Dokonywanie sprzedaży towarów na rzecz kontrahentów zagranicznych, których siedziba działalności gospodarczej mieści się na terytorium UE, nosi miano wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. W przypadku dokonania sprzedaży towarów w ramach WDT na rzecz organizacji międzynarodowych istnieje możliwość zastosowania preferencyjnej stawki VAT w wysokości 0%. Aby było to możliwe, konieczne jest jednak spełnienie dodatkowych wymogów formalnych, innych niż w przypadku standardowego WDT na rzecz zagranicznej firmy zarejestrowanej do transakcji VAT UE. Sprawdź jakie warunki należy spełnić!
Definicja WDT
Nie każda sprzedaż na rzecz unijnego kontrahenta będzie uznana za WDT. W myśl art. 13 ust. 1 ustawy o VAT za WDT uznaje się wywóz towarów poza granice kraju do innego państwa członkowskiego. Ponadto muszą być spełnione warunki zgodne z art. 13 ust. 2 ustawy o VAT. W odniesieniu do nich WDT ma miejsce, gdy:
-
nabywca towaru jest podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
-
nabywcą towaru jest osoba prawna, która nie jest podatnikiem podatku od wartości dodanej, ale posiada aktywny numer VAT UE;
-
nabywcą towaru jest podatnik podatku od wartości dodanej lub osoba prawna niebędąca podatnikiem podatku od wartości dodanej, nieposiadający aktywnego numeru VAT UE, w przypadku gdy przedmiotem sprzedaży są wyroby akcyzowe;
-
nabywcą towarów jest podmiot niebędący zarówno podatnikiem podatku od wartości dodanej, jak i osobą prawną, nieposiadający aktywnego numeru VAT UE, ale zamieszkujący w innym państwie członkowskim UE, w przypadku gdy przedmiotem transakcji są nowe środki transportu.
Zgodnie z powyższym, przy WDT konieczne jest posiadanie przez nabywcę numeru VAT UE (NIP poprzedzony dwuliterowym przedrostkiem symbolizującym dany kraj, np. DE dla Niemiec). Aby uzyskać numer VAT UE należy dokonać rejestracji do transakcji wewnątrzwspólnotowych. W przypadku braku aktywnego numeru VAT UE po stronie nabywcy, sprzedawca nie ma możliwości zastosowania obniżonej stawki VAT w wysokości 0%. Ponadto w ramach sprzedaży musi dojść do faktycznego przemieszczenia towaru poza granice kraju. Jeśli więc zostanie on zakupiony przez zagranicznego kontrahenta będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej, zarejestrowanego do VAT UE i posiadającego siedzibę w kraju UE, ale dostawa towaru będzie miała miejsce do oddziału w Polsce (nie dojdzie do przemieszczenia towaru poza granice kraju), wówczas nie wystąpią przesłanki do uznania tej transakcji za WDT. W związku z tym konieczne będzie więc zastosowanie odpowiedniej dla danego towaru krajowej stawki VAT. Dodatkowo sprzedawca musi posiadać komplet dokumentacji uprawniającej do zastosowania preferencyjnej stawki 0% przy WDT, odpowiednio przed upływem terminu do złożenia deklaracji VAT za dany okres, w którym dokonano sprzedaży na rzecz unijnego kontrahenta – potwierdzenie dokonania dostawy z Polski do innego kraju UE wraz z datą i podpisem nabywcy. W przypadku braku potwierdzenia, nie jest możliwe zastosowanie stawki 0%.
WDT na rzecz organizacji międzynarodowych – czy konieczny jest VAT UE?
Ustawodawcy przewidzieli szczególny przypadek zastosowania stawki 0% w odniesieniu do transakcji WDT na rzecz organizacji międzynarodowych niezarejestrowanych do transakcji unijnych (nieposiadających numeru VAT UE). W myśl § 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych, aby taka sprzedaż została opodatkowana stawką 0%, powinna być dokonana na rzecz organizacji międzynarodowej posiadającej przedstawicielstwo lub siedzibę na terytorium innego państwa członkowskiego. Dodatkowo konieczne jest posiadanie świadectwa zwolnienia z podatku VAT dostarczonego przez organizację międzynarodową oraz szczegółowe zamówienie dotyczące sprzedanych towarów wskazanych na świadectwie wraz z ich specyfikacją, odpowiednio przed upływem terminu do złożenia deklaracji VAT za dany okres, w którym wystąpiła sprzedaż na rzecz organizacji międzynarodowej.
