Kompendium wiedzy, jak złożyć wniosek o paszport

Chcesz wyjechać do Ekwadoru, Indii lub innych krajów nienależących do Unii Europejskiej czy do strefy Schengen? W tym wypadku do przekroczenia granicy nie wystarczy posiadanie dowodu osobistego. Potrzebny będzie paszport, który potwierdza tożsamość oraz obywatelstwo. Jak zatem złożyć wniosek o paszport i jakie dane będą do niego potrzebne?

Jakie dane zawiera paszport?

Paszport zawiera następujące dane:

• imię lub imiona,
• datę i miejsce urodzenia,
• obywatelstwo,
• płeć,
• wizerunek twarzy – w postaci zdjęcia oraz danych biometrycznych,
• odciski palców – z wyjątkiem paszportów dla dzieci do 12 lat oraz osób, od których nie można pobrać odcisków,
• podpis – z wyjątkiem dzieci do 13 lat oraz osób, które ze względu na niepełnosprawność nie mogą samodzielnie się podpisać,
• numer PESEL,
• datę wydania i datę końca ważności paszportu,
• serię i numer dokumentu,
• informację, kto wydał paszport.

Jak wyrobić paszport? – wniosek o paszport

Paszport wydaje się na wniosek osoby pełnoletniej po przedłożeniu wymaganych dokumentów, pobraniu danych biometrycznych i uiszczeniu należnej opłaty.

Aby wyrobić ten dokument, należy osobiście złożyć wypełniony wniosek o paszport w organie paszportowym (najczęściej urzędzie wojewódzkim) właściwym ze względu na miejsce pobytu.

Składając wniosek o paszport, należy przygotować:

• wniosek o wydanie paszportu – dostępny w punkcie paszportowym. Nie ma możliwości pobrania ani złożenie wniosku on-line,

• jedno kolorowe zdjęcie – musi być aktualne,

• dowód opłaty za paszport,

• ważny dowód osobisty lub paszport obecnie używany.

Czas oczekiwania na nowy paszport to maksymalnie 30 dni (w praktyce czeka się ok. 2 tygodni).

Aby sprawdzić, czy paszport jest już gotowy do odbioru, wystarczy:

• skorzystać z wyszukiwarki: obywatel.gov, w której należy podać numer sprawy. Odnajdziemy go na potwierdzeniu złożenia wniosku o paszport,

• zadzwonić do urzędu wojewódzkiego i podać numer sprawy.

Paszport należy odebrać osobiście w punkcie paszportowym, w którym złożono wniosek. Przy odbiorze należy sprawdzić, czy wszystkie dane się zgadzają.

Paszport tymczasowy

Paszport tymczasowy jest wydawany w pilnych sytuacjach, jak np.:

• pogrzeb kogoś z rodziny,

• nagły przypadek, który jest związany z działalnością zawodową.

Opłata za paszport tymczasowy to 30 złotych.

Składając wniosek o paszport tymczasowy, należy do niego dołączyć dowód potwierdzający zdarzenie pilnej sytuacji.

Oczekiwanie na paszport tymczasowy trwa krócej niż na zwykły. Jest ważny przez okres w nim wskazany, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od daty jego wydania. W paszportach tymczasowych nie zamieszcza się danych biometrycznych.

Jak długo jest ważny paszport?

Paszport straci ważność, gdy:

• upłynie termin jego ważności:

• 5 lat od wydania – dla dziecka do 13 lat,

• 10 lat od wydania – dla osoby powyżej 13 lat;

• zostanie zgłoszona jego utrata lub zniszczenie;

• ktoś zwróci do urzędu zgubiony paszport;

• stracimy polskie obywatelstwo;

• zostanie unieważniony.

Gdy paszport straci ważność, należy wyrobić nowy, czyli złożyć wniosek o paszport, jak za pierwszym razem. Nie ma określonego terminu, w jakim po straceniu ważności paszportu należy wyrobić następny.

Natomiast w pewnych przypadkach będzie wymagana wymiana paszportu. Dotyczy to sytuacji, gdy posiadacz paszportu zmieni swoje dane, np. weźmie ślub, zmieni nazwisko. Wtedy należy złożyć wniosek o wydanie nowego paszportu:

• nie później niż 30 dni od zmiany swoich danych – osoby mieszkające w Polsce,

• nie później niż 90 dni od zmiany swoich danych – osoby mieszkające za granicą.

Zgubienie lub zniszczenie ważnego paszportu

Osoba, która utraciła dokument paszportowy lub której dokument paszportowy uległ zniszczeniu, jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym organ paszportowy, który dokument wydał lub organ paszportowy właściwy ze względu na miejsce pobytu tej osoby. Najczęściej będzie to odpowiedni urząd wojewódzki w Polsce lub konsulat Polski – za granicą.

