Coraz popularniejsza staje się sprzedaż w walucie obcej przez dostawców krajowych. W związku z tym coraz więcej faktur wystawianych jest w obcych walutach. Można je opłacić za pomocą wielu metod płatności, np. przelewem czy gotówką. Obecnie w Polsce coraz częściej stosowaną formą płatności jest split payment. Sprawdźmy, czy możliwe jest płacenie split payment w walucie obcej.
Czy faktury wystawione w walucie obcej powinny zostać przeliczone na PLN?
Każda faktura sprzedaży zgodnie z art. 106e ust. 11 ustawy o VAT wystawiona przez dostawcę krajowego w walucie obcej powinna posiadać przeliczony podatek VAT na polskie złote. Przeliczenia sprzedawca powinien dokonać po:
średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury lub daty sprzedaży w zależności od tego, która data jest wcześniejsza lub
ostatnim opublikowanym przez EBC kursie na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Jeśli na fakturze znajdowała się inna waluta niż euro, przeliczenia dokonuje się na podstawie kursu wymiany względem euro.
Wyjątkiem od powyższej zasady są transakcje wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru (stawka VAT 0%), w których przypadku przeliczenia na polskie złote dokonuje się po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego datę wystawienia faktury (art. 31a ust. 1 ustawy o VAT).
Przykład 1.
Pani Monika wystawiła fakturę sprzedaży FV 1/2019 w euro 10 listopada 2019 roku, z datą sprzedaży 8 listopada 2019 roku na kwotę:
netto – 1000 euro,
VAT – 230 euro,
brutto – 1230 euro.
Podatek VAT z faktury powinien zostać przeliczony po średnim kursie NBP dla euro z dnia poprzedzającego datę sprzedaży – 4,2653. Powinien więc zostać wykazany w kwocie 981,02 złotych.
Co jeśli faktura jest przeliczona po złym kursie? Czy można odliczyć VAT?
W przypadku gdy sprzedawca przeliczył podatek VAT po złym kursie, nabywca ma prawo odliczyć podatek VAT (jeśli nabycie służyło działalności opodatkowanej) w wysokości wskazanej na fakturze. Samodzielnie nie może zmienić wartości podatku VAT z otrzymanej faktury, w związku z tym jeśli podatek VAT został błędnie przeliczony, może on zwrócić się do sprzedawcy o wystawienie faktury korygującej. Powyższe nie będzie miało negatywnych skutków dla nabywcy, co potwierdza interpretacja indywidualna z 9 października 2015 r. o sygn. ILPP4/4512-1-239/15-3/BA, w której zostało wskazane, że:
„[...] Spółka otrzymuje od kontrahentów wystawione na jej rzecz faktury VAT, przeliczone z waluty obcej na PLN przy zastosowaniu kursu walut niewynikającego z przepisów ustawy o podatku VAT. W efekcie kwota podatku VAT w PLN wykazana na fakturze wystawionej na rzecz Spółki, jest kwotą wynikającą z przeliczenia kwoty podatku VAT w walucie obcej na PLN według niezgodnego z przepisami ustawy o podatku VAT, kursu walut. [...] Analiza powołanego art. 88 ustawy prowadzi do wniosku, że w dyspozycji tego przepisu, jako przesłanki wyłączającej prawo nabywcy (podatnika) do odliczenia podatku naliczonego, nie ujęto przypadku przeliczenia wartości kwoty podatku na fakturze wyrażonej w walucie obcej po błędnym kursie. W takiej sytuacji, podatnik zachowuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wykazanego na tej fakturze. [...] w sytuacji zastosowania przez wystawiającego fakturę VAT kontrahenta-dostawcę Spółki błędnego kursu walutowego – Spółka ma prawo w całości do odliczenia podatku VAT naliczonego z tej faktury w kwocie, jaka została na niej wykazana. [...]”.
Przykład 2.
Pan Władysław otrzymał od pani Moniki (z przykładu 1.) fakturę sprzedaży w euro wystawioną po złym kursie, bo z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury (kurs: 4,2638), zamiast z dnia poprzedzającego datę sprzedaży (kurs: 4,2653). Na fakturze został więc wykazany podatek VAT w kwocie 980,67 zł (zamiast 981,02 zł). Pan Władysław w związku z tym, że prowadzi sprzedaż opodatkowaną, odliczyć będzie mógł z faktury wartość 980,67 zł. Pełna kwota 981,02 zł będzie mogła zostać odliczona, gdy otrzyma on na tę okoliczność fakturę korygującą.
