Obecnie sporo firm oferuje swoje towary nie tylko na rynku krajowym, lecz także na rynkach unijnych. Procedura wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów jest coraz szerzej znana, jak i warunki zastosowania stawki VAT 0% czy obowiązki dokumentacyjne. Niemniej w czasie wzmożonego wpływu zamówień kontrahenci popełniają różne błędy w dokumentacji sprzedaży. Co wówczas powinien zrobić sprzedawca, jeśli wystąpią nieczytelne dane na fakturze WDT? Co z możliwością zastosowania stawki 0% VAT?
Warunki zastosowania stawki 0% dla WDT
Zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy VAT wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0%, pod warunkiem że:
-
podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej,
-
podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju,
-
podatnik, składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
Obowiązki dokumentacyjne potwierdzające odbycie WDT
Z kolei w myśl art. 42 ust. 3 ustawy o VAT dowodami udowadniającymi przeprowadzenie WDT są następujące dokumenty, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem WDT do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju:
-
dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju - w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),
-
specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.
Powyższy katalog nie jest zamknięty, a ustawodawca umożliwia przedstawienie także innych dowodów, w przypadku gdy ww. dokumenty nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towaru do odbiorcy unijnego:
-
korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie,
-
dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu,
-
dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny - dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania,
-
dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
Przykłady dokumentacyjne potwierdzające odbycie WDT
Dla potwierdzenia dokumentacyjnego odbycia WDT oraz możliwości zastosowania stawki 0% dla przedmiotowej transakcji podatnik może zgromadzić także inne dowody stanowiące o rzeczywistym odbyciu WDT, m.in.:
-
pisemne oświadczenia nabywcy potwierdzające dostarczenie towarów do miejsc wskazanych przez nabywcę, stanowiących inne niż Polska kraje unijne albo
-
pisemne oświadczenia nabywcy o dostarczeniu towaru do odbiorcy końcowego nabywającego towary od nabywcy, które to miejsce znajduje się w kraju Unii Europejskiej innym niż kraj siedziby sprzedawcy i kraj siedziby nabywcy albo
-
wprowadzony przez sprzedawcę wzór dokumentu, który zawierałby: nazwę dostawcy, nazwę nabywcy, miejsce wydania towaru, miejsce przeznaczenia towaru, rodzaj, ilość oraz kod CN towarów, numer rejestracyjny samochodu, nazwę przewoźnika oraz podpis odbiorcy towarów.
-
fakturę VAT zawierającą szczegółowy opis asortymentu podlegającego wywozowi,
-
wydruk z rachunku bankowego potwierdzającego zapłatę za towar,
-
korespondencję handlową z nabywcą, w tym jego zamówienie.
Najistotniejszą kwestią w zgromadzonej dokumentacji jest to, żeby jednoznacznie potwierdzała, że wyszczególniony w niej towar został faktycznie wywieziony poza obszar Polski i dostarczony do kraju unijnego odbiorcy. Także NSA w uchwale z 11.10.2010 r. o sygn. IFPS 1/10 wskazał, iż rodzaje dokumentów wymienionych w ustawie nie mają charakteru wyłącznie obowiązującego, tylko względnie obowiązujący. Natomiast w przypadku ich braku lub braku wymaganych, poprawnych danych na nich zamieszczonych lub występowania niepełnych danych, podatnik może posiłkować się innymi dowodami, dokumentującymi wywóz i dostarczenie danego towaru do kraju kontrahenta unijnego.
Nieczytelne dane na fakturze WDT a prawo do zastosowania stawki 0% VAT
Polski podatnik sprzedający towary dla kontrahentów unijnych spotyka się czasem z brakami w dokumentach, gromadzonych dla potwierdzenia WDT, np. dokument CMR zawierający błędną datę odbioru towaru lub nieczytelną pieczątkę czy podpis. Oprócz wadliwości zdarzają się też sytuacje, gdzie nie można wyegzekwować nawet listu przewozowego CMR bądź dokument ten zaginął, nie wspominając o możliwości uzyskania korekty istniejących dokumentów. Wady małej wagi w stosunku do dokumentów potwierdzających wywóz i dostarczenie towarów do kraju unijnego kontrahenta nie pozbawiają podatnika do zastosowania stawki VAT 0%, o ile potwierdzają faktyczne odbycie się transakcji.
Dokumenty CMR zawierające błędną datę odbioru towaru lub nieczytelną pieczątkę czy podpis, mogą stanowić podstawę do zastosowania 0% stawki podatku VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Błędy te można poprawić w treści dokumentu CMR poprzez przekreślenie nieprawidłowego zapisu, a następnie wprowadzenie poprawnego sformułowania wraz z pieczątką, datą oraz podpisem osoby wprowadzającej daną modyfikację w miejscu zmiany.
Powyższe stanowisko znajduje swoje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 15.11.2013 r. o sygn. IBPP4/443-399/13/LG.