Opłaty paszportowe

1. Podstawowa opłata za paszport to 140 zł – dla osoby dorosłej, której nie przysługuje żadna ulga.
2. 70 zł (50-procentowa zniżka) zapłacą:

• uczniowie, studenci,
• emeryci, renciści,
• osoby niepełnosprawne,
• osoby będące na utrzymaniu współmałżonka, który jest emerytem, rencistą albo osobą niepełnosprawną,
• osoby przebywające  w domu pomocy społecznej albo w zakładzie opiekuńczym,
• osoby otrzymujące zasiłek stały z pomocy społecznej,
• kombatanci albo ofiary represji wojennych i okresu powojennego,
• rodzice posiadający Kartę Dużej Rodziny.

3. 35 zł (75-procentowa zniżka) zapłacą:

• osoby mające mniej niż 26 lat, które uczą się lub studiują i posiadają Kartę Dużej Rodziny
• osoby niepełnosprawne posiadające Kartę Dużej Rodziny (KDR).

Przy składaniu wniosku o paszport prawo do ulgi należy odpowiednio udokumentować, np. okazując KDR, legitymację itp.

4. Darmowy paszport wydawany jest dla osób:

• w wieku powyżej 70 lat,
• przebywających w domu pomocy społecznej albo w zakładzie opiekuńczym, a wyjazd za granicę jest związany z długotrwałym leczeniem albo operacją,
• otrzymujących zasiłek stały z pomocy społecznej, a wyjazd za granicę jest związany długotrwałym leczeniem albo operacją,
• żołnierzy  wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa (nie dotyczy to żołnierzy zawodowych),
• których paszport ma wadę techniczną, na przykład nie można odczytać danych z mikroprocesora.

Opłata za paszport ulega zmniejszeniu, jeśli wymiana paszportu następuje przed upływem jego ważności z jednego z trzech poniższych powodów:

• zmiany wyglądu,
• zmiany danych, na przykład nazwisko po ślubie,
• braku  miejsca  w paszporcie na kolejne wizy lub stemple, które potwierdzają przekroczenie granicy.

Aby poznać dokładne kwoty, należy skontaktować się z urzędem, do którego jest składany wniosek.

Zdjęcie do paszportu

Zdjęcie do paszportu powinno być aktualne, zrobione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o paszport. Ponadto:

• na zdjęciu nie można mieć nakrycia głowy, okularów z ciemnymi szkłami ani innych rzeczy, które utrudniają rozpoznanie,
• zdjęcie powinno przedstawiać całą głowę (od jej czubka) oraz górną część barków,
• twarz powinna zajmować 70-80% zdjęcia.

Inne wymagania:

• twarz musi być skierowana prosto w obiektyw aparatu,
• owal twarzy powinien być widoczny (bez półprofilu),
• osoba musi mieć naturalny wyraz twarzy, zamknięte usta i niezasłonięte brwi,
• oczy muszą być naturalnie otwarte, dobrze widoczne wraz ze źrenicami (na przykład niezasłonięte przez włosy) i skierowane prosto w obiektyw,
• niedopuszczalny jest efekt tak zwanych czerwonych oczu,
• uszy nie muszą być widoczne,
• fryzura może wystawać poza obrys zdjęcia.

Osoby noszące okulary mogą je mieć na zdjęciu, jeśli oczy są dobrze widoczne, a w szkłach nie odbija się światło.

Osoby z  wrodzonymi  lub nabytymi wadami wzroku mogą mieć na zdjęciu ciemne okulary. Wtedy do wniosku o paszport należy dołączyć orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.

Osoby noszące nakrycie głowy ze względu na religię mogą je mieć na zdjęciu, jeśli twarz jest nadal widoczna (cały owal twarzy oraz linia uszu muszą być odsłonięte). Wtedy do wniosku o paszport należy dołączyć zaświadczenie potwierdzające należenie do wspólnoty wyznaniowej (dotyczy to wyłącznie wspólnot zarejestrowanych w Polsce).

Paszport dla dziecka

Jeśli dziecko wyjeżdża poza kraje unijne, powinno mieć paszport. Wniosek o paszport dla dziecka mogą złożyć:

• rodzice – oboje muszą być obecni przy składaniu wniosku,
• opiekunowie prawni  – oboje muszą być obecni przy składaniu wniosku,
• jeden z rodziców albo opiekunów prawnych – jeśli:
• drugi rodzic albo opiekun zgodzi się na to i potwierdzi to na piśmie. Jego podpis na zgodzie musi zostać potwierdzony przez notariusza, konsula albo urzędnika punktu paszportowego,
• ma orzeczenie sądu, w którym jest informacja, że drugi rodzic nie ma prawa decydować o wydaniu paszportu dla dziecka,
• ma orzeczenie sądu rodzinnego, w którym sąd wyraża zgodę na wydanie paszportu dla dziecka,
• ojciec dziecka jest nieznany,
• jeden z rodziców nie żyje.

Pozostałe kwestie

Bezpłatnie można dostać paszport, jeśli:

• dziecko przebywa w domu pomocy społecznej albo w zakładzie opiekuńczym, a wyjazd za granicę jest związany z jego długotrwałym leczeniem albo operacją lub

• gdy paszport dziecka ma wadę techniczną.

Maksymalny czas oczekiwania na paszport dla dziecka to 30 dni od dnia złożenia wniosku. Ważność paszportu to 5 lat. Paszport dla dziecka może odebrać jeden z rodziców.