Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021-2027 to nazwa nowego programu regionalnego, w ramach którego do wykorzystania będzie kwota 1,7 mld euro. Od kiedy będą dostępne dotacje dla firm z zachodniopomorskiego? Pierwsze konkursy dotacyjne dla przedsiębiorców zaplanowano na przełom września i października 2023 roku. Zapraszam na syntetyczny przeglądu priorytetów, w których dostępne będzie wsparcie unijne na rozwój przedsiębiorczości.
Czym jest Specjalna Strefa Włączenia (SSW)?
Województwo zachodniopomorskie charakteryzuje się zróżnicowanym poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego. Szczeciński Obszar Metropolitalny oraz Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzki Obszar Funkcjonalny to najbardziej rozwinięte części regionu. Pozostała część województwa zmaga się z wieloma problemami. W celu zmniejszenia barier rozwojowych w 2014 roku powstała koncepcja Specjalnej Strefy Włączenia, która podlega corocznej aktualizacji. Wskazanie obszarów szczególnie wykluczonych pod względem gospodarczym, komunikacyjnym i społecznym pozwala kierować środki unijne do gmin najbardziej tego potrzebujących. Warto o tym wspomnieć na początku artykułu, gdyż program przewiduje działanie dedykowane dla przedsiębiorców prowadzących działalność w granicach Specjalnej Strefy Włączenia. Bieżące informacje odnośnie do obszaru SSW dostępne są na stronie: https://wzs.wzp.pl/programowanie-rozwoju/specjalna-strefa-wlaczenia/biezace-informacje-o-ssw
Dotacje dla firm z zachodniopomorskiego
Tworzenie i wdrażanie innowacyjności, wzrost produktywności, nowe miejsca pracy oraz transformacja cyfrowa przedsiębiorstw to najważniejsze cele, które mają być osiągnięte dzięki wdrożeniu Działania 1.6 Wsparcie innowacyjnych inwestycji przedsiębiorstw. Środki finansowe będzie można przeznaczyć m.in. na zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z zakładaniem nowego zakładu, zwiększenie zdolności produkcyjnych istniejącej firmy oraz dywersyfikację produkcji poprzez wprowadzenie nowych produktów. Działanie podzielono na 2 komponenty:
- Innowacyjne przedsiębiorstwa na obszarze SWW – przewidziane dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, które podejmują ryzyko inwestycji na obszarze podstawowym Specjalnej Strefy Włączenia (SSW), czyli tam, gdzie występują liczne deficyty (m.in. w dostępności do usług publicznych, niedoborze infrastruktury technicznej czy niskim potencjale gospodarczym), które znacznie utrudniają rozwój działalności. Premiowane będą przedsięwzięcia realizowane w obszarach inteligentnych specjalizacji Pomorza Zachodniego oraz obejmujące zastosowanie rozwiązań związanych z transformacją przemysłową, zieloną i cyfrową. Dofinansowanie wydatków kwalifikowalnych udzielane będzie na podstawie regionalnej pomocy inwestycyjnej i wyniesie odpowiednio 50% dla średnich przedsiębiorstw oraz 60% dla mikro i małych. Pierwszy nabór wniosków zaplanowano w terminie od 29 września do 8 listopada 2023 roku. Do podziału będzie kwota ponad 43 mln zł.
- Inwestycje wdrażające wyspecjalizowane rozwiązania cyfrowe – prowadzące do automatyzacji procesów i robotyzacji przedsiębiorstwa wraz z komponentem dotyczącym rozwoju kapitału ludzkiego. Ze wsparcia w wysokości do 60% wartości projektu będą mogły skorzystać mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność na terenie województwa zachodniopomorskiego. W 2023 roku nie jest przewidziany nabór wniosków w ramach działania.
Jakie rodzaje projektów B+R można realizować w województwie zachodniopomorskim?
W ramach Działania 1.1 Kompleksowe projekty B+R przedsiębiorstw będzie możliwość realizowania projektów składających się z następujących modułów:
- Moduł B+R,
- Zaplecze badawczo-rozwojowe,
- Prace przedwdrożeniowe,
- Wdrożenie wyników B+R (wsparcie udzielane w formie dotacji warunkowej),
- Rozwój kompetencji.
Modułowe podejście do projektu stwarza przedsiębiorstwom możliwość kompleksowego finansowania kilku elementów procesu badawczego w zależności od potrzeb przy założeniu, że moduł B+R jest obligatoryjny, a pozostałe moduły mają charakter fakultatywny. Ze wsparcia będą mogły skorzystać mikro, małe, średnie, duże przedsiębiorstwa oraz konsorcja tych podmiotów, organizacje badawcze, konsorcja naukowo-przemysłowe oraz centra badawczo-rozwojowe. Najbliższy nabór wniosków planowany jest na przełom października i listopada 2023 roku. Kwota środków unijnych przewidzianych na dofinansowanie projektów w naborze wyniesie ponad 47 mln zł.
Rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych oraz wykorzystanie zaawansowanych technologii będzie również możliwe w ramach Działania 1.2 Małe projekty B+R. Celem działania jest zwiększenie zaangażowania przedsiębiorstw w prowadzenie badań oraz nawiązywanie współpracy z organizacjami badawczymi. Przewiduje się możliwość finansowania:
- zakupu usług badawczo-rozwojowych związanych z opracowaniem nowego lub ulepszonego produktu/usługi/technologii produkcyjnej,
- przetestowania nowego lub ulepszonego rozwiązania.
