Praktycznie w każdej firmie użytkowane są składniki majątku definiowane jako środki trwałe czy wartości niematerialne i prawne. Większość z nich podlega amortyzacji w czasie, zgodnie z planem amortyzacji. To na jego podstawie podatnik ujmuje odpisy amortyzacyjne w kosztach podatkowych firmy. O ile w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo osiąga przychody, ewidencjonowanie odpisów amortyzacyjnych wydaje się jak najbardziej zasadne, o tyle w przypadku braku przychodów wśród przedsiębiorców pojawiają się wątpliwości co do zasadności ewidencji kosztów.
Co podlega amortyzacji?
Jak już zostało wspomniane powyżej amortyzacji podlegają środki trwałe oraz wartości niematerialne, które:
stanowią własność lub współwłasność podatnika,
zostały nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,
są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania.
Jednak to nie koniec wymogów, do najważniejszych z nich należy bowiem zaliczyć dodatkowo przewidywany okres użytkowania dla celów działalności, który musi być dłuższy niż jeden rok.
Amortyzacja stanowi koszt podatkowy
Zgodnie z art. 22 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu:
osiągnięcia przychodów lub
zachowania przychodów albo
zabezpieczenia źródła przychodów
- poza kosztami wymienionymi w art. 23 ustawy.
Przy czym art. 22 ust. 8 ustawy jasno stanowi, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.
Kiedy należy zaprzestać amortyzacji?
Jak określa art. 22c pkt. 5 ustawy o PIT składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia lub zamknięcia (likwidacji) działalności gospodarczej nie podlegają amortyzacji.
Wówczas należy zaprzestać ujmowania odpisów amortyzacyjnych począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tę działalność.
Brak przychodów a ujęcie amortyzacji w kosztach
Powyżej zostały wymienione dwie zasadnicze sytuacje, w których amortyzacja nie może stanowić kosztu w ujęciu podatkowym. Jeżeli więc przedsiębiorca nie zawiesił działalności ani jej nie zamknął, ale z powodów czysto gospodarczych przez pewien czas nie uzyskuje przychodów, to ma prawo ująć odpis amortyzacyjny przypadający na ten okres w kosztach.
