roku.