Wnioskodawca będzie miał możliwość zrealizowania jednego lub kilku projektów, ale maksymalna wysokość pomocy nie może przekroczyć kwoty 200 000 zł. Ze wsparcia mogą skorzystać mikro, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa, które będą mogły uzyskać dofinansowanie do 85% wartości projektu. Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego zaplanował nabór wniosków w terminie od 29 września do 8 listopada 2023 roku, przeznaczając do podziału między przedsiębiorstwa kwotę 4,3 mln zł.
Jakie narzędzia aktywizacji zawodowej przewidziano w programie?
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie będzie odpowiadał za wyłonienie podmiotów realizujących zadania z zakresu poprawy dostępu do zatrudnienia oraz aktywizacji wszystkich poszukujących pracy. Narzędzia aktywizacji zawodowej przewidziane w programie to m.in.:
vouchery zatrudnieniowe dla pracodawcy, służące przygotowaniu pracownika do wykonywania pracy na stanowisku pracy obejmujące:
- szkolenia, które pracodawca samodzielnie dopasuje do potrzeb pracownika,
- wynagrodzenie pracownika wraz z jego pochodnymi,
- mobilność zawodowa – możliwość zwrotu kosztów za dojazd do pracy, dofinansowanie kosztów noclegów w przypadku zmiany miejsca zamieszkania,
- finansowanie opieki nad dzieckiem pracownika,
- zakup odzieży roboczej i środków BHP,
- inne wydatki związane z podjęciem i utrzymaniem zatrudnienia;
bony na zatrudnienie dla pracodawcy obejmujące dofinansowanie pochodnych od wynagrodzeń za każdego zatrudnionego pracownika, który utrzyma zatrudnienie przez okres co najmniej 12 miesięcy.
Wśród beneficjentów, którzy będą mogli realizować Działanie 6.3, wymienia się przedsiębiorstwa. Nabór wniosków zaplanowano na okres luty-kwiecień 2024 roku. Alokacja przewidziana do podziału między zainteresowane podmioty wyniesie 26,2 mln zł.
Jakie narzędzia wydłużające wiek aktywności zawodowej przewidziano w programie?
Aktywność zawodowa osób po 50. roku życia w Polsce jest niższa niż w krajach europejskich. Polska zajmuje 6 miejsce, jeśli chodzi o dyskryminację na rynku pracy ze względu na wiek pracownika. Z danych statystycznych wynika, że na 850 000 osób bezrobotnych aż 228 000 stanowią osoby 50+ (to prawie 27%, co stanowi najwyższy odsetek osób bezrobotnych w całej populacji). Biorąc pod uwagę, że stopa bezrobocia wynosi około 5%, osobom po 50. roku życiu bardzo trudno odnaleźć się na rynku pracy. Przywołane liczby jednoznacznie wskazują, że niezbędne są narzędzia, które pozwolą zmienić sytuację osób starszych na rynku pracy. W ramach opisanego powyżej działania 6.3 przewidziano drugi komponent, który zakłada dofinansowanie m.in.:
- utworzenia i utrzymania punktów obsługi osób 55+;
- wsparcia oraz pomocy w zakresie określenia ścieżki zawodowej;
- wsparcia w uzupełnieniu lub zdobyciu nowych kwalifikacji zawodowych;
- wsparcia zdobycia doświadczenia zawodowego (staże, praktyki);
- refundacji wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy;
- wsparcia mobilności geograficznej (pokrycie kosztów dojazdu do pracy).
Beneficjenci będą mogli uzyskać dofinansowanie w wysokości do 85% wartości projektu. Nabór wniosków odbędzie się w terminie kwiecień-maj 2024 roku. Na realizację zadań przewidziano kwotę 17,2 mln zł. Należy mieć nadzieję, że wdrożenie powyższych działań, chociaż w pewnym zakresie poprawi sytuację zawodową osób po 50. roku życia.
W program Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego znajdziemy również działania na rzecz zdrowego i dostosowanego środowiska pracy. Przedsiębiorcy mają możliwość wdrażania projektów ukierunkowanych na eliminowanie zdrowotnych czynników ryzyka w miejscu pracy, przekwalifikowania pracowników długotrwale pracujących w warunkach negatywnie wpływających na zdrowie. Konkurs w powyższym zakresie (Działanie 6.7 Aktywne starzenie się w dobrym zdrowiu) zaplanowany jest od 22 września do 12 listopada 2023 roku. Województwo zachodniopomorskie przeznaczy na ten cel 10,7 mln zł.
Tegoroczne konkursy dla przedsiębiorców w województwie zachodniopomorskim będą dotyczyły działań w zakresie wdrożenia innowacyjnych produktów i usług (tylko na obszarze Specjalnej Strefy Włączenia), prac badawczo-rozwojowych, poprawy dostępu do zatrudnienia oraz aktywizacji poszukujących pracy, a także aktywizacji zawodowej osób po 50. roku życia. Ponadto spodziewamy się, że pod koniec 2023 roku zostaną wyłonieni operatorzy realizujący szkolenia dla pracowników przedsiębiorstw w ramach Bazy Usług Rozwojowych.
Na stronie internetowej programu Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021-2027 dostępny jest harmonogram naborów wniosków na najbliższe 12 miesięcy. Dokument jest aktualizowany raz na kwartał. Zachęcamy do bieżącego śledzenia zmian odnośnie do konkursów przewidzianych dla przedsiębiorców.