Nievatowiec a zakup towarów w UE

Często przedsiębiorcy niebędący czynnymi podatnikami VAT dokonują transakcji unijnych, w tym wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). W związku z tym powstaje pytanie, czy taka transakcja powoduje konieczność rejestracji do VAT UE? Sprawdź, jak rozliczyć zakup towarów w UE przez podatnika zwolnionego z VAT. Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.

Zwolnienie z VAT - kiedy?

Najczęstszym zwolnieniem z VAT jest tzw. zwolnienie podmiotowe z VAT, czyli ze względu na nieprzekroczenie rocznego obrotu w wysokości 200 tys. zł.

Należy jednak podkreślić, że został uregulowany katalog przypadków, kiedy nie przysługuje takie zwolnienie. Dotyczy to przedsiębiorców dokonujących m.in. dostawy wyrobów z metali szlachetnych, nowych środków transportu, a także świadczących usługi prawnicze. Oznacza to, że przedsiębiorcy wykonujący tego typu czynności mają obowiązek rejestracji jako czynni podatnicy VAT (bez względu na limit osiąganych obrotów).

Zakup towarów w UE przez podatnika zwolnionego z VAT - konsekwencje

Jeżeli u nievatowca (podatnika zwolnionego z bycia czynnym podatnikiem ze względu na wielkość sprzedaży) wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia w całości nie przekroczyła w danym roku podatkowym 50 000 zł, może on nie wykazywać WNT przy nabyciu towarów z innego kraju Unii Europejskiej. Zgodnie z przepisami taki nabywca może nie kwalifikować danej transakcji jako WNT lub może dobrowolnie zgłosić, iż transakcję nabycia towaru od kontrahentów z UE będzie traktował jako WNT.

W przypadku gdy podatnik zwolniony z VAT jest zobowiązany lub dobrowolnie wykazuje transakcję jako WNT, musi opłacić podatek VAT wynikający z transakcji (wg krajowej stawki). Opłacony VAT może stanowić koszt firmowy.

Nievatowiec dokonujący zakupu towarów w UE - rejestracja do VAT UE

Jeżeli nabywca niebędący czynnym podatnikiem VAT nie przekroczy limitu 50 tys. zł to nie ma obowiązku rejestracji do transakcji wewnątrzwspólnotowych. W konsekwencji przyjmuje na siebie stawkę opodatkowania jaką stosuje kraj kontrahenta, właściwą dla danego towaru.

Jeżeli zaś nievatowiec zdecyduje się na wykazywanie WNT (lub przekroczy limit 50 tys. zł) musi przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zarejestrować się jako podatnik VAT-UE (dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych) lub musi złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze takiego rozliczania (art. 10 ust. 6 ustawy o VAT).

Rejestracji dokonuje się na formularzu VAT-R, zaznaczając w części C3 pole 60. Dzięki takiej rejestracji podatnik otrzyma przed swoim nr NIP dodatkowy kod kraju (np. Polska - PL), którym będzie się posługiwał w transakcjach wewnątrzwspólnotowych. Rejestracja VAT-UE nie powoduje u podatnika utraty dotychczasowego zwolnienia z podatku VAT, a jedynie nadaje mu prawo do traktowania transakcji związanych z nabyciem towaru od kontrahenta z kraju UE jako WNT. Rejestracja obowiązuje do czasu wyrejestrowania się na wniosek podatnika.

Jeżeli podatnik skorzysta z rozliczania na zasadach WNT, będzie miał obowiązek, opodatkować nabycie towarów stawką obowiązującą w jego kraju. Jednocześnie zapłacony VAT będzie mógł stanowić koszt uzyskania przychodu.

Zakup towarów w UE przez nievatowca - w której deklaracji należy wykazać transakcję?

Jeżeli przedsiębiorcy zobowiązani są do składania deklaracji VAT-7 (wersja 17) lub VAT-7K (wersja 11) to w polu 23 i 24 wykazują wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za dany miesiąc/kwartał.

Dodatkowo jeżeli dokonali rejestracji jako podatnicy VAT-UE, są zobowiązani miesięcznie lub kwartalnie składać deklarację VAT-UE (jeżeli w danym miesiącu/kwartale wystąpiło WNT), gdzie omawiane transakcje wykazywane są w części D.

Natomiast ci podatnicy, których nie obowiązuje składanie deklaracji VAT-7 (lub VAT-7K) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów wykazują w deklaracji VAT-8 w części C w polu 10 i 11.

Na koniec przypominamy, że zasady związane z WNT nie dotyczą nabycia usług z krajów UE, które to traktowane są jako import usług!