Jednoosobowa działalność gospodarcza może zostać przekształcona w spółkę z o.o. Zarówno JDG, jak i spółka są uważane za podatników podatku VAT, przy czym istotne znaczenie ma występująca tu zasada sukcesji podatkowej. W kontekście tych informacji przeanalizujemy przypadek zwrotu ulgi na zakup kasy fiskalnej wykorzystanej przez jednoosobową działalność gospodarczą. Czy przekształcenie w spółkę a zwrot ulgi na zakup kasy generuje ten obowiązek? Sprawdź!
Przekształcenie JDG w spółkę z o.o. a zasada sukcesji podatkowej
Na wstępie odnieśmy się do kilku istotnych przepisów Kodeksu spółek handlowych (ksh), które wskazują na zasady przekształcenia JDG w spółkę z o.o.
Zgodnie z art. 551 § 5 ksh jednoosobowa działalność gospodarcza może zostać przekształcona w spółkę z o.o.
Przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie właściwy organ ewidencyjny z urzędu wykreśla przedsiębiorcę przekształcanego z CEIDG.
Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Osoba fizyczna staje się z dniem przekształcenia wspólnikiem spółki przekształconej.
Stosownie do art. 584(13) ksh osoba fizyczna odpowiada solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia.
Z tego wynika, że spółka przekształcona staje się następcą prawnym przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą w drodze sukcesji uniwersalnej.
Oprócz sukcesji wynikającej z regulacji ksh należy także odwołać się do norm stanowiących o sukcesji podatkowej. W tym zakresie konieczne będzie sięgnięcie do postanowień Ordynacji podatkowej.
W kontekście przedstawionego zagadnienia najważniejsze znaczenie będzie mieć treść art. 93a § 4 Ordynacji, gdzie czytamy, że jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych.
W świetle tego przepisu w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową nie następuje pełna sukcesja podatkowa, gdyż nie obejmuje ona zobowiązań, a jedynie prawa.
Równocześnie należy jednak zwrócić uwagę na treść art. 112b Ordynacji podatkowej, gdzie możemy przeczytać, że jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z tą osobą fizyczną za powstałe do dnia przekształcenia zaległości podatkowe przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Ulga na zakup kasy fiskalnej i zasady jej zwrotu
Podatnik podatku VAT zobligowany do posiadania i ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej ma prawo do skorzystania z ulgi na jej zakup.
W myśl art. 111 ust. 4 ustawy VAT podatnicy, u których:
- powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy w obowiązujących terminach rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a,
- nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a, oraz dotychczas nie używali kas rejestrujących lub kas, o których mowa w art. 145a ust. 1, do prowadzenia ewidencji sprzedaży
– mają prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł, a w przypadku gdy kwota ta jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, mają prawo do zwrotu ich różnicy lub do odliczenia od podatku należnego tej różnicy za następne okresy rozliczeniowe.
Powyższa ulga warunkowana jest zakupem kas rejestrujących nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.
Jak wynika z przytoczonego przepisu, ulga przysługuje tylko przy zakupie kas w związku z wypełnieniem powstającego po raz pierwszy u danego podatnika obowiązku ewidencjonowania. Przepis ten stanowi bowiem o ulgach przysługujących przy zakupie kas rejestrujących zgłoszonych na dzień powstania obowiązku ewidencjonowania.
Pamiętajmy, że ustawodawca utożsamia dzień rozpoczęcia ewidencjonowania z dniem powstania obowiązku ewidencjonowania.
Dodatkowo warto zwrócić uwagę na treść Rozporządzenia z dnia 29 kwietnia 2019 roku w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika, gdzie w § 2 możemy przeczytać, że odliczenie kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej lub jej zwrot następuje pod warunkiem:
- rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika przy użyciu kasy rejestrującej zakupionej w okresie obowiązywania potwierdzenia, o którym mowa w art. 111 ust. 6b ustawy;
- posiadania przez podatnika faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej oraz dowodu zapłaty całej należności za jej zakup.
Natomiast w myśl § 5 tego rozporządzenia podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydanych na zakup, w przypadkach gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej:
- trwale zaprzestaną prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu tej kasy;
- naruszą obowiązki, o których mowa w art. 111 ust. 3a pkt 12 lub ust. 3ab ustawy.
Ponadto na temat zwrotu ulgi na zakup kasy wypowiada się również art. 111 ust. 6 ustawy VAT, gdzie czytamy, że podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży zakończą działalność gospodarczą lub nie poddadzą kas rejestrujących w terminach określonych w przepisach obowiązkowemu przeglądowi technicznemu.
Podkreślić należy, że wyłącznie w ww. przypadkach podatnik jest zobligowany do zwrotu ulgi na zakup kasy fiskalnej. Przedstawione okoliczności nie mogą być rozszerzane na inne sytuacje.
Przekształcenie w spółkę a zwrot ulgi na zakup kasy
Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że przekształcenie oraz sukcesja prawna – jak i podatkowa – wykluczają w opisanym przypadku możliwość uznania, że doszło do zakończenia działalności gospodarczej.
To zatem oznacza, że po przekształceniu spółka z o.o. nie ma obowiązku zwracania ulgi na zakup kasy fiskalnej wykorzystanej przez podatnika prowadzącego JDG.
Takie też stanowisko zaprezentował Dyrektor IS w Łodzi w interpretacji z 5 maja 2016 roku, nr 1061-IPTPP3.4512.119.2016.2.ALN.
Organ podatkowy wskazał, że należy uznać, iż w istocie nie mamy do czynienia z likwidacją jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez osobę fizyczną, ale z procesem polegającym na zmianie formy prawnej prowadzonej działalności, a więc podmiot ten powinien być traktowany jakby to był ten sam podatnik. Oznacza to, że spółka z o.o. „przejęła” istniejący już obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
W konsekwencji spółka kapitałowa, która powstanie w wyniku przekształcenia działalności gospodarczej prowadzonej przez osobą fizyczną, nie będzie zobligowana do zwrotu ulgi z tytułu zakupu dwóch kas rejestrujących nadal użytkowanych przez spółkę.
W rezultacie powyższych rozważań możemy wskazać, że powstała z przekształcenia spółka z o.o. nie musi obawiać się konieczności zwrotu ulgi na zakup kasy fiskalnej wyłącznie z powodu samego przekształcenia z jednoosobowej działalności gospodarczej.
