Adnotacja ZW lub NP a stawki VAT na fakturze

Poprawne wystawienie faktury stanowi podstawę do ujęcia na jej podstawie wydatku w kosztach firmowych czy odliczenia podatku VAT. Poprawność wystawienia faktury przejawia się poprzez zawarcie na niej niezbędnych danych nabywcy i zastosowania odpowiednich stawek VAT w przypadku czynnych podatników VAT czy też innych adnotacji w przypadku podatników zwolnionych z VAT. Czy wiesz, w jakich sytuacjach ma zastosowanie adnotacja ZW lub NP? Dowiedz się, jak powinna zostać wystawiona faktura NP oraz ZW!

Obowiązkowe elementy faktury VAT

Zgodnie z art. 106e. ust. 1 ustawy o VAT faktura powinna zawierać:

1. datę wystawienia,
2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę,
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku,
5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi,
6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,
7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),
10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto,
11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),
12. stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych,
13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku,
14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
15. kwotę należności ogółem.

Podmiotami upoważnionymi do wystawiania faktur są:

• podmioty zarejestrowane jako czynni podatnicy VAT,
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą przy dokonywaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu,
• podmioty zarejestrowane jako podatnicy zwolnieni z VAT.

Analizując elementy jakie powinna zawierać faktura w przypadku podatnika zwolnionego z VAT warto spojrzeć na art. 106e ust. 1 pkt 19, w którym określone jest, że przedsiębiorcy, którzy wystawiają fakturę zwolnioną z VAT powinni zamieścić informacje o podstawie zwolnienia z VAT. Przy czym taka konieczność występuje tylko w sytuacji gdy zwolnienie następuje ze względu na zakres wykonywanych czynności (art. 43 ust. 1) czy ze względu na szczegółowe przepisy (art. 82 ust. 3). Natomiast jeśli zwolnienie z VAT występuje ze względu na nieprzekroczenie limitu wartości sprzedaży w ubiegłym roku podatkowym (art. 113 ust. 1 i 9), to nie ma obowiązku zamieszczania informacji o podstawie takiego zwolnienia z VAT.

Podstawowe stawki podatku VAT

Podstawową stawką podatku VAT w Polsce jest stawka 23%.

Dodatkowo wyróżniamy stawki:

• 8%, która jest stosowana do:
• towarów i usług wymienionych w załączniku 3. do ustawy o VAT,
• dostawy, remontu, budowy, termomodernizacji, modernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
• 5% stosowanej w odniesieniu do:
• towarów wymienionych w załączniku 10. do ustawy o VAT, obejmuje ona podstawowe towary żywnościowe typu chleb, produkty zbożowe, nabiał, przetwory mięsne, owoce czy soki,
• książek oraz czasopism specjalistycznych.
• 7% - dla zryczałtowanego zwrotu podatku,
• 4% - dla taksówek osobowych świadczących usługi,
• 0%, która przeznaczona jest głównie do transakcji zagranicznych typu wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) oraz eksport towarów, a w ograniczonym zakresie także do towarów i usług w obrocie krajowym (ściśle określonych w przepisach szczególnych).

W przypadku gdy podatnik świadczy usługi w zakresie gastronomii i handlu, podatek należny można obliczyć jako iloczyn wartości dostawy i stawki:

• 18,70% — dla towarów i usług objętych 23% stawką podatku,
• 7,41% — dla towarów i usług objętych 8% stawką podatku,

Co oznacza NP oraz ZW?

Na fakturach bardzo często występuje adnotacja ZW lub NP w miejscach, gdzie tradycyjnie znajduje się stawka VAT. Wspomniane oznaczenia nie są stawką podatku VAT, a jedynie adnotacją. Adnotacja ZW oznacza zwolnienie z podatku VAT, a adnotacja NP wskazuje ze dana czynność nie podlega opodatkowaniu.

Adnotacja ZW lub NP na fakturze - kiedy występuje?

Co do zasady wszystkie transakcje gospodarcze dokonywane przez polskich podatników VAT podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Wykaz czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług określa art. 5 ustawy o VAT, z kolei wyłączenia z zakresu opodatkowania wskazuje art. 6 ustawy o VAT.

Opodatkowaniu podlega również import usług (art. 2 pkt 9 ustawy o VAT) rozumiany jako zakup usług od podatników mających siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej poza terytorium kraju, z tytułu wykonania których podatnikiem jest polski podatnik VAT.

Adnotacja ZW stosowana jest przez przedsiębiorców, którzy nie są czynnymi podatnikami podatku VAT - są zwolnieni z VAT. Możliwe jest zwolnienie z VAT ze względu na:

• obrót - zwolnienie podmiotowe. Obecnie ze zwolnienia podmiotowego mogą korzystać przedsiębiorcy, których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł (wartość sprzedaży bez podatku VAT). Podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego nie ma obowiązku umieszczania na fakturze podstawy prawnej zwolnienia.
• rodzaj prowadzonej działalności - zwolnienie przedmiotowe. Dotyczy to sytuacji, w której to nie prowadzący działalność korzysta ze zwolnienia, ale dotyczy ono określonego rodzaju czynności.

Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku zwolnienia przedmiotowego na fakturze musi zostać podana podstawa zwolnienia.

Adnotacja ZW oznacza, że dokonana została transakcja zwolniona z podatku VAT. Wykaz czynności zwolnionych zawarty został w art. 43 ust. 1 pkt. 2-41 ustawy o VAT. Za czynności zwolnione uznaje się m.in.:

• dostawę towarów używanych,
• dostawę własnych produktów rolnych,
• dostawę ludzkich organów i mleka kobiecego
• dostawę organów ludzkich, krwi i osocza,
• dostawę złota dla Narodowego Banku Polskiego,
• usługi świadczone przez techników dentystycznych w ramach wykonywania ich zawodu,
• usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,
• usługi transportu sanitarnego,
• usługi pomocy społecznej,
• usługi związane ze sportem oraz wychowaniem fizycznym,
• usługi edukacyjne.

Należy podkreślić, że nie są to wszystkie czynności podlegające zwolnieniu z VAT.

Podmioty, które świadczą wyłącznie usługi zwolnione, nie mają obowiązku rejestracji do VAT. Sprzedaż dokumentują fakturami bez VAT. Nie ma obowiązku nanoszenia na fakturę adnotacji ZW, ale jej umieszczenie nie jest błędem.