Wielokrotnie już analizowaliśmy różne warianty dotyczące zakupu i sprzedaży towarów na terytorium Polski. Trzeba jednak zaznaczyć, że mogą pojawić się takie sytuacje, gdy polski podatnik dokonuje zakupu, a następnie sprzedaży w innym kraju UE. Warto zatem zastanowić się, jak rozliczyć zakup i sprzedaż towarów dokonane w innym kraju UE w zakresie polskich przepisów i jak wykazać je w deklaracji podatkowej.
Zakup dokonywany w innym kraju UE
Co do zasady, podatek VAT ma charakter terytorialny, co oznacza, że opodatkowaniu podlegają tylko te czynności, których miejscem dostawy jest Polska. Podobnie wygląda kwestia zakupu towarów oraz odliczenia podatku naliczonego. Taka możliwość istnieje jedynie wobec zakupów dokonywanych w Polsce.
Jak wskazuje art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Co jednak istotne, odliczeniu podlega wyłącznie polski podatek VAT. Natomiast podatnik, który kupuje towar w innym kraju UE i nie transportuje go do Polski, płaci VAT właściwy dla kraju zakupu. Nie jest to polski podatek VAT, co oznacza, że nie podlega on odliczeniu w zakresie polskiego rozliczenia podatkowego.
Pamiętajmy, że zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT miejscem dostawy towarów niewysyłanych ani nietransportowanych jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy. Jeżeli zatem polski podatnik kupuje towar w innym kraju i nie transportuje go do Polski, to nie dochodzi to WNT. Miejscem opodatkowania takich towarów jest kraj, w którym dochodzi do ich zakupu.
Przykład 1.
Polski podatnik VAT dokonuje zakupu towaru w Niemczech. Towar ten nie jest transportowany do Polski. W konsekwencji polski podatnik płaci VAT zawarty w cenie zakupu. Czy uregulowany niemiecki podatek musi być wykazany w pliku JPK_V7?
Skoro tego typu zakup towaru dokonywany w innym kraju nie podlega pod polskie regulacje, to nie będzie on wykazywany w pliku JPK_V7.
Zakup i sprzedaż towarów dokonane w innym kraju UE a VAT-REF
Nie możemy zapominać, że polskie przepisy przewidują możliwość odzyskania podatku VAT zapłaconego w innym kraju. Odbywa się to poprzez wniosek VAT-REF, który jest składany za pośrednictwem polskiego organu podatkowego do administracji podatkowej kraju, w którym podatek od wartości dodanej został zapłacony.
Musimy jednak wyraźnie podkreślić, że w sytuacji, gdy podatnik dokonuje zakupu towaru i następnie sprzedaje ten towar w innym kraju UE, to możliwość odzyskania zapłaconego podatku jest ograniczona. Jak bowiem wskazuje art. 89 ust. 1h ustawy o VAT, wniosek o zwrot podatku od wartości dodanej dotyczy nabytych w innym kraju towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na terytorium kraju. Jeżeli natomiast podatnik nabywa towary w innym kraju i tam je sprzedaje, to nie możemy mówić o czynnościach wykonywanych na terytorium kraju.
W konsekwencji w tym przypadku jedyną możliwością odzyskania zagranicznego podatku naliczonego jest zarejestrowanie się w kraju nabycia towarów i zwrot podatku zgodnie z tamtejszymi przepisami podatkowymi.
Przykład 2.
Polski podatnik nabył w Niemczech towar w celu dokonania jego sprzedaży w Niemczech. W takiej sytuacji nie ma możliwości odzyskania niemieckiego podatku VAT zawartego w cenie zakupu za pomocą formularza VAT-REF. Towar ten jest bowiem wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych w Niemczech, a nie w Polsce. Czy podatnik będzie mógł odzyskać zapłacony podatek VAT?
Aby odzyskać zapłacony podatek w Niemczech, polski podatnik musi zarejestrować się w tamtejszym urzędzie skarbowym.
Sprzedaż towarów dokonana w innym kraju UE
Jeżeli towar zostanie zakupiony i sprzedany w tym samym kraju UE innym niż terytorium Polski, to miejscem opodatkowania dostawy będzie ten kraj. Jak już wskazaliśmy, w przypadku towarów niewysyłanych i nietransportowanych dostawa jest opodatkowana w kraju, w którym znajdują się te towary.
Powyższe oznacza zatem, że tego rodzaju sprzedaż nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce. Przy czym zwróćmy uwagę, że możemy mieć do czynienia z dwiema sytuacjami.
Po pierwsze, jeżeli polski podatnik nie zarejestruje się w kraju dokonania dostawy, to taką sprzedaż traktujemy jako dostawę poza terytorium kraju. Nadal będzie to transakcja nieopodatkowana w Polsce, jednakże polski podatnik ma obowiązek wystawienia faktury dokumentującej dostawę. Faktura ta nie będzie zawierała kwoty podatku, zaś w miejscu stawki należy wpisać NP. Dodatkowo powinna znaleźć się adnotacja „odwrotne obciążenie”. Tego typu transakcja podlega ponadto wykazaniu w deklaracji podatkowej.
Przykład 3.
Podatnik z Polski zakupił w Niemczech towar, który następnie sprzedał niemieckiemu podatnikowi. Nie zarejestrował się dla celów podatku VAT w Niemczech. W tej sytuacji jest to dostawa poza terytorium kraju, która nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Jak podatnik powinien wykazać sprzedaż?
Podatnik ma jednak obowiązek wystawić fakturę oraz ująć wartość netto sprzedaży w pliku JPK_V7 składanym w Polsce.
Z inną natomiast sytuacją będziemy mieli do czynienia, jeżeli polska firma zarejestruje się dla potrzeb podatku VAT w kraju sprzedaży. Wtedy rozliczenie podatku oraz dokumentowanie odbywa się według przepisów podatkowych kraju sprzedaży. Również ta transakcja nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Co więcej, tego rodzaju dostawa w ogóle nie jest wykazywana w pliku JPK_V7 składanym w Polsce.
Przykład 4.
Podatnik z Polski zarejestrował firmę do VAT w Niemczech. Zakupił, a następnie sprzedał tam towary na rzecz niemieckiego podatnika. W tej sytuacji rozliczy niemiecki podatek VAT, wystawi fakturę zgodnie z tamtejszymi przepisami oraz złoży niemieckie zeznanie podatkowe. Czy sprzedaż wykazuje w polskim pliku JPK_V7?
Wartości sprzedaży nie wykazuje w pliku JPK_V7 składanym w Polsce.
Mając powyższe na uwadze, polscy przedsiębiorcy przystępujący do rozliczania zakupu i sprzedaży towarów w innym kraju UE muszą pamiętać o kilku kluczowych kwestiach. Przede wszystkim w tym przypadku nie dochodzi do przemieszczania towarów, w związku z czym nie możemy mówić ani o WDT, ani też o WNT.
Ponadto zakup towarów odbywa się w celu wykonywania czynności opodatkowanych w innym kraju niż Polska. Powoduje to, że nie znajdą tu zastosowania polskie przepisy dotyczące odliczania podatku naliczonego. Co więcej, nie ma możliwości odzyskania podatku naliczonego w ramach VAT-REF. W zakresie zwrotu zagranicznego podatku od wartości dodanej należy stosować wyłącznie zagraniczne przepisy.
Również dostawa takich towarów nie podlega opodatkowaniu w Polsce, przy czym pamiętać należy, że kwestia wykazania w JPK_V7 uzależniona jest od okoliczności braku rejestracji w kraju UE, gdzie dokonywana jest dostawa.