Zatrudnienie pracownika tymczasowego wymaga sporządzenia umowy o pracę o odpowiedniej treści. Mimo że taka osoba nie zagości na stałe w danej firmie, obowiązki nakładane przez ustawodawcę na pracodawcę są w tym zakresie bezwzględnie wiążące. Jak prawidłowo zatrudnić pracownika tymczasowego?
Podstawa prawna zatrudniania pracowników tymczasowych
Wbrew pozorom umowa zawierana z pracownikami tymczasowymi nie jest regulowana przepisami Kodeksu pracy, lecz Ustawy z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. W praktyce podmiotem zatrudniającym jest tutaj agencja pracy tymczasowej, która pośredniczy w procesie znajdowania pracowników na poszczególne etaty. Za swe usługi pobiera ona oczywiście stosowną marżę będącą odpowiednikiem procentowo określonej prowizji.
Osoba, u której wykonywana jest praca tymczasowa, określana jest mianem pracodawcy użytkownika – nie powinno utożsamiać się go z pracodawcą w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. W rzeczywistości jest to swego rodzaju zamawiający, który potrzebuje siły roboczej do wykonania określonego terminowego zadania. Zawiera on najpierw umowę z agencją pracy tymczasowej, która następnie podpisuje kontrakt z wybraną przez siebie osobą przeznaczoną do pracy (oczywiście pod warunkiem, że zostanie ona zaakceptowana przez pracodawcę użytkownika).
Jak prawidłowo zatrudnić pracownika tymczasowego - uzgodnienia przedumowne z agencją pracy tymczasowej
Umowy o pracę są regulowane odpowiednimi przepisami Kodeksu pracy, nie znajdziemy w nim jednak przepisów odnoszących się do umowy o pracę tymczasową. Tego rodzaju zobowiązanie może powstać na gruncie dwóch rodzajów umów:
- umowy o pracę na czas określony – wówczas zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu pracy,
- umowy cywilnoprawnej (najczęściej zlecenie lub dzieło) – wówczas zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu cywilnego.
Podmiot prowadzący działalność gospodarczą w formie agencji pracy tymczasowej nie ma więc prawnej możliwości zatrudnienia pracowników na podstawie innej umowy, niż umowy wskazane w art. 7 Ustawy z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, bez względu na wolę stron w tym zakresie. Podmiot taki nie może zatem zawrzeć umów cywilnoprawnych z pracownikami tymczasowymi.
Umowa o pracę tymczasową zawierana jest pomiędzy agencją a osobą przeznaczoną do zatrudnienia. Każdorazowo musi być jednak poprzedzona pisemnymi uzgodnieniami pomiędzy tymi dwoma podmiotami, które obowiązkowo muszą zawierać w swej treści:
- rodzaj pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu;
- wymagania kwalifikacyjne konieczne do wykonywania pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu;
- przewidywany okres wykonywania pracy tymczasowej;
- wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego;
- miejsce wykonywania pracy tymczasowej.
Podobne uzgodnienia muszą być zawarte pomiędzy agencją pracy tymczasowej a pracodawcą użytkownikiem, obejmują one w swej treści informacje o:
- wynagrodzeniu za pracę, której wykonywanie ma być powierzone pracownikowi tymczasowemu, oraz o wewnętrznych regulacjach dotyczących wynagradzania obowiązujących u danego pracodawcy użytkownika, a na wniosek agencji pracy tymczasowej przedstawia on do wglądu treść tych regulacji;
- warunkach wykonywania pracy tymczasowej w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy;
- niewystępowaniu okoliczności uniemożliwiających rozpoczęcie wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego na rzecz pracodawcy użytkownika.
Warto w tym miejscu podkreślić, że pracownikowi tymczasowemu nie może być powierzone wykonywanie na rzecz pracodawcy użytkownika pracy:
- szczególnie niebezpiecznej;
- na stanowisku pracy, na którym jest zatrudniony pracownik pracodawcy użytkownika, w okresie uczestniczenia tego pracownika w strajku;
- tego samego rodzaju co praca wykonywana przez pracownika pracodawcy użytkownika, z którym został rozwiązany stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w okresie ostatnich 3 miesięcy poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego, jeżeli taka praca miałaby być wykonywana w jakiejkolwiek jednostce organizacyjnej pracodawcy użytkownika położonej w gminie, na której terenie znajduje się lub znajdowała jednostka organizacyjna, w której był zatrudniony zwolniony pracownik;
- wymagającej uzbrojenia pracownika ochrony w broń palną bojową lub przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej, których posiadanie wymaga uzyskania pozwolenia, o którym mowa w Ustawie z dnia 21 maja 1999 roku o broni i amunicji.
Uzgodnienia przedumowne są niezbędne do zawarcia ostatecznej umowy, na podstawie której dana osoba będzie wykonywała obowiązki u pracodawcy użytkownika. Przed zaciągnięciem zobowiązania otrzyma ona kopię pisemną przedmiotowych uzgodnień i czas do ich przeanalizowania. Jeśli zgodzi się na proponowaną pracę, agencja podpisze z nią stosowną umowę, jeśli odmówi – nikt nie może zmusić kandydata do podjęcia zatrudnienia u wyznaczonej osoby.
Umowa o pracę tymczasową
Umowa o pracę zawarta między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym powinna określać strony umowy i datę jej zawarcia oraz wskazywać pracodawcę użytkownika i ustalony okres wykonywania na jego rzecz pracy tymczasowej, a także warunki zatrudnienia pracownika tymczasowego w okresie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika, w szczególności:
- rodzaj pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu;
- wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego;
- miejsce wykonywania pracy tymczasowej;
- wynagrodzenie za pracę oraz termin i sposób wypłacania tego wynagrodzenia przez agencję pracy tymczasowej.
Pamiętajmy, że w umowie o pracę strony mogą przewidzieć możliwość wcześniejszego rozwiązania tej umowy przez każdą ze stron:
- za trzydniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres nieprzekraczający 2 tygodni;
- za jednotygodniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres dłuższy niż 2 tygodnie.
Po podpisaniu stosownych dokumentów agencja pracy tymczasowej przekazuje pracownikowi tymczasowemu, nie później niż w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, informacje umożliwiające mu bezpośredni kontakt z przedstawicielami agencji pracy tymczasowej, dotyczące adresu miejsca kontaktu, numeru telefonu oraz adresu poczty elektronicznej, a także dni i przedziału godzinowego, kiedy możliwy jest taki kontakt. Informacje przekazuje się w postaci papierowej lub elektronicznej. Od tej pory przyszły pracownik musi samodzielnie ustalać dokładne zasady dotyczące wykonywania powierzonych mu obowiązków, miejsce pracy oraz chwilę jej rozpoczęcia. O każdej zmianie informacji teleadresowych pracodawcy użytkownika agencja pracy tymczasowej informuje pracownika tymczasowego nie później niż w terminie 7 dni od dnia zaistnienia stosownej zmiany.
Podsumowanie - jak prawidłowo zatrudnić pracownika tymczasowego?
Zatrudnienie pracownika tymczasowego może nastąpić zarówno poprzez zawarcie umowy o pracę na czas określony, jak i umowę cywilnoprawną. Każdorazowo zatrudniającym będzie agencja pracy tymczasowej, natomiast osoba, u której wykonywane będą obowiązki, jest określana mianem pracodawcy użytkownika. Przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy o pracę agencja zawiera stosowne pisemne uzgodnienia zarówno z potencjalnym pracownikiem, jak i pracodawcą użytkownikiem.