Nieotrzymanie świadectwa zwolnienia z VAT w wymaganym terminie
W praktyce może się zdarzyć sytuacja, w której sprzedawca będzie miał trudności z uzyskaniem wyżej wspomnianego świadectwa odpowiednio przed upływem terminu do złożenia deklaracji, w której konieczne jest wykazanie WDT na rzecz organizacji międzynarodowych. Wówczas wymagane bdzie opodatkowanie transakcji krajową stawką VAT odpowiednią dla sprzedawanego towaru. W sytuacji, gdy sprzedawca z uwagi na nieotrzymanie świadectwa w terminie dokona opodatkowania sprzedaży stawką krajową i złoży deklarację VAT, a dopiero potem świadectwo zwolnienia zostanie mu dostarczone, ustawodawca przewiduje możliwość skorygowania deklaracji VAT o wartość naliczonego wcześniej podatku. W odniesieniu do obecnie obowiązującej konieczności opodatkowania sprzedaży przy braku świadectwa zwolnienia, w 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny wystosował poniższe orzeczenie:
(…) Według oceny Sądu I instancji, dokonanej przy uwzględnieniu korespondencji Ministra Finansów z Komisją Europejską w tej sprawie, przepis § 7 c ust. 2 pkt 1 rozporządzenia odsyła wprost do świadectwa zwolnienia od podatku akcyzowego stanowiącego załącznik do rozporządzenia Komisji, którego treść nie została w żaden sposób dostosowana dla potrzeb podatku od towarów i usług. Sąd wyjaśnił przy tym, że wspólne świadectwo zwolnienia z podatku VAT i podatku akcyzowego o którym nie wspomina się w rozporządzeniu Komisji, opracowane przez Komitet ds. podatku VAT, na które powołuje się Minister Finansów, nie zostało nigdy i nigdzie promulgowane w dziennikach urzędowych tak krajowych jak i wspólnotowych. Powyższe, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, w pełni uzasadnia, że skorzystanie z preferencyjnej stawki podatkowej nie jest uzależnione od otrzymania od instytucji Wspólnoty świadectwa zwolnienia. Z przeprowadzonych dodatkowo przez Sąd I instancji dowodów uzupełniających z dokumentów dotyczących korespondencji Ministra Finansów z Komisją Europejską wynika, że warunek określony w § 7c ust.2 pkt Rozporządzenia MF jest niemożliwy do spełnienia przez podatnika. Z tych względów Sąd I instancji warunek ten uznał za nieobowiązujący.
W powyżej przytoczonym orzeczeniu zakwestionowana została konieczność opodatkowania sprzedaży na rzecz organizacji międzynarodowej przy braku świadectwa zwolnienia z podatku VAT. Wskazany wyrok nie jest jednak wiążący, indywidualne interpretacje organów podatkowych mogą się różnić w tym zakresie. Jednak z uwagi na aktualność obowiązujących przepisów, do których odnosiło się powyższe orzeczenie, w przypadku ewentualnego sporu z organem podatkowym można się na nie powołać. Dodatkowo w razie wątpliwości można wystąpić do organu podatkowego o interpretację indywidualną.
Podsumowując powyższe, w przypadku WDT na rzecz organizacji międzynarodowych, które posiadają siedzibę w UE, zastosowanie stawki VAT w wysokości 0% nie jest uwarunkowane tak jak w przypadku WDT posiadaniem VAT UE przez nabywcę. Zgodnie z obowiązującymi przepisami sprzedawca może zastosować obniżoną stawkę, jeśli przed upływem terminu do złożenia deklaracji VAT będzie posiadał świadectwo zwolnienia z podatku VAT dostarczone przez organizację międzynarodową oraz zamówienie wraz ze specyfikacją sprzedanych towarów wyszczególnionych na świadectwie.
