Ustawa Prawo Własności Przemysłowej przewiduje szczególne zasady w przypadku naruszenia ochrony praw do znaku towarowego. Sprawdź poniższy artykuł i dowiedz się, jakie zasady obowiązują za naruszenie praw do znaku towarowego!
Jakie roszczenia przysługują za naruszenie praw do znaku towarowego?
Osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo:
- zaniechania naruszania;
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści,
- w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego.
Sąd może nakazać osobie, która naruszyła prawo ochronne na znak towarowy, na jej wniosek, w przypadku gdy naruszenie jest niezawinione, zapłatę stosownej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego w razie spełnienia dodatkowych przesłanek wynikających z przepisów.
W przypadku, gdy istnieje ryzyko, że opakowania, etykiety, metki, zabezpieczenia, elementy lub urządzenia służące weryfikacji autentyczności lub wszelkie inne środki, na których umieszczony jest znak towarowy, mogłyby być używane w odniesieniu do towarów, a takie użycie stanowiłoby naruszenie prawa ochronnego, uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać zaniechania:
- umieszczania oznaczenia identycznego ze znakiem towarowym lub do niego podobnego na opakowaniach, etykietach, metkach, zabezpieczeniach lub elementach bądź urządzeniach służących weryfikacji autentyczności, lub wszelkich innych środkach, na których ten znak może być umieszczony;
- oferowania, wprowadzania do obrotu, importu bądź eksportu lub składowania w celu oferowania lub wprowadzania do obrotu, opakowań, etykiet, metek, zabezpieczeń, elementów lub urządzeń służących weryfikacji autentyczności lub wszelkich innych środków, na których ten znak jest umieszczony.
W przypadku, gdy reprodukcja znaku towarowego w słowniku, encyklopedii lub podobnym zbiorze informacji w formie drukowanej lub elektronicznej stwarza wrażenie, że stanowi on nazwę rodzajową towaru, wydawca zapewnia, na żądanie uprawnionego z prawa ochronnego na znak towarowy, aby reprodukcji znaku towarowego bezzwłocznie, a w przypadku zbiorów w formie drukowanej – najpóźniej w następnym wydaniu publikacji, towarzyszyło wskazanie, że jest to zarejestrowany znak towarowy.
Niezależnie od praw nabytych przez osoby trzecie przed datą zgłoszenia lub datą uprzedniego pierwszeństwa znaku towarowego, uprawnionemu z prawa ochronnego na znak towarowy lub osobie, której ustawa na to zezwala, przysługuje prawo zakazania osobom trzecim wprowadzenia towarów, w ramach działalności gospodarczej, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez dopuszczenia ich do swobodnego obrotu, w przypadku gdy towary te lub ich opakowania pochodzą z państw trzecich i są opatrzone, bez zezwolenia uprawnionego, znakiem towarowym, który jest identyczny ze znakiem towarowym zarejestrowanym w odniesieniu do tych towarów lub którego nie można odróżnić pod względem jego istotnych cech od tego znaku towarowego.
Roszczenia w razie naruszenia prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem
Uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem, może zakazać innej osobie bezprawnego używania w obrocie gospodarczym znaku identycznego:
- ze znakiem towarowym, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz tego uprawnionego w odniesieniu do identycznych towarów;
- lub podobnego do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz tego uprawnionego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakiem towarowym, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz tego uprawnionego;
- lub podobnego do renomowanego znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz tego uprawnionego w odniesieniu do jakichkolwiek towarów, jeżeli używanie tego znaku bez uzasadnionej przyczyny przynosi nienależną korzyść lub jest szkodliwe dla odróżniającego charakteru lub renomy znaku wcześniejszego.
Naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy, o którym mowa wyżej może polegać także na używaniu znaku towarowego:
- jako nazwy handlowej lub nazwy przedsiębiorstwa albo jako części tych nazw, chyba że pozostaje ono bez wpływu na możliwość odróżnienia towarów w obrocie;
- w reklamie stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji zgodnie z art. 16 ust. 3 i 4 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Uprawnienia w postępowaniu w sprawie naruszenia znaku towarowego
W postępowaniu w sprawie naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy uprawnionemu nie przysługuje prawo zakazania używania później zarejestrowanego znaku towarowego, jeżeli ten późniejszy znak towarowy nie mógłby zostać unieważniony na podstawie art. 165 ust. 1 i 3 lub art. 166 ust. 3 ustawy – Prawo własności przemysłowej.
W postępowaniu w sprawie naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy uprawnionemu nie przysługuje prawo zakazania używania później zarejestrowanego znaku towarowego Unii Europejskiej, jeżeli ten późniejszy znak towarowy nie mógłby zostać unieważniony zgodnie z art. 60 ust. 1, 3 lub 4, art. 61 ust. 2 lub art. 64 ust. 3 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 z dnia 14 czerwca 2017 roku w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej.
W przypadku, gdy uprawnionemu z prawa ochronnego na znak towarowy nie przysługuje prawo zakazania używania późniejszego znaku towarowego, uprawnionemu do późniejszego znaku towarowego nie przysługuje, w ramach postępowania w sprawie naruszenia prawa ochronnego na ten znak, prawo zakazania używania wcześniejszego znaku towarowego, nawet jeśli nie można się już powoływać na prawo do wcześniejszego znaku towarowego przeciwko późniejszemu znakowi towarowemu.
Przykład 1.
Przedawnienie roszczeń związanych z naruszeniem ochrony znaku towarowego następuje z 3-letnim terminem liczonym od dnia, w którym uprawniony dowiedział się o naruszeniu swojego prawa i o osobie, która naruszyła prawo. W każdym przypadku roszczenie przedawnia się jednak z upływem 5 lat od dnia, w którym nastąpiło naruszenie prawa. Czy takie same zasady obowiązują, gdy naruszający działa w dobrej wierze?
W tym wypadku obowiązuje dodatkowo szczególna zasada, że roszczenia z tytułu naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy, jeżeli sprawca działał w dobrej wierze, mogą być dochodzone za okres rozpoczynający się po dniu, w którym Urząd Patentowy dokonał ogłoszenia o zgłoszeniu, a w przypadku wcześniejszego powiadomienia osoby naruszającej prawo o dokonanym zgłoszeniu – od daty powiadomienia.
Licencjodawca znaku towarowego i jego roszczenia przeciwko licencjobiorcy
Licencjodawca, powołując się na udzielone mu prawo ochronne na znak towarowy, może wystąpić z roszczeniami przeciwko licencjobiorcy, który narusza postanowienia umowy licencyjnej odnoszące się do:
- okresu i terenu jej obowiązywania;
- postaci znaku będącego przedmiotem licencji;
- a także wskazania towarów, dla których znak może być używany, oraz ich jakości.
Znak towarowy powszechnie znany
Uprawniony do znaku towarowego powszechnie znanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może żądać zaprzestania używania znaku identycznego lub podobnego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, gdy używanie takie może wprowadzać odbiorców w błąd co do pochodzenia towaru.
Zgodnie z orzecznictwem: „Do powszechnej znajomości znaku towarowego, przez wskazanie przesłanki terytorialnej owej powszechności, odwołuje się przepis art. 301 Prawa własności przemysłowej – uprawniony do znaku towarowego powszechnie znanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może żądać, z zastrzeżeniem art. 165 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, zaprzestania używania znaku identycznego lub podobnego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, gdy używanie takie może wprowadzać odbiorców w błąd co do pochodzenia towaru. Przepis ten jednak wymaga, by oznaczenie było znakiem towarowym, czego w rozpoznawanej sprawie nie można odnieść do oznaczenia oraz, by znak towarowy był znany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a nie jedynie w P. przez nieustalony krąg osób. Zatem przesłankę powszechnej znajomości znaku towarowego należy oceniać w odniesieniu do terytorium Polski. Natomiast przesłankę notoryjności wiązać należy ze znajomością znaku w obrocie przez większość rzeczywistych i potencjalnych odbiorców towarów lub usług oznaczanych tym znakiem, co w konsekwencji oznacza, iż znak ten powinien być znany więcej niż połowie osób z tej grupy” – wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 16 czerwca 2011 roku (VI SA/Wa 617/11).
