Wycięcie drzewa wymaga zezwolenia, a niejednokrotnie również uiszczenia opłaty. Pamiętać o tym powinni przede wszystkim właściciele gruntów wykorzystywanych do celów firmowych, którzy z tego obowiązku prawie nigdy nie są zwolnieni. Jak legalnie usunąć drzewo z posesji? Sprawdź!
Zezwolenie na wycięcie drzewa
Podstawową zasadą, o której obowiązywaniu powinni pamiętać właściciele posesji jest zakaz wycinki drzew i krzewów bez wcześniejszego zezwolenia. Takie zezwolenie wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. We wniosku należy podać m.in. dane osobowe wnioskodawcy, złożyć oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością, wskazać nazwę gatunku drzewa (krzewu), obwód pnia w centymetrach mierzony według określonych reguł czy określić przyczynę usunięcia rośliny. Zasady te wynikają z art. 83 i nast. ustawy o ochronie przyrody.
Oględziny posesji i warunki
Zanim dojdzie do wydania zezwolenia, pracownik właściwego organu dokonuje oględzin posesji. Wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu może być uzależnione od określonych przez organ nasadzeń zastępczych lub przesadzenia tego drzewa lub krzewu. Jeżeli przyczyną usunięcia drzewa lub krzewu jest realizacja inwestycji wymagającej uzyskania pozwolenia na rozbiórkę lub pozwolenia na budowę (np. budowy domu), zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu może zostać wykonane pod warunkiem uzyskania pozwolenia na rozbiórkę lub pozwolenia na budowę, które kolidują z drzewami lub krzewami, będącymi przedmiotem zezwolenia.
Od każdej reguły tak i od tej przewiduje się wyjątki. W przypadku wycinki roślinności można zasadniczo rozróżnić cztery rodzaje sytuacji:
gdy w ogóle zezwolenia nie potrzeba,
gdy zezwolenia nie potrzeba, ale trzeba dokonać zgłoszenia,
gdy potrzeba zezwolenia, ale nie trzeba ponosić opłaty za wycinkę,
gdy trzeba uzyskać zezwolenie i uiścić z tego tytułu opłatę.
Wycięcie drzewa w związku z prowadzeniem firmy
Osoba, która usuwa drzewo z gruntu należącego do firmy bądź z gruntu co prawda prywatnego, ale na cel związany z działalnością gospodarczą, nie tylko musi uzyskać zgodę na wycinkę, ale również zasadniczo uiścić opłatę. Bez zezwolenia można wyciąć roślinność tylko w przypadkach wskazanych w ustawie o ochronie przyrody. I tak można to zrobić, gdy wycinka dotyczy m.in.:
1) krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 m2,
2) drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:
80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,
65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.
3) drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W przypadkach wskazanych w pkt 1 i 2 nigdy nie trzeba załatwiać formalności i roślinność można usunąć od razu. Natomiast w sytuacji określonej w pkt 3, właściciel nieruchomości jest zobowiązany dokonać zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa, jeżeli obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm przekracza wielkości wskazane w pkt 2 (odpowiednio 80 cm, 65 cm albo 50 cm).
Jeżeli w terminie 5 lat od dokonania oględzin wystąpiono o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę, a budowa ta ma związek z prowadzeniem działalności gospodarczej i będzie realizowana na części nieruchomości, na której rosło usunięte drzewo, organ uwzględniając dane ustalone na podstawie oględzin, nakłada na właściciela nieruchomości, w drodze decyzji administracyjnej, obowiązek uiszczenia opłaty za usunięcie drzewa.
Przykład 1
Jan Nowak ma posesję zabudowaną budynkiem mieszkalnym. Dokonał zgłoszenia zamiaru wycinki drzewa – organ sprzeciwu nie wniósł. Drzewo zostało usunięte. Teraz, po trzech latach, zamierza postawić budynek gospodarczy, w którym będzie wykonywał swoją działalność gospodarczą, w miejscu w którym kiedyś rosło wspomniane drzewo. W takim przypadku będzie musiał uiścić opłatę za drzewo, które przed kilkoma laty usunął.
Zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa
Zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa powinno zawierać:
imię i nazwisko wnioskodawcy,
oznaczenie nieruchomości, z której drzewo ma być usunięte,
rysunek albo mapkę określającą usytuowanie drzewa na nieruchomości.
Po otrzymaniu takiego zgłoszenia organ dokonuje oględzin posesji w terminie 21 dni od otrzymania zgłoszenia. Możliwe jest, że po dokonaniu oględzin organ wniesie sprzeciw (tylko w uzasadnionych przypadkach). Może to zrobić w terminie 14 dni. Jeśli w tym czasie sprzeciw nie został wniesiony, właściciel może drzewo usunąć. Za dzień wniesienia sprzeciwu uznaje się dzień nadania decyzji administracyjnej w placówce pocztowej. W przypadku nieusunięcia drzewa przed upływem 6 miesięcy od przeprowadzonych oględzin, usunięcie drzewa może nastąpić po dokonaniu ponownego zgłoszenia.
Opłaty za wycięcie
Posiadacz nieruchomości ponosi opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu. Opłatę za usunięcie drzewa ustala się mnożąc liczbę cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty. Z kolei opłatę za usunięcie krzewu ustala się mnożąc liczbę metrów kwadratowych powierzchni gruntu pokrytej usuwanymi krzewami i stawkę opłaty. Wysokość stawek zależy od gatunku drzewa, określa je właściwe rozporządzenie, jednak nie może być ona wyższa niż 500 zł (w przypadku drzew) i 200 zł (w przypadku krzewów).
Przykład 2
Właściciel posesji chce wyciąć drzewo, aby rozbudować obiekt, w którym prowadzi firmę. Sprawa dotyczy brzozy. Na wysokości 130 cm obwód pnia brzozy wynosi 115 cm. Obecnie stawka opłaty za wycinkę za 1 cm obwodu brzozy wynosi 25 zł (przy obwodzie do 100 cm) oraz 30 zł (przy obwodzie od 101 cm). W tej sprawie właściciel będzie zatem musiał zapłacić opłatę w wysokości 3.450 zł (30 zł pomnożone przez 115). Jeśli dokonałby nielegalnej wycinki, organ nałoży na niego karę pieniężną w wysokości 6.900 zł.
Zwolnienie z opłat za wycinkę
Z opłaty zwolniona jest wycinka m.in.
drzew lub krzewów, na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie,
drzew lub krzewów, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych,
drzew, których obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm nie przekracza określonych wymiarów (120 cm – w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego; 80 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew) - ale tylko wtedy, gdy celem jest przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania innego niż rolnicze, zgodnego z przeznaczeniem terenu, określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Uszkodzenie drzewa
Prace ziemne oraz inne prace wykonywane ręcznie, z wykorzystaniem sprzętu mechanicznego lub urządzeń technicznych, wykonywane w obrębie korzeni, pnia lub korony drzewa lub w obrębie korzeni lub pędów krzewu, przeprowadza się w sposób najmniej szkodzący drzewom lub krzewom. Prace te nie mogą prowadzić do usunięcia gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa (poza pewnymi wyjątkami, np. gdy usuwa się gałęzie obumarłe). Usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa, w celu innym niż określony w przepisie, stanowi uszkodzenie drzewa, a w wymiarze przekraczającym 50% - zniszczenie drzewa.
Kary finansowe za wycięcie drzewa bez zezwolenia
Jeśli naruszono wskazane powyżej obowiązki organ wymierza administracyjną karę pieniężną. Dojdzie do tego, jeśli:
usunięto drzewo lub krzew bez wymaganego zezwolenia,
usunięto drzew lub krzew bez zgody posiadacza nieruchomości,
zniszczono drzewo lub krzew,
uszkodzono drzewo przy wykonywaniu prac w obrębie korony drzewa,
usunięto drzewo pomimo sprzeciwu organu,
usunięto drzewo bez dokonania zgłoszenia (gdy było wymagane).
Uiszczenie kary następuje w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja w sprawie wymierzenia kary stała się ostateczna. Termin płatności kar, o których mowa w pkt 3 odracza się na okres 5 lat, jeżeli stopień zniszczenia drzewa lub krzewu nie wyklucza zachowania jego żywotności (jeśli drzewo będzie żywe po tym okresie, kara będzie umorzona). W przypadku, o którym mowa w pkt 4, odroczenie terminu płatności kar wymierzonych za zniszczenie korony drzewa dotyczy 70% wysokości kary.
Kara pieniężna jest bardzo wysoka - ustala się ją w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu. W przypadku, o którym mowa w pkt 4 kara stanowi 60% opłaty za usunięcie drzewa.
Umorzenie części kary
Organ może umorzyć 50% wymierzonej kary np. za usunięcie czy uszkodzenie drzewa, ale tylko osobom fizycznym, które na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej usunęły lub zniszczyły drzewo lub krzew albo uszkodziły drzewo. Może to nastąpić tylko wtedy, gdy osoby te nie są w stanie uiścić kary w pełnej wysokości bez znacznego uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, jeżeli dochód miesięczny na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku.
