Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej 24 maja 2019 roku podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy, które częściowo zaczęły obowiązywać od 1 września 2019 r., a częściowo od 1 stycznia 2020 r., niosą istotne zmiany w zakresie rozliczeń pomiędzy podmiotami gospodarczymi, a w szczególności określone konsekwencje za przelew na rachunek niewskazany w oficjalnym wykazie prowadzonym przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).
Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że brak znajomości niniejszego zagadnienia może okazać się dotkliwy w skutkach, np. w toku ewentualnej kontroli czy postępowania podatkowego. Organy podatkowe zyskają bowiem nowe narzędzie i możliwości w postaci badania prawidłowości dokonanych przelewów i nakładania z tytułu nieprawidłowości w tym zakresie określonych sankcji.
Jakie sankcje mogą zostać nałożone na podatników za niedostosowanie się do nowych przepisów? O tym w niniejszym artykule!
Przelew na rachunek niewskazany w oficjalnym wykazie - biała lista jako źródło informacji
Prowadzone do tej pory przez Szefa KAS wykazy podmiotów zawierały w szczególności informację o podmiotach, które zostały wykreślone z rejestru podatników VAT, zostały do niego przywrócone czy też w odniesieniu do których naczelnik US nie dokonał rejestracji.
Za sprawą wyżej wskazanej ustawy zmieniającej, regulacje prawne dotyczące niniejszych wykazów i sposobu ich prowadzenia ulegają zmianie (art. 96b ustawy o VAT), a przede wszystkim zostaną scalone w jeden wykaz. Informacje zawarte w wykazie rozbudowane zostaną zgodnie z treścią nowych przepisów o numery rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której podmiot jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną przez członka działalnością gospodarczą, wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym i potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR w rozumieniu art. 119zg pkt 6 Ordynacji podatkowej.
Wykaz będzie aktualizowany raz na dobę, a dostęp do niego będzie możliwy także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG).
Przelew na rachunek niewskazany w oficjalnym wykazie a obowiązek korekty kosztów lub rozpoznania przychodu
Ta sama ustawa zmieniająca implementuje nowe regulacje prawne do ustaw o podatkach dochodowych od osób fizycznych i osób prawnych, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku.
Obok funkcjonujących od 1 stycznia 2017 r. przepisów, zgodnie z którymi podatnicy obowiązani są opłacać transakcje powyżej 15 000 zł bezgotówkowo, pojawi się kolejne dodatkowe obostrzenie. Powyższy przepis zostanie rozszerzony o obowiązek weryfikowania rachunku bankowego dostawcy towarów lub usługodawcy będącego czynnym podatnikiem VAT.
Uiszczenie zobowiązania wynikającego z faktury powyżej 15 000 zł na rachunek nieujawniony w wykazie prowadzonym przez Szefa KAS na dzień zlecenia przelewu narazi podatnika na konsekwencje finansowe. Podatnik będzie bowiem zobligowany zmniejszyć koszty, a w przypadku braku możliwości ich zmniejszenia, zwiększyć przychody podatkowe (art. 22p ust. 1 i 2 ustawy o PIT oraz art. 15d ust. 1 i 2 ustawy o CIT).
Dodatkowe sankcje z Ordynacji podatkowej
Celem zmotywowania podatników do stosowania wyżej opisanych przepisów, a także zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa, ustawodawca zaimplementował dodatkowe przepisy penalizujące niestosowanie się do zasad płatności za transakcje powyżej 15 000 zł.
Podatnicy w świetle obowiązującego od 1 stycznia 2020 r. art. 117ba ustawy Ordynacja podatkowa odpowiadać będą solidarnie całym swoim majątkiem za zobowiązania dostawcy/usługodawcy w zakresie podatku VAT w części przypadającej na daną transakcję opłaconą z pominięciem oficjalnego rachunku bankowego zawartego w wykazie.
Mówiąc krócej, jeżeli podatnik wykona przelew na rachunek niewskazany w oficjalnym wykazie za fakturę powyżej 15 000 zł, wówczas fiskus będzie mieć podstawę do egzekwowania podatku VAT nie tylko od dostawcy towarów/usługodawcy, lecz także od beneficjenta towarów czy usług. Ustawa Ordynacja podatkowa nie posługuje się wprost kwotą 15 000 zł, lecz odwołaniem w postaci „a z odrębnych przepisów wynika obowiązek dokonania zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego”, stąd jeżeli podatnik nie wypełni dyspozycji zawartej w ustawie o podatku dochodowym, wówczas może stać się solidarnie zobowiązanym do zapłaty zaległości podatkowych swojego kontrahenta. Odpowiedzialność solidarna spoczywać będzie również na podmiotach pośredniczących w płatnościach, np. na podstawie zawartych umów faktoringowych.
-
dokona płatności przelewem za fakturę opiewającą na kwotę wyższą niż 15 000 zł na rachunek kontrahenta nieujawniony w wykazie oraz
-
nie poinformuje o tym fakcie naczelnika US w ciągu 3 dni poprzez złożenie stosownego zawiadomienia,
wówczas w świetle nowych przepisów będzie zobligowany do pomniejszenia kosztów (zwiększenia przychodów) podatkowych, a dodatkowo może odpowiadać solidarnie za zobowiązania w podatku VAT swojego kontrahenta w części przypadającej na transakcję, która została uregulowana niezgodnie z przepisami.
Przelew na rachunek niewskazany w oficjalnym wykazie - aktualizacja rachunków bankowych
Celem dostosowania się do nowych przepisów, a tym samym uniknięcia przykrych konsekwencji natury finansowej, uzasadnione jest więc uporządkowanie kwestii rachunków bankowych każdego przedsiębiorstwa.
Wiele podmiotów nie respektowało obowiązku w postaci aktualizowania rachunków bankowych, a w skrajnym przypadku nie potrafi ustalić zgłoszonych wcześniej rachunków bankowych, które zostały zlikwidowane i podlegają wykreśleniu. W takim przypadku podmioty te mogą wystosować ogólne pismo do organu podatkowego, z prośbą o informację zwrotną w zakresie zgłoszonych rachunków bankowych. Na podstawie otrzymanej odpowiedzi można dokonać wykreślenia nieaktualnych już rachunków bankowych i jednocześnie zaktualizować informacje w tym zakresie. Działania te niewątpliwe przyczynią się do usprawnienia procesów związanych z płatnościami i uniknięcia zatorów płatniczych, które wynikać mogą z próby zapłaty zobowiązania przez kontrahenta na nieaktualny rachunek bankowy lub opóźnienia płatności, jeżeli kontrahent nie odnajdzie w wykazie właściwego rachunku, na który będzie mógł uiścić swoje zobowiązanie.