Split payment w euro – czy jest możliwe?
Zgodnie z informacją zawartą na stronie Krajowej Informacji Skarbowej w sekcji „Najczęściej zadawane pytania”, pt.: „Mechanizm podzielonej płatności (ang. split payment)” – w przypadku gdy nabywca otrzyma fakturę w walucie obcej i chce dokonać split payment w walucie obcej, ma do tego prawo. Wówczas płatności dokonuje z zastosowaniem dwóch przelewów:
przelew środków w kwocie netto w walucie obcej za pomocą zwykłego przelewu środków,
przelew środków za pomocą komunikatu przelewu w kwocie VAT przeliczonej na PLN.
Zgodnie z powyższym, aby wykonać split payment w walucie obcej, należy posłużyć się komunikatem przelewu. By prawidłowo go zlecić, należy wskazać:
rachunek rozliczeniowy sprzedawcy (rozliczeniowy, nie rachunek VAT);
typ identyfikatora, np. NIP, i jego numer;
kwotę brutto – wskazujemy podatek VAT z faktury (w PLN) – dzięki temu zostanie przelany tylko podatek VAT na rachunek VAT kontrahenta;
kwotę podatku VAT – wskazujemy podatek VAT z faktury (w PLN);
numer faktury VAT, której dotyczy przelew środków.
Natomiast wartość netto z faktury podatnik zleca standardowym przelewem z banku.
Przykład 3.
Pan Władysław chce wykonać płatność w ramach mechanizmu split payment w walucie obcej na rzecz pani Moniki za fakturę FV 1/2019 (wskazaną w przykładzie 1.). Faktura ta wystawiona została na kwotę:
netto – 1000 euro,
VAT – 230 euro (w PLN – 981,02),
brutto – 1230 euro.
Aby dokonać zapłaty, pan Władysław musi wykonać dwa przelewy. Pierwszy – z rachunku rozliczeniowego na kwotę 1000 euro. Natomiast, aby przekazać podatek VAT, musi on zlecić przelew za pomocą komunikatu przelewu, wypełniając go w następujący sposób:
rachunek bankowy pani Moniki,
typ identyfikatora pani Moniki to NIP i należy wskazać jego numer,
kwota brutto – 981,02 zł,
kwota podatku VAT – 981,02 zł,
numer faktury VAT – FV 1/2019.
Jak zlecić płatność w split payment w walucie obcej za pomocą papierowego formularza przelewu?
Aby zlecić przelew w split payment w walucie obcej za pomocą papierowego formularza przelewu, należy wypełnić go w dwóch egzemplarzach. Pierwszy standardowo, czyli wypełnić pola dotyczące:
danych nabywcy,
numeru jego rachunku bankowego,
waluty, kwoty, którą chcemy przelać,
numeru rachunku zleceniodawcy,
danych zleceniodawcy,
tytułu przelewu.
Natomiast druczek przelewu dla celów zapłaty podatku VAT z zastosowaniem mechanizmu split payment należy wypełnić analogicznie jak powyżej – z tą różnicą, że w pozycji kwoty wskazuje się kwotę brutto z faktury (lub wartość podatku VAT, jeśli chcemy, aby przelany został tylko podatek VAT), natomiast w pozycji dotyczącej tytułu przelewu należy wskazać:
/VAT/ – kwota podatku VAT;
/IDC/ – numer, za pomocą którego posiadacz rachunku VAT jest zidentyfikowany na potrzeby rachunku;
/INV/ – numer faktury VAT, w związku z którą dokonywana jest płatność, lub numer faktury korygującej;
/TXT/ – tekst wolny, dowolny opis płatności.
Przykładowo: /VAT/23,00/IDC/1234567890/INV/FV 1/TXT/ZA DOSTAWĘ TOWARÓW.
Przykład 4.
Pan Władysław zamiast zlecać przelew internetowy dla pani Moniki, postanowił dokonać płatności za pomocą druczków przelewu. W związku z tym, aby zlecić przelew w split payment w walucie obcej, sporządził dwa druczki przedstawione poniżej:
druczek przedstawiający zlecenie płatności podatku VAT w ramach split payment na rachunek VAT
druczek przelewu przedstawiający zlecenie płatności w walucie obcej:
Reasumując, możliwe jest zlecenie płatności w ramach mechanizmu split payment w walucie obcej, jednak wymaga to zlecenia dwóch różnych przelewów.
