Każdemu może zdarzyć się sytuacja - wypadek, nagła utrata pieniędzy - w której zapłata podatku stanie się niemożliwa. Człowiek w takich tarapatach zwykle prosi o pomoc rodzinę lub znajomych, gdyż zobowiązania wobec takich osób nie wiążą się z odsetkami ani ze sztywno określonymi terminami spłaty. I w tym miejscu rodzi się pytanie - czy zapłata podatku z cudzego konta bankowego przez członka rodziny bądź osobę trzecią jest prawidłowa i legalna?
Zapłata podatku z cudzego konta bankowego - co na to ordynacja podatkowa?
W ordynacji podatkowej znajdziemy informację, że zobowiązanie podatkowe to wynikająca z obowiązku podatkowego należność do zapłaty podatku - w wysokości, terminie oraz miejscu ustalonym przez przepisy prawa podatkowego - na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu bądź gminy. Art. 26 ordynacji podatkowej wskazuje, że podatnik za swoje zobowiązania podatkowe odpowiada całym swoim majątkiem. Istotne jest nie tyle to, by wpłacić odpowiednią kwotę podatku na konto urzędu skarbowego, ale przede wszystkim, by zapłata pochodziła ze środków pieniężnych podatnika.
Zapłata podatku z cudzego konta bankowego uznana za prawidłową
W nawiązaniu do powyższych przepisów przyjmuje się, że zapłata podatku musi zostać zrealizowana wyłącznie przez podatnika, który ma określone zobowiązanie podatkowe. Z tego wynika, że zapłata podatku z cudzego konta czyli przelewem z rachunku bankowego osoby trzeciej, której zobowiązanie to nie dotyczy, nie jest dozwolona. Uiszczenie zobowiązania podatkowego w taki sposób nie sprawi, że obowiązek podatkowy wygaśnie.
Przepisy dopuszczają jednak pewne przypadki, w których zapłata podatku z cudzego konta czyli dokonana przez osobę trzecią może zostać uznana za prawidłową. Stanie się tak, gdy:
- zapłata następuje z rachunku bankowego małżonka w przypadku istnienia wspólności majątkowej lub
- uiszczający podatek jest tylko pośrednikiem podatnika. W tym przypadku osoba trzecia na rzecz i w imieniu podatnika tylko technicznie wpłaca kwotę podatku do urzędu skarbowego.
Jeżeli więc zapłata podatku nastąpi z konta osoby trzeciej, wtedy może pojawić się konieczność udowodnienia, że uiszczający należność miał rolę jedynie pośredniczącą. Z praktyki wynika, że podatnik będzie zobowiązany do udowodnienia faktu przekazania środków wspomnianej osobie trzeciej - dowodem może być np. przelew bankowy.
Bezpodstawna zapłata podatku z cudzego konta bankowego
W przypadku gdy nieuprawniona osoba trzecia dokona zapłaty podatku za podatnika, pojawiają się pytania - czy uiszczona przez nią kwota podatku przepadnie? Czy w takim przypadku można starać się o zwrot zapłaty podatku? Jeśli tak, to w jaki sposób?
W takiej sytuacji osoba trzecia, która bezpodstawnie dokonała zapłaty podatku innego podatnika, może ubiegać się o zwrot środków. By to uczynić, trzeba powołać się na regulacje o bezpodstawnym wzbogaceniu, znajdujące się w art. 405-414 kodeksu cywilnego.
Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.
Zapłata podatku z cudzego konta bankowego jest możliwa
Sytuacje, w których zapłata podatku dokonywana jest przez osoby trzecie, są powszechne, dlatego resort finansów stworzył możliwość uregulowania podatku za podatnika przez:
- członków najbliższej rodziny, tj. małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierbów, rodzeństwo, ojczyma, macochę - bez ograniczeń kwotowych;
- aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, jeżeli podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym;
- każdą osobę trzecią - gdy kwota podatku nie przekracza 1 000 zł, a treść dowodu wpłaty nie budzi wątpliwości co do jej przeznaczenia.
Powyższe zasady są korzystne dla podatników mających problemy z finansami podczas trwania roku podatkowego. Trzeba jednak pamiętać o tym, że w przypadku zobowiązania wyższego od 1 000 złotych, podatek mogą zapłacić wyłącznie członkowie najbliższej rodziny. W przeciwnym wypadku podatnik nadal będzie musiał sam uregulować zapłatę podatku.