Sprzedaż składnika majątku przez ryczałtowca

W przypadku przedsiębiorcy opodatkowującego przychody z działalności ryczałtem koszt zakupu składników majątku wykorzystywanych na potrzeby firmowe nie podlega rozliczeniu podatkowemu. Nie oznacza to jednak, że w sytuacji, w której ma miejsce sprzedaż składnika majątku przez ryczałtowca nie powstaje przychód podatkowy. Poniżej przeanalizujemy odpowiednie przepisy w zakresie ustalenia stawki podatku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Sprzedaż składnika majątku przez ryczałtowca

W momencie kiedy dochodzi do odpłatnego zbycia ruchomości wykorzystywanych na potrzeby prowadzonej działalności, zastosowanie będzie mieć art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. f) ustawy o zryczałtowanym podatku. Podaje on, że do przychodu z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet jeżeli przed zbyciem zostały z niej wycofane, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat, będących:

• środkami trwałymi podlegającymi ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
• składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie przekracza 1500 zł,
• składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy rokowi lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych

– stawka podatku wynosi 3% przychodu.

W świetle powyższego, jeżeli mamy do czynienia ze składnikiem majątku spełniającym kryteria środka trwałego i jednocześnie będącego rzeczą ruchomą, to jego odpłatne zbycie będzie opodatkowane 3% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

W zakresie kwalifikacji składnika majątkowego do kategorii środków trwałych należy kierować się ogólnymi wytycznymi zawartymi w art. 22a ust. 1 ustawy PIT. W tym miejscu dodajmy, że również przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem są zobligowani do prowadzenia wykazu środków trwałych – pomimo iż wartość takich środków trwałych nie podlega ujęciu w kosztach ani jednorazowo, ani poprzez odpisy amortyzacyjne.

Jak wynika z treści art. 15 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku, podatnicy oraz spółki, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są obowiązani posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów, prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz, odrębnie za każdy rok podatkowy, ewidencję przychodów.

Warto też zwrócić uwagę, że z opodatkowania wykluczono składniki majątku wykorzystywane na potrzeby firmowe, których wartość początkowa nie przekracza 1500 zł.

Dyrektor KIS w interpretacji z 7 lipca 2021 roku, nr 0115-KDIT1.4011.326.2021.1.MT, wskazał, że przychody ze sprzedaży składników majątku o wartości początkowej równej 1500 zł lub niższej od 1500 zł nie podlegają opodatkowaniu jak przychody z działalności gospodarczej. Sprzedaż takich składników jest rozliczana w ramach źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy PIT.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy PIT opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie ruchomości, jeżeli zostało dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Do opodatkowania stosujemy skalę podatkową.

Przykład 1.

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie usług informatycznych opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych sprzedaje dwa środki trwałe: komputer o wartości początkowej 5000 zł oraz drukarkę o wartości 1400 zł.

W jaki sposób rozliczyć sprzedaż ruchomości u ryczałtowca?

W takim przypadku:

• sprzedaż komputera będzie podlegać opodatkowaniu w ramach działalności gospodarczej 3% stawką ryczałtu od przychodu;
• sprzedaż drukarki będzie podlegać opodatkowaniu, jeżeli zbycie miało miejsce przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca nabycia. Taki przychód nie podlega opodatkowaniu w ramach działalności gospodarczej, lecz jako osobne źródło przychodów.

Sprzedaż składnika majątku będącego nieruchomością

Odmienna stawka podatku znajdzie zastosowanie, jeżeli przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem zdecyduje się dokonać odpłatnego zbycia środka trwałego w postaci nieruchomości.

Otóż w myśl art. 12 ust. 10 ustawy o zryczałtowanym podatku w przypadku odpłatnego zbycia praw majątkowych lub nieruchomości będących:

1. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie przekracza 1500 zł,
3. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
4. składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które nie podlegają ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
5. składnikami majątku przedsiębiorstwa w spadku

– bez względu na okres ich nabycia – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 10% uzyskanego przychodu, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z pozarolniczej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat.

Sprzedaż składnika majątku będącego nieruchomością

Wyjątkiem – zgodnie z art. 12 ust. 10a ustawy o zryczałtowanym podatku – jest przypadek, w którym odpłatnemu zbyciu podlega środek trwały będący nieruchomością mieszkalną. W takiej sytuacji odpłatne zbycie jest kwalifikowane do innego źródła niż pozarolnicza działalność gospodarcza. Konieczność zapłaty podatku powstaje, jeżeli sprzedaż ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie.

Przykład 2.

Przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych sprzedaje dwa środki trwałe wykorzystywane w działalności: mieszkanie oraz magazyn.

W jaki sposób rozliczyć sprzedaż nieruchomości u ryczałtowca?

W konsekwencji:

• do przychodu z odpłatnego zbycia magazynu znajdzie zastosowanie 10% stawka ryczałtu;
• przychód ze sprzedaży mieszkania będzie rozliczany poza działalnością gospodarczą, podatnik będzie zobligowany do zapłaty podatku w ramach PIT-39, jeżeli sprzedaż mieszkania miała miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego nabycia prawa własności.

Reasumując, stawka sprzedaży składnika majątku przez ryczałtowca może generować przychód podlegający opodatkowaniu w ramach działalności gospodarczej. Należy mieć na uwadze, że stawka podatku będzie zależna od tego, czy przedmiotem zbycia są ruchomości, czy nieruchomości.