0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Usługi transportowe a właściwa stawka podatku VAT

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Usługi transportowe towarów i pasażerów należy zaliczyć do odpłatnego świadczenia usług, które na gruncie ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu. Większych problemów nie sprawia transport wykonywany wyłącznie na terytorium kraju. Wątpliwości w zakresie miejsca opodatkowania pojawiają się jednak, gdy zakres usługi wykracza poza Polskę i obejmuje również inne państwa.

Usługi transportowe pasażerów a VAT

W pierwszej kolejności zajmiemy się zagadnieniem transportu pasażerów. Zgodnie z przepisami ustawy VAT w przypadku świadczenia usług transportu pasażerów miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy nabywca jest czynnym podatnikiem VAT, czy też jest osobą fizyczną niebędącą podatnikiem. Oznacza to, że w przypadku transportu pasażerów przewoźnik płaci podatek w każdym państwie, przez które przejeżdża. Usługa transportowa w przypadku pasażerów jest generalnie opodatkowana stawką 8%.

Przykład 1.

Firma TOUR świadczy usługi przewozu pasażerów na zlecenie innej firmy z Polski. Pasażerowie mają być przewiezieni z Polski do Hiszpanii, przez Niemcy i Francję. W jakim kraju należy opodatkować transakcję?

Firma musi zapłacić podatek w Polsce, Niemczech, Francji oraz Hiszpanii.

Powyższy obowiązek zapłaty podatku w każdym kraju wiąże się najczęściej z koniecznością rejestracji dla celów VAT w poszczególnych państwach. Jednakże kraje członkowskie UE, w celu ułatwienia podatnikom rozliczenia, określają w odrębny sposób zasady opodatkowania usług polegających na okazjonalnym przewozie osób autobusami, które zarejestrowane są poza ich terytorium, a usługę wykonuje podatnik, którego siedziba również znajduje się poza terytorium tego państwa. Kraje trzecie zazwyczaj przewidują w tej sytuacji zwolnienia z opłat, na zasadzie wzajemności. W polskiej ustawie o VAT obowiązują zasady stosowania uproszczeń w zakresie rejestracji i rozliczania podatku VAT, dotyczące podatników świadczących okazjonalne przewozy drogowe osób w Polsce, autobusami zarejestrowanymi na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium Polski (134a–134c ustawy). Dla tego rodzaju przewozu przewidziano zwolnienie z podatku VAT.

Należy również wyraźnie odróżnić okazjonalny przewóz osób autokarami od usług turystycznych, które są opodatkowane według zupełnie innych zasad.

Usługi transportowe towarów a VAT

Dużo więcej problemów sprawia poprawne rozliczenie usługi transportu towarów, ponieważ w tym przypadku należy wziąć pod uwagę rodzaj transportu oraz status podatkowy nabywcy.

Na gruncie ustawy o VAT można wyróżnić następujące rodzaje transportu:

  • krajowy – wykonywany w całości wyłącznie na terytorium Polski,
  • wewnątrzwspólnotowy - dokonywany pomiędzy różnymi krajami członkowskimi UE,
  • międzynarodowy - rozpoczynający się w kraju należącym do Unii Europejskiej i kończący się na terytorium państwa trzeciego i odwrotnie, przy czym na pewnym odcinku trasa przebiega przez terytorium Polski,
  • wykonywany w całości poza terytorium kraju,

W przypadku świadczenia usług transportu towarów na rzecz podatnika, zastosowanie znajduje zasada ogólna, zgodnie z którą miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (art. 28b). Ustawa VAT przewiduje w tej kwestii również dwa wyjątki. Otóż w sytuacji, gdy nabywca jest polskim podatnikiem VAT, natomiast usługa w całości wykonywana jest poza terytorium Unii Europejskiej - wówczas przyjmuje się, że miejscem świadczenia jest terytorium znajdujące się poza Unią (art. 28f ust. 1a pkt 1). Drugi z wyjątków stanowi, że usługa transportu towarów jest wykonywana na rzecz podatnika z kraju trzeciego (spoza UE), ale transport w całości jest wykonywany na terytorium kraju - wówczas przyjmuje się, że miejscem świadczenia jest terytorium kraju (art. 28f ust. 1a pkt 2).

Przykład 2.

Pan Tomasz świadczy usługę transportu towarów na trasie Warszawa – Szczecin na rzecz polskiego podatnika. Jak ustalić miejsce świadczenia usług?

Z racji tego, że usługa wykonana była na terytorium Polski oznacza to, że miejscem świadczenia usługi jest terytorium Polski.

Przykład 3.

Pan Tomasz świadczy usługę transportu towarów na trasie Lwów – Kijów na rzecz polskiego podatnika. Jak ustalić miejsce świadczenia usług i opodatkowania transakcji?

Oznacza to, że miejscem świadczenia usługi jest terytorium Ukrainy. Pan Tomasz będzie zobowiązany do rejestracji na terenie Ukrainy i tam musi zapłacić należny podatek.

Przykład 4.

Pan Tomasz świadczy usługę transportu towarów na trasie Rzeszów – Kraków na rzecz podatnika z Rosji.

W opisanym przypadku, miejscem świadczenia usługi jest terytorium Polski.

Natomiast w przypadku wykonywania transportu towarów na rzecz niepodatnika, transport jest opodatkowany w miejscu, gdzie się odbywa, z uwzględnieniem pokonanych odległości (art. 28f ust. 2). Również tutaj ustawa przewiduje wyjątek od opisanej reguły. Otóż w przypadku transportu towarów rozpoczynającego się i kończącego na terytorium dwóch różnych państw członkowskich, wykonywanego na rzecz niepodatnika, jest on opodatkowany w miejscu rozpoczęcia transportu towarów.

Przykład 5.

Pan Tomasz na zlecenie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej przewozi towar z Polski na Białoruś. Jak ustalić miejsce świadczenia usług?

Miejscem świadczenia usługi będzie zatem terytorium kraju oraz terytorium Białorusi z uwzględnieniem pokonanych odległości.

Przykład 6.

Pan Tomasz na zlecenie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej przewozi towar z Polski na Słowację. Jak ustalić miejsce świadczenia usług?

Miejscem świadczenia będzie wyłącznie terytorium Polski.

Na koniec należy także wspomnieć o transporcie międzynarodowym, przez który ustawa rozumie przewóz wykonywany częściowo w Polsce i częściowo poza nią, z przekroczeniem granic terytorium UE. W przypadku tego rodzaju transportu obowiązują zasady ogólne.

Przykład 7.

Pan Tomasz na zlecenie polskiej firmy przewozi towar z Polski przez Białoruś na Litwę. Jak ustalić miejsce świadczenia usług?

Zgodnie z ogólną zasadą miejscem opodatkowania jest kraj nabywcy, więc podatek należy rozliczyć w kraju.

Przykład 8.

Pan Tomasz na zlecenie niemieckiego przedsiębiorcy przewozi towar z Polski przez Słowację na Ukrainę. Jak ustalić miejsce świadczenia usług?

Miejscem opodatkowania jest kraj nabywcy usługi, czyli w tym przypadku będą to Niemcy.

Stawka podatku VAT na usługi transportowe towarów

Stawka VAT na usługi transportowe towarów może się różnić i zależy od rodzaju wykonywanego transportu. Jeśli jest to transport międzynarodowy, wówczas obowiązuje stawka VAT 0%. Jeśli wewnątrzwspólnotowy i krajowy, to obowiązuje stawka 23%. W przypadku transportu wykonywanego w całości poza terytorium kraju, usługa ta nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Oprócz transportu międzynarodowego, o którym mowa w ustawie o VAT, również kilka innych przypadków usług transportowych opodatkowanych jest stawką VAT 0%. Przepis § 6 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych m.in. w stosunku do usług:

  • transportu towarów, jeśli jest on wykonywany w całości na terytorium kraju i stanowi część usługi transportu międzynarodowego;
  • wewnątrzwspólnotowego transportu towarów, jeżeli transport ten stanowi część usługi transportu międzynarodowego;
  • transportu towarów świadczonych na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy, którego siedziba, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się w Polsce, a transport jest w całości wykonywany poza terytorium kraju:
    • z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub
    • z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.

Podsumowanie - usługi transportowe a podatek VAT

Poniżej przedstawiamy tabelę obejmującą wszystkie możliwe przypadki opodatkowania usług transportowych.

Usługi transportu pasażerów 

Status nabywcy

Miejsce świadczenia

Stawka VAT

Wszystkie rodzaje transportu

podatnik PL

art. 28f ust. 1 – miejsce gdzie odbywa się transport z uwzględnieniem pokonanych odległości

8% lub nie podlega (art. 134a-134c)

niepodatnik

art. 28f ust. 1 – miejsce gdzie odbywa się transport z uwzględnieniem pokonanych odległości

8% lub nie podlega (art. 134a-134c)

Usługi transportu towarów świadczone dla podatników

Status nabywcy

Miejsce świadczenia

Stawka VAT

Transport krajowy

podatnik PL

art. 28b - siedziba nabywcy 
- Polska

23% lub 0% (§ 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia 
w sprawie stawek)

podatnik z innego państwa UE

art. 28b 
- siedziba nabywcy

Nie podlega

podatnik spoza UE

art. 28f ust. 1a pkt 2
- terytorium kraju

23% lub 0% (§ 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia 
w sprawie stawek)

Transport międzynarodowy

podatnik PL

art. 28b - siedziba nabywcy
- Polska

0% (art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy)

podatnik z innego państwa

art. 28b - siedziba nabywcy

Nie podlega

Transport wewnątrzwspólnotowy

podatnik PL

art. 28b - siedziba nabywcy - Polska

23% lub 0% (§ 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie stawek)

podatnik z innego państwa

art. 28b - siedziba nabywcy

Nie podlega

Transport poza terytorium kraju

podatnik PL

art. 28f ust. 1a pkt 1 
- poza terytorium UE

Nie podlega

art. 28b 
- terytorium kraju

0% (§ 6 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie stawek) lub 23%

podatnik z innego państwa

art. 28b 
- siedziba nabywcy

Nie podlega

Usługi transportu towarów świadczone na rzecz niepodatników

Miejsce świadczenia

Stawka VAT

Transport krajowy

art. 28f ust. 2 - terytorium kraju

23% lub 0% (§ 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia 
w sprawie stawek)

Transport międzynarodowy

art. 28f ust. 2 - terytorium państw gdzie odbywa się transport

0% na odcinku w Polsce i nie podlega na odcinku poza Polską

Transport wewnątrzwspólnotowy

art. 28f ust. 3 - miejsce gdzie rozpoczyna się transport

23% lub 0% (§ 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia 
w sprawie stawek) - jeśli rozpoczyna się w Polsce lub nie podlega - jeśli rozpoczyna się w innym państwie UE

Transport poza terytorium kraju

art. 28f ust. 2 - terytorium państw gdzie odbywa się transport

nie podlega

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów