Dynamicznie rozwijające się województwo łódzkie jest atrakcyjnym partnerem zarówno dla inwestorów krajowych, jak i zagranicznych. W 2020 roku w regionie zarejestrowanych było około 265 tys. podmiotów gospodarczych, z czego zdecydowaną większość stanowili przedsiębiorcy z sektora MŚP. Jeżeli przyjrzymy się strukturze tych firm, na czoło wysuwają się podmioty zajmujące się przede wszystkim produkcją odzieży, tkanin, artykułów spożywczych, napojów, mebli, gotowych wyrobów metalowych, a także produkcją urządzeń elektrycznych (głównie AGD). Atrakcyjne oferty inwestycyjne można natomiast znaleźć w 45 podstrefach Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Niniejszy artykuł przedstawia, jakie unijne dotacje dla firm z województwa łódzkiego mają w najbliższych latach przyczynić się do jeszcze szybszego rozwoju gospodarczego regionu.
Dotacje dla firm z województwa łódzkiego - jak wygląda struktura programu regionalnego?
Zarząd Województwa Łódzkiego może pochwalić się dużym sukcesem. Budżet programu Fundusze Europejskie dla Łódzkiego na lata 2021-2027 to rekordowa kwota 2 mld 745 mln euro (co stanowi około pół miliarda więcej niż w poprzednim okresie programowania). Na powyższą kwotę składa się 1,7 mld euro, które zostanie przeznaczone na działania inwestycyjne, m.in. transport, infrastrukturę zdrowotną i kulturalną, a także wsparcie dla przedsiębiorców oraz około 650 mln euro na wsparcie społeczne, szkolenia dla pracowników oraz przekwalifikowanie. Nie należy zapominać, że województwo łódzkie otrzymało również kwotę około 370 mln euro z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, która zostanie wykorzystana na obszarach szczególnie dotkniętych skutkami transformacji energetycznej w kierunku gospodarki neutralnej.
W kolejnej części artykułu zaprezentowane zostaną najważniejsze działania, w których beneficjentami pomocy są przedsiębiorcy. Biorąc pod uwagę, że nabory wniosków w województwie łódzkim ogłaszane są od połowy 2023 roku, obecnie dysponujemy harmonogramem na najbliższe 12 miesięcy (do czerwca 2024 roku). Tam, gdzie jest to możliwe, zostaną wskazane daty przyjmowania wniosków.
Dotacje dla firm z województwa łódzkiego - co można finansować w ramach Działania 1.2?
Rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych oraz wykorzystanie zaawansowanych technologii jest jednym ze szczegółowych celów programu. Przedsiębiorcy w ramach Działania 1.2 Inwestycje przedsiębiorstw w badania i innowacje będą mogli realizować następujące typy przedsięwzięć:
- projekty badawczo-rozwojowe,
- usługi badawcze ze wdrożeniem,
- wsparcie transferu technologii oraz rozwoju współpracy ze sferą B+R.
Maksymalny poziom dofinansowania wynosi 85% w formie dotacji (w przypadku wdrożenia wyników prac badawczo-rozwojowych przewidziano dotację warunkową). Termin najbliższego naboru wniosków nie jest jeszcze znany.
Dotacje dla firm z województwa łódzkiego - gdzie szukać wsparcia na zwiększenie konkurencyjności MŚP?
Wzmocnienie trwałego wzrostu i konkurencyjności MŚP oraz tworzenie nowych miejsc pracy to główne założenia Działania 1.5 Konkurencyjność MŚP. Katalog interwencji przewidzianych do realizacji jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.:
- internacjonalizację MŚP – projekty mające na celu zwiększenie skali potencjału eksportowego firm z sektora MŚP poprzez usługi doradcze dla MŚP, analizę możliwości wejścia na rynki zagraniczne, wdrożenie strategii wejścia przedsiębiorstwa na rynek zagraniczny;
- wdrożenie w przedsiębiorstwie specjalistycznych rozwiązań cyfrowych w kierunku przemysłu 4.0 i gospodarki opartej na danych, zwiększających zaawansowanie technologiczne i zdolność do wdrażania innowacji, w szczególności automatyzacji, robotyzacji i cyfryzacji;
- rozwój usług dla firm (usługi dla MŚP świadczone przez akredytowane na poziomie kraju Ośrodki Innowacji lub Instytucje Otoczenia Biznesu, w tym inkubatory przedsiębiorczości przy zachowaniu podejścia popytowego (np. w formie grantów);
- wdrożenie wyników prac B+R;
- wdrożenie innowacji.
Do tej pory ogłoszono 2 nabory wniosków w ramach Działania 1.5 (oba zakończone we wrześniu 2023 roku), które obejmowały wsparcie w zakresie internacjonalizacji MŚP, rozwoju usług dla MŚP oraz wdrożenia rozwiązań w zakresie Przemysłu 4.0. Obecnie trwa ocena złożonych wniosków, w wyniku której do przedsiębiorców trafi ponad 45 mln zł. Warto dodać, że za organizację konkursów odpowiada Centrum Obsługi Przedsiębiorcy działające w regionie jako instytucja pośrednicząca. Warto o tym wspomnieć, gdyż w przypadku konkursów ogłaszanych dla przedsiębiorców istnieje w regionach powszechna praktyka, że konkursy dla podmiotów gospodarczych organizują specjalnie powołane do tego celu jednostki.
Dotacje dla firm z województwa łódzkiego - w jaki sposób pozyskać wsparcie na OZE?
W sierpniu 2023 roku w województwie łódzkim został uruchomiony pierwszy nabór wniosków dotyczący wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. Wśród podmiotów uprawnionych do składania wniosków wymienia się m.in. duże przedsiębiorstwa. Na co można uzyskać dofinansowanie? W ramach naboru wspierane będą następujące typy projektów:
- służące do wytwarzania energii elektrycznej, pochodzącej ze źródeł odnawialnych, wraz z magazynami energii działającymi na potrzeby danego źródła OZE;
- służące do wytwarzania energii cieplnej lub chłodu, pochodzące ze źródeł odnawialnych wraz z przyłączeniem do sieci;
- służące do magazynowania ciepła lub chłodu ze źródeł odnawialnych działające na potrzeby danego źródła OZE.
Kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów wynosi 176 mln zł. Aby uzyskać wsparcie w ramach ogłoszonego naboru, należy jednak się spieszyć. Wnioski będą przyjmowane do 31 października 2023 roku. Jest o co walczyć, gdyż maksymalny poziom dofinansowania w projekcie wynosi do 85%. Zwycięzców konkursu poznamy w marcu przyszłego roku.
Dotacje dla firm z województwa łódzkiego - jak łódzkie wspiera zrównoważony i zintegrowany rozwój?
Bardzo ciekawym rozwiązaniem jest możliwość realizacji przez przedsiębiorców działań w ramach Priorytetu 5 Fundusze Europejskie dla rozwoju lokalnego w łódzkiem. Jeszcze w tym roku zostaną ogłoszone 2 nabory wniosków – dotyczące rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich (Działania 5.2 i 5.3). W terminie od 13 listopada 2023 do 1 stycznia 2024 roku będzie można złożyć wniosek na inwestycje związane z procesem wyprowadzenia ze stanu kryzysowego zdegradowanych obszarów, oparte na gminnych programach rewitalizacji w zakresie:
- wsparcia prac związanych z wielorodzinnymi budynkami mieszkalnymi;
- przedsięwzięć prowadzących do utrzymania, przywrócenia lub nadania obiektom nowych funkcji wraz z możliwością zakupu sprzętu i wyposażenia niezbędnego do realizacji celu projektu;
- zagospodarowania przestrzeni publicznej (m.in. poprzez modernizację terenów zielonych, usuwanie barier architektonicznych, podnoszenie poziomu bezpieczeństwa, inwestycje związane z adaptacją miast do zmian klimatu).
Łącznie na wspomniane nabory wniosków zarząd województwa przeznaczy kwotę około 278 mln zł. Maksymalny poziom wsparcia projektów wynosi 85%.
Dotacje dla firm z województwa łódzkiego - co można sfinansować w ramach transformacji?
Bardzo ważną część programu regionalnego województwa łódzkiego stanowią działania przewidziane w ramach Priorytetu 9 finansowanego z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Na początku należy wspomnieć, że kwota 370 mln euro może być wykorzystana jedynie na obszarach szczególnie dotkniętych skutkami transformacji, które w województwie łódzkim obejmuje 35 gmin z 2 podregionów – piotrkowskiego i sieradzkiego. Na przełomie 2023 i 2024 roku planowane jest ogłoszenie 4 naborów wniosków dla przedsiębiorców. Zobaczmy, jakie projekty będą możliwe do realizacji w ramach Działania 9.1 Gospodarka w transformacji:
- wsparcie infrastruktury badawczej lub aparatury badawczej niezbędnej do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych – ogłoszenia konkursu: wrzesień/październik 2023 roku, alokacja – 10 mln zł;
- wdrożenie rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach; wdrożenie rozwiązań w zakresie Przemysłu 4.0 w przedsiębiorstwach oraz wsparcie inwestycji w MŚP zwiększających ich zdolności produkcyjne – termin naboru listopad/grudzień 2023 roku, alokacja 80 mln zł;
- wdrożenie innowacji, wyników prac B+R (z możliwością wsparcia jako element projektu tworzenia nowych modeli biznesowych) – termin naboru wniosków grudzień 2023/styczeń 2024, alokacja 80 mln zł;
- wdrożenie rozwiązań w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym w przedsiębiorstwach – termin naboru wniosków styczeń/ luty 2024, alokacja 20 mln.
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji będzie również wspierał pracowników zatrudnionych w elektrowni Bełchatów, a także w sektorach wydobywczych i pokrewnych. Szkolenia dla wspomnianej grupy pracowników mają pozwolić im nabyć nowe umiejętności i przygotować do pracy w zielonych sektorach gospodarki.
Dotacje dla firm z województwa łódzkiego - jakie projekty miękkie przewidziano dla przedsiębiorców w 2023 roku?
Do tej pory przeanalizowaliśmy projekty inwestycyjne skierowane do podmiotów gospodarczych. Nie należy jednak zapominać, że przedsiębiorcy z województwa łódzkiego są również beneficjentami szeregu działań finansowanych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Analizując harmonogram naborów wniosków, warto wspomnieć, że jeszcze w tym roku podmioty gospodarcze mogą ubiegać się o środki w ramach:
- działania 7.5 – typ projektów – budowa zdolności organizacyjnych społeczeństwa obywatelskiego,
- działanie 7.9 – typ projektów – rozwój usług społecznych oraz podnoszenie kompetencji,
- działanie 7.2 – typy projektów – rozwój usług skierowanych do dzieci i młodzieży oraz młodych dorosłych,
- działanie 8.4 – typy projektów – wdrożenie działań z zakresu rehabilitacji medycznej ułatwiających powrót do pracy oraz mających na celu utrzymanie pracownika na rynku pracy.
Województwo łódzkie rozpoczęło wdrażanie programu regionalnego w połowie 2023 roku. Zakończyło się już kilka naborów wniosków dla przedsiębiorców, a kolejne są ogłaszane zgodnie z harmonogramem. Firmy działające na terenie województwa łódzkiego mają w czym wybierać. Przewidziano dla nich zarówno konkursy inwestycyjne, np. wsparcie społeczne, szkoleniowe, jak i związane z przekwalifikowaniem pracowników. Dodatkowo na obszarze około 20% powierzchni województwa będzie wdrażanych wiele działań w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Można śmiało powiedzieć, że rekordowa pula środków (2,7 mld euro) wraz z bardzo dużą liczbą działań, w których beneficjentami są przedsiębiorcy, na pewno przyczyni się do szybkiego rozwoju gospodarczego regionu.
