0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Korekta nienależnie opłaconej składki na Fundusz Pracy w ZUS i PIT

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Fundusz Pracy to składka pobierana przez ZUS w celu zasilania różnego rodzaju aktywizacji osób bezrobotnych, ale nie tylko. Niektórzy przedsiębiorcy czy osoby fizyczne są zobowiązani do jego opłacania, a niektórzy nie. Od czego to zależy? Występują także przypadki, kiedy naliczenia Funduszu Pracy były bezpodstawne. Przedsiębiorca albo osoba fizyczna nie podlegali tej składce chociażby ze względu na przekroczenie ustawowego wieku, a mimo to była ona naliczana. W takiej sytuacji niezbędna jest korekta nienależnie opłaconej składki na Fundusz Pracy na gruncie ZUS i PIT. Jakie będą skutki tej korekty? Piszemy o tym w niniejszym artykule.

Kogo obowiązuje Fundusz Pracy?

Zgodnie z tym, co mówi art. 104 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę opłacają płatnicy składek w imieniu ubezpieczonych.

Powyższy przepis wskazuje, że składka na Fundusz Pracy opłacana jest od podstawy na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. 

Jeżeli ubezpieczony im nie podlega, wówczas nie podlega także składce na Fundusz Pracy. Są to m.in. sytuacje, w których:

  • przedsiębiorca opłaca tylko składkę zdrowotną w okresie korzystania z ulgi na start z tytułu prowadzonej działalności i nie ma innych tytułów do ubezpieczeń;
  • przedsiębiorca opłaca obniżone składki ZUS w okresie korzystania z ulgi Mały ZUS Plus czy ZUS preferencyjny (o podstawie niższej niż minimalne wynagrodzenie) z tytułu prowadzonej działalności i nie ma innych tytułów do ubezpieczeń.

Druga ważna poruszona kwestia to odpowiednia wysokość podstawy emerytalnej i rentowej. Jeżeli tej podstawy nie ma, to ubezpieczony nie podlega także składce na Fundusz Pracy.

W przypadku gdy ubezpieczony ma tytuł do ubezpieczenia (lub tytuły) emerytalnego i rentowego, wówczas ustala swoją podstawę ZUS dla składek emerytalnych i rentowych.

Jeżeli ta podstawa będzie opiewać na wysokość kwoty przynajmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym, wówczas ubezpieczony będzie podlegał także składce na Fundusz Pracy.

Należy też brać pod uwagę pewne wyjątkowe przypadki sumowania podstaw składek emerytalnych, rentowych. W niektórych okolicznościach ubezpieczony sumuje podstawę ZUS emerytalną, rentową (np. ZUS preferencyjny) z działalności i z etatu (np. 1/2 etatu). Jeżeli suma podstaw przekroczy kwotę minimalnego wynagrodzenia, to przy działalności ubezpieczony będzie zobowiązany odprowadzać składkę na Fundusz Pracy.

Wracając jeszcze do art. 104 ww. ustawy, należy podkreślić, że przedsiębiorcy podlegają pod obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy. Niemniej podstawa emerytalna i rentowa, która też jest podstawą naliczania Funduszu Pracy, musi osiągnąć wysokość kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym, w którym naliczana jest składka na FP.

Brak obowiązku opłacania składki na Fundusz Pracy

W ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w art. 104a do 105 ustawodawca wskazał kilka wyjątków, w których nie opłaca się składek na Fundusz Pracy.

Wyjątki te przedstawiono w poniższej tabeli.

Wyjątkowe okoliczności, w których nie opłaca się składki na Fundusz Pracy

Lp.

Opis sytuacji

1.

Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz Pracy za zatrudnionych pracowników powracających z urlopu:

  • macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, lub

  • urlopu rodzicielskiego, lub 

  • urlopu wychowawczego w okresie 36 miesięcy 

– począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego.

2.

Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz Pracy przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę, za osoby zatrudnione, które ukończyły 50. rok życia, i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy.

3.

Składki na Fundusz Pracy nie opłaca się za osoby ubezpieczone, które osiągnęły wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn.

4.

Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz Pracy przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę, za skierowanych zatrudnionych bezrobotnych, którzy nie ukończyli 30. roku życia.

5.

Przedsiębiorcy Polskiego Związku Głuchych i Polskiego Związku Niewidomych oraz Związku Ociemniałych Żołnierzy Rzeczypospolitej Polskiej, Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, Zakład Opieki dla Niewidomych w Laskach oraz zakłady aktywności zawodowej nie opłacają składek na Fundusz Pracy za zatrudnionych pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Korekta nienależnie opłaconej składki na Fundusz Pracy – ZUS

Wielu przedsiębiorcom umyka często jeden istotny szczegół – kwestia tego, że ich PESEL wskazuje na przekroczenie wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn.

W kolejnych miesiącach, a być może latach opłacali oni jednak swój Fundusz Pracy z tytułu składek ZUS wobec prowadzenia działalności gospodarczej.

Na koncie ZUS przedsiębiorcy powstaje wtedy nadpłata będąca sumą składek na FP. Suma tych składek będzie liczona od miesiąca, w którym przedsiębiorca przekroczył wiek 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn.

Co w takim wypadku?

Należy sporządzić korektę w ZUS-ie (korekta po stronie ZUS-u i po stronie podatku dochodowego).

W przypadku korekty po stronie ZUS-u przedsiębiorca musi dokonać korekty deklaracji ZUS, ale dotyczy ona tylko jego składki na Fundusz Pracy.

Wobec tego korekty dokonuje się w następujący sposób.

Płatnik składek składa korekty deklaracji ZUS DRA za każdy miesiąc, za który składka na Fundusz Pracy jest nienależna. Korekta powinna być złożona od miesiąca przekroczenia wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn i za wszystkie miesiące, w których została naliczona w deklaracji ZUS DRA składka na Fundusz pracy.

W korekcie tej pozostawia się wszystkie dotychczasowe kwoty, a jedynie w rubryce Fundusz Pracy pomniejsza się istniejącą kwotę o kwotę składki na Fundusz Pracy przedsiębiorcy. Oczywiście na skutek tej korekty łączna suma deklaracji ZUS DRA ulegnie zmianie.

Korekta nienależnie opłaconej składki na Fundusz Pracy – PIT

Druga strona korekty to skorygowanie zeznań rocznych za lata, w których składka na Fundusz Pracy była opłacana nienależnie.

Dla przypomnienia składki ZUS – składka na Fundusz Pracy, którą przedsiębiorca opłaca za siebie, staje się kosztem uzyskania przychodu w dniu jej zapłaty.

Jeżeli zapłacona składka na Fundusz Pracy przedsiębiorcy była ujęta w kosztach uzyskania przychodów, należy zweryfikować, co było przyczyną popełnionego błędu, i od tego zależny będzie sposób przeprowadzenia korekty kosztów w podatku dochodowym PIT.

W takim wypadku dochodzi do obowiązku korekty kosztów uzyskania przychodów in minus o sumę nienależnie zapłaconych składek na Fundusz Pracy za każdy rok podatkowy, w którym przedsiębiorca przekroczył wiek 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, począwszy od miesiąca przekroczenia ww. wieku.

Zastanawiając się nad korektą kosztów w podatku dochodowego PIT, należałoby sięgnąć do art. 22 ust 7c ustawy o PIT.

Przepis art. 22 ust. 7c ustawy o PIT mówi, że gdy korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana:

  • błędem rachunkowym, lub
  • inną oczywistą omyłką

– korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Wobec tego, że nadpłata składek na Fundusz Pracy była spowodowana merytorycznym błędnym naliczeniem składek na Fundusz Pracy, czego skutkiem stało się błędne ustalenie obowiązku zapłaty składki ZUS i łącznej kwoty składek ZUS, wówczas korekty nienależnie zapłaconych składek na FP za lata ubiegłe podatnik dokona w roku sporządzenia korekty, a więc na bieżąco.

Za dzień dokonania korekty uznaje się dzień wystawienia dokumentów ubezpieczeniowych korygujących wysokość tych składek.

Powyższe potwierdza m.in. interpretacja indywidualna z 19 czerwca 2015 roku (sygn. ILPB1/4511-1-360/15-4/TW) wydana przez Izbę Skarbową w Poznaniu.

Korekta nienależnie zapłaconych składek na Fundusz Pracy spowoduje powstanie nadpłaty w składkach ZUS, którą płatnik może:

  1. pozostawić na koncie ZUS do rozliczenia na poczet składek ZUS za kolejne okresy rozliczeniowe (lub do potrącenia na poczet istniejącej zaległości),
  2. złożyć wniosek RZS-P celem zwrotu nadpłaty na konto.

Nadpłata w składkach ZUS będzie przedmiotem odrębnych artykułów.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów