Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 to pierwszy program regionalny, który został zatwierdzony przez Komisję Europejską w grudniu 2022 roku w ramach nowej perspektywy finansowej. Kwota 2,4 mld euro zostanie przeznaczona na wzmocnienie i efektywne wykorzystanie gospodarczego i społecznego potencjału regionu. Środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (1,7 mld) pozwolą sfinansować projekty inwestycyjne/infrastrukturalne, a Europejski Fundusz Społeczny Plus (700 mln euro) wzmocni rozwój kapitału ludzkiego. Jakie projekty zaplanowano dla przedsiębiorców? Gdzie ubiegać się o wsparcie? Artykuł rozwinie temat dotacji dla przedsiębiorców z województwa lubelskiego.
Fundusze Europejskie dla Lubelskiego
Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości to instytucja powołana do życia uchwałą Sejmiku Województwa Lubelskiego w 2007 roku. To już trzecia perspektywa finansowa Unii Europejskiej, w ramach której agencja odpowiada za obsługę przedsiębiorców w zakresie:
- prowadzenia naboru i oceny wniosków,
- zawierania umów o dofinansowanie projektów,
- rozliczania projektów oraz zlecania płatności,
- prowadzenia kontroli projektów, w tym weryfikacji prawidłowości wydatków ponoszonych przez beneficjentów,
- nakładania korekt finansowych,
- sprawozdawczości i monitorowania postępów w realizacji działań,
- zapewniania informacji o wdrażanych działaniach i ich promocji.
Aktualne informacje na temat naborów wniosków przewidzianych dla przedsiębiorców zamieszczane są na stronie: https://funduszeue.lubelskie.pl/firma/. W agencji znajduje się natomiast punkt kontaktowy, który udziela bezpłatnych informacji na temat wsparcia przedsiębiorczości z funduszy europejskich, którego wsparcie może się okazać bardzo pomocne na etapie przygotowywania wniosku aplikacyjnego.
Jakie są koszty kwalifikowalne w projektach badawczo-rozwojowych?
Wśród korzyści wynikających z prowadzenia działalności innowacyjnej przedsiębiorcy wskazują m.in.: podniesienie jakości wyrobów i usług, zwiększenie wydajności pracy, pozyskanie nowych klientów, wzmocnienie marki oraz wzrost sprzedaży. Wprowadzenie innowacji w przedsiębiorstwie bardzo często poprzedzone jest kosztownymi badaniami, które mają potwierdzić opłacalność wdrożenia nowych rozwiązań. Fundusze europejskie, również w nowej perspektywie finansowej, będą wspierać zarówno badania, jak i innowacje. W ramach programu regionalnego województwa lubelskiego przewidziano dofinansowanie na prowadzenie badań przemysłowych/eksperymentalnych prac rozwojowych wraz ze wdrożeniem ich wyników przez MŚP w celu:
- opracowania nowych produktów/usług/procesów,
- wprowadzenia znaczących ulepszeń do istniejących produktów/usług/procesów.
Beneficjentami działania są zarówno mikro, małe, średnie przedsiębiorstwa, jak i konsorcja przedsiębiorstw z organizacjami badawczymi. Maksymalny poziom dofinansowania wydatków kwalifikowalnych jest uzależniony od wielkości przedsiębiorstwa oraz zakresu inwestycji (np. mikro przedsiębiorstwo może pozyskać dofinansowanie w wysokości 70% na badania przemysłowe, 45% na eksperymentalne prace rozwojowe oraz 70% na prace wdrożeniowe). Do kosztów kwalifikowalnych w ramach komponentu B+R zaliczamy zatrudnienie personelu, usługi zewnętrzne (ekspertyzy, analizy, badania oraz najem i dzierżawa aparatury badawczej), amortyzację nieruchomości, a także zakup wartości niematerialnych i prawnych oraz materiałów, surowców, półproduktów, odczynników, elementów prototypów. Jeżeli chodzi o koszty wdrożeniowe, istnieje możliwość finansowania nieruchomości, robót budowlanych, środków trwałych (zarówno nowych, jak i używanych) oraz wartości niematerialnych i prawnych. Pierwszy nabór wniosków, w ramach którego do podziału było 75 mln zł, zakończył się w czerwcu 2023 roku, kolejny zaplanowano na kwiecień-maj 2024 roku.
Lubelskie MŚP na rynkach zagranicznych
Wejście na rynki zagraniczne wymaga od przedsiębiorcy opracowania wieloletniej strategii, która określi mocne i słabe strony, a także wyznaczy cele. Kolejnym krokiem jest pokazanie produktów i usług nowym potencjalnym kontrahentom. W ramach Działania 2.7 lubelskie mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą wnioskować o dofinansowanie udziału w:
- targach i wystawach międzynarodowych w charakterze wystawcy (zarówno wydarzenia zagraniczne, jak i o charakterze międzynarodowym odbywające się w Polsce),
- misjach gospodarczych, zagranicznych lub międzynarodowych, odbywających się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Koszty podlegające dofinansowaniu to m.in. najem powierzchni wystawienniczej, zaprojektowanie stoiska, opłaty wpisowe i rejestracyjne, usługa tłumacza, wykonanie indywidualnych materiałów promujących ofertę wnioskodawcy na danej wystawie, zakwaterowanie i transport uczestników danej wystawy.
Zgodnie z obowiązującym harmonogramem nabór wniosków zostanie ogłoszony w sierpniu 2023 roku. Między 18 września a 2 października 2023 roku mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa będą mogły składać wnioski w zakresie udziału w targach, wystawach, misjach gospodarczych. Do podziału będzie kwota ponad 11 mln zł.
Cyfryzacja lubelskich MŚP
Kolejny rodzaj wsparcia, na który mogą liczyć przedsiębiorcy z województwa lubelskiego, dotyczy cyfryzacji. W ramach programu przewidziano projekty polegające na zakupie specjalistycznych rozwiązań cyfrowych dopasowanych do potrzeb przedsiębiorstwa, które umożliwiają:
- zmianę modeli biznesowych w kierunku przemysłu 4.0 i gospodarki opartej na danych,
- cyfryzację przedsiębiorstw (przestawienia się firmy na cyfrowy łańcuch dostaw),
- digitalizację procesów eksportowych,
- wsparcie rozwiązań w zakresie cyberbezpieczeństwa.
Należy wspomnieć, że w ramach transformacji cyfrowej będzie możliwe wdrożenie specjalistycznych rozwiązań cyfrowych dopasowanych do potrzeb przedsiębiorstwa – tzw. szytych na miarę. Z możliwości uzyskania wsparcia będą jednak wykluczone wydatki na zakup oprogramowania biurowego, księgowego oraz powszechnie znane systemy operacyjne. Dotacja pokryje do 85% poniesionych wydatków. Nabór wniosków zostanie przeprowadzony w terminie 4 września-12 października 2023 roku. Łączna kwota wsparcia w ramach naboru to ponad 22 mln zł.
Gospodarka o obiegu zamkniętym w przedsiębiorstwach
Wspieranie transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym i gospodarki oszczędzającej zasoby to jeden z najważniejszych celów Komisji Europejskiej na najbliższe lata. Nie dziwi więc fakt, że ochrona zasobów środowiska i klimatu to jeden z priorytetów programu regionalnego województwa lubelskiego. W ramