Do niedawna forma płatności za fakturę była ustalana między sprzedawcą a nabywcą. Natomiast od 1 listopada 2019 roku zależna jest od spełnienia łącznie kilku warunków w dokonywanej transakcji. Wówczas, jeśli zostaną one spełnione, nabywca ma obowiązek opłacenia faktury za pomocą mechanizmu podzielonej płatności. Sprawdźmy, kiedy nabywca decyduje o metodzie płatności i można zastosować dobrowolny split payment!
Czym jest split payment?
Split payment to forma płatności, za pomocą której dokonywana jest tzw. podzielona płatność. Polega ona na tym, że płatność zobowiązania za otrzymaną fakturę dokonywana jest na dwa rachunki bankowe:
-
rachunek bankowy firmowy sprzedawcy – ujmowana jest na nim wartość netto,
-
rachunek VAT otwarty dla rachunku wymienionego powyżej – ujmowana jest na nim wartość podatku VAT.
Podkreślić należy, że zapłata w mechanizmie podzielonej płatności możliwa jest tylko dla rachunków firmowych (nie dla rachunków typu ROR zakładanych dla osób prywatnych) oraz gdy transakcja dokonywana jest przez podatników, czyli w relacjach B2B (firma – firma). Split payment nie może być więc stosowany przy transakcjach B2C (firma – osoba prywatna).
Dobrowolny split payment – kiedy nabywca decyduje o formie płatności?
Do form płatności, jakimi są gotówka, za pobraniem, przelew czy kompensata, dołączyła metoda split payment. Tak więc nabywca decyduje, czy daną fakturę zapłaci za pomocą split paymentu. Dobrowolność nie dotyczy samej metody płatności, ale również kwoty, którą nabywca przelewa na rachunek VAT. Mechanizm ten można więc stosować w sposób wybiórczy.
Przy czym niekiedy zdarza się, że niektórzy sprzedawcy wskazują w umowie bądź bezpośrednio na fakturze, że nie przyjmują płatności w mechanizmie split payment, przewidując np. karę. Kontrahenci mają w tym zakresie co do zasady dowolność, która wynika ze swobody zawierania umów. Sami więc podejmują decyzję o tym, w jaki sposób przeprowadzane są transakcje. Niemniej jednak w takiej sytuacji dobrowolny split payment ma zastosowanie również tutaj. W świetle ustawy o VAT taka zapłata będzie ważna, więc sprzedawca będzie mógł jedynie egzekwować swoje prawa na drodze cywilnej, jeśli rzeczywiście nabywca zaakceptował zawartą umowę, a nie wywiązał się z jej części.
Jak dokładnie wygląda zapłata w split payment?
Zapłata za pomocą split payment polega na zleceniu w banku specjalnego komunikatu przelewu środków na konto firmowe sprzedawcy. W komunikacie tym wskazuje się następujące dane:
-
kwotę podatku VAT (lub część);
-
kwotę sprzedaży brutto (lub część);
-
numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność;
-
NIP sprzedawcy;
-
dane sprzedawcy oraz numer rachunku bankowego firmowego, na który wysyłane są środki.
Przy zlecaniu przelewu w split payment należy pamiętać, aby jako numer rachunku kontrahenta podać numer rachunku firmowego. W przypadku, gdy przelew zostanie zlecony na numer rachunku VAT, zostanie on zwrócony do nadawcy (nie ma bezpośredniej możliwości przelewania na niego środków, nawet za pomocą komunikatu przelewu split payment).
Ponadto od 1 listopada 2019 roku udostępniona została możliwość:
-
opłacania za pomocą split payment zaliczek wpłacanych do dostawcy na rzecz przyszłego świadczenia usług/dostaw towarów, wówczas w polu „numer faktury” wskazuje się „zaliczka” oraz
-
płatność za więcej niż jedną fakturę, wówczas w polu „numer faktury” wskazuje się okres, za który dokonywana jest zbiorcza płatność.
W przypadku zbiorczej płatności wyszczególnić należy, że nie może być ona dokonana za okres krótszy niż 1 dzień i dłuższy niż 1 miesiąc, a zapłata musi obejmować wszystkie faktury wystawione przez jednego dostawcę lub usługodawcę i kwotę, która odpowiada sumie kwot podatku wykazanych w otrzymanych fakturach.
Przedsiębiorca może uzupełnić środki na rachunku VAT m.in. poprzez zwrócenie się o zwrot podatku z deklaracji VAT (w przypadku powstania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym). Wystarczy w pozycji 68 deklaracji VAT wyrazić chęć zwrotu na rachunek, a w pozycji 57 i 58 wskazać kwotę, którą chcemy, aby urząd skarbowy zwrócił na rachunek VAT. Zwrot na rachunek VAT następuje w terminie do 25 dni i nie może zostać przedłużony.
Dobrowolny split payment również dla płatności za podatki
Zgromadzone na rachunku VAT środki pieniężne przedsiębiorca może przeznaczyć na zapłatę:
-
podatku VAT, dodatkowego zobowiązania podatkowego i odsetek za zwłokę od tych należności;
-
podatku VAT z tytułu importu i odsetek za zwłokę od tego podatku;
-
podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych, zaliczek na te podatki, a także odsetki za zwłokę od tych podatków;
-
podatku akcyzowego, przedpłat podatku akcyzowego, wpłat dziennych i odsetek za zwłokę od tych płatności;
-
należności celnych i odsetek za zwłokę od tych należności;
-
składek ZUS.
Przedsiębiorca ma zatem dostęp do zgromadzonych środków na rachunku VAT i może za ich pomocą regulować zobowiązania wobec kontrahentów oraz zobowiązania względem urzędu skarbowego i ZUS-u. Regulowanie zobowiązań podatkowych z rachunku VAT znacznie poprawi płynność finansową firmy.
Dobrowolny split payment czy zwrot zgromadzonych środków na konto?
Środki zgromadzone na rachunku VAT są własnością przedsiębiorcy, a to oznacza, że w każdej chwili może on wnioskować o zwrot tych środków. W tym celu składa się wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT.
Po złożeniu wniosku urząd skarbowy ma 60 dni na podjęcie decyzji o uwolnieniu środków z rachunku VAT. Przy czym może on odmówić wydania zgody na przekazanie środków, jeśli:
-
posiadana jest zaległość w VAT(do wysokości tej zaległości);
-
zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązania podatkowe z tytułu VAT nie zostaną wykonane;
-
posiadana jest zaległość w innych podatkach i należnościach (PIT, CIT, akcyza i należności celne).
W przypadku, gdy urząd skarbowy nie ma przeciwwskazań odnośnie do przekazania środków z rachunku VAT na rachunek podstawowy, podatnik otrzyma postanowienie o zgodzie na uwolnienie środków, a bank lub SKOK prowadzący rachunek VAT podatnika otrzyma informację o wydanym postanowieniu i na jego podstawie bez zbędnego przedłużania przekaże środki na rachunek VAT na rachunek firmowy podatnika. Należy zwrócić uwagę, że w przypadku wnioskowania o uwolnienie środków podatnik w dalszym ciągu może stosować dobrowolny split payment. Wówczas jeśli na dzień uzyskania postanowienia o zgodzie na uwolnienie środków z rachunku VAT podatnik będzie miał mniejszą kwotę niż wartość, o którą wnioskował, zostanie przelana na rachunek podstawowy kwota do wysokości posiadanych środków na rachunku VAT.
Reasumując, w większości przypadków nabywca ma prawo stosować dobrowolny split payment w stosunku do dokonywanych płatności na rzecz sprzedawców. Natomiast obowiązkowy split payment dotyczy tylko wąskiego rodzaju transakcji, gdzie mają miejsce uwarunkowania kwotowe oraz przedmiotowe.
Dobrowolny split payment w systemie wFirma.pl
W systemie wFirma.pl, aby ułatwić nabywcy dopełnianie obowiązku, jakim jest płatność w split payment faktur zakupu, które są objęte mechanizmem podzielonej płatności, należy ująć schemat: WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA VAT, gdzie wybieramy właściwy rodzaj wydatku, uzupełniamy dane zgodnie z fakturą i w podzakładce IMPORT Z ZAGRANICY I INNE ZAAWANSOWANE zaznaczamy opcję PODZIELONA PŁATNOŚĆ.
Po zapisaniu wprowadzonej faktury kosztowej pojawi się przy niej ikona 
Dla ułatwienia filtrowania dodatkowo system posiada opcję umożliwiającą filtrowanie wydatków z oznaczoną metodą płatności za pomocą filtra STAN PŁATNOŚCI – PODZIELONA PŁATNOŚĆ.
Użytkownik dla tak oznaczonych faktur, jak również dla tych, dla których chce, aby miał zastosowanie dobrowolny split payment, może wygenerować zbiorczy plik przelewów i eksportować go do banku. W tym celu należy oznaczyć faktury kosztowe i skorzystać z opcji EKSPORTUJ DO BANKU » SPLIT PAYMENT. W oknie, które się pojawi, wybieramy bank, dla którego ma zostać wygenerowany plik.
Wówczas jeśli zostały uzupełnione prawidłowo dane identyfikacyjne kontrahenta oraz jego numer bankowy, na dysk komputera zostanie pobrany plik, który należy później wgrać w swoim banku.
