Mandant i mandatariusz to dwa określenia pojawiające się często w różnych kontekstach, ale na ogół związane z opartą na zaufaniu relacją powierzenia innej osobie czynności do wykonania. Mandant to osoba, która udziela mandatariuszowi mandatu, czyli upoważnienia do działania w określonej sprawie. Jak zatem rozumieć słowo mandant w określonym kontekście znaczeniowym? Dowiesz się w poniższym artykule!
Mandant w stosunku pełnomocniczym
Pojęcie mandanta najczęściej występuje w obrocie prawnym w kontekście udzielenia pełnomocnictwa. Jest to w tym wypadku osoba udzielająca pełnomocnictwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. W tym układzie mandant (mocodawca) udziela mandatu, tj. umocowuje mandatariusza (pełnomocnika) do dokonania w imieniu tego pierwszego określonej czynności prawnej.
Stosunek pełnomocnictwa w dobry sposób uwidacznia istotę relacji mandanta i mandatariusza opartą w dużym stopniu na zaufaniu. Charakter tej relacji przejawia się w wielu regulacjach Kodeksu cywilnego, w tym postanowieniach wskazujących, że:
-
pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane, chyba że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa;
-
umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.
Mandant w umowie zlecenia
Zarówno w umowie zlecenia regulowanej w Kodeksie cywilnym w art. 734 i następnych, jak i w umowie o świadczenie usług, do której odpowiednio stosuje się przepisy o zleceniu, występują dwie strony – przyjmujący zlecenie i dający zlecenie.
W takim układzie w obu umowach przyjmujący zlecenie będzie mandatariuszem, a dający zlecenie mandantem. Co prawda przepisy nie stawiają obu stronom żadnych szczególnych wymagań, w szczególności co do profesjonalizmu mandatariusza, jednakże relacja między tym ostatnim a mandantem opiera się na przekonaniu, że mandatariusz dołoży wszelkich starań, by prawidłowo wykonać powierzone czynności.
Relacja dającego zlecenie i biorącego zlecenie w dużej mierze opiera się zatem na zaufaniu, co przejawia się m.in. w następujących regułach kodeksowych:
-
przyjmujący zlecenie może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej tylko wtedy, gdy to wynika z umowy lub ze zwyczaju albo gdy jest do tego zmuszony przez okoliczności;
-
dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie;
-
przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie;
-
nie można zrzec się z góry uprawnienia do wypowiedzenia zlecenia z ważnych powodów.
Mandant w relacji z profesjonalnym pełnomocnikiem
Bardzo często pojęcie mandanta rozumiane jest jednak jako określenie klienta w relacji z profesjonalnym pełnomocnikiem – prawnikiem. Uzasadnieniem takiego nazewnictwa jest oparcie stosunków, podobnie jak w powyższych przypadkach, na zaufaniu.
Jednocześnie relacja klienta i prawnika bardzo często oparta jest na umowie zlecenia lub świadczenia usług prawniczych. Na ogół także niezbędnym elementem relacji klient – prawnik jest pełnomocnictwo do dokonywania czynności w imieniu klienta.
Przykłady wykorzystania pojęcia „mandant” w praktyce
Fragment umowy zlecenia:
Mandant zleca, a Mandatariusz przyjmuje do wykonania czynności konieczne do uzyskania pozwolenia na budowę Inwestycji, które to czynności Strony szczegółowo wymieniają w załączniku nr 1 do Umowy.
Fragment pisma procesowego sporządzanego przez pełnomocnika:
Działając w imieniu Mandanta, na podstawie pełnomocnictwa stanowiącego załącznik do niniejszego pisma, pragnę wskazać, co następuje.
Fragment przykładowej informacji o zakresie działania kancelarii prawnej:
Kancelaria XYZ wykazuje się dokładną znajomością przepisów z obszarów prawa cywilnego, gospodarczego i prawa własności intelektualnej, a swoją wiedzę potrafi odpowiednio spożytkować dla dobra Mandanta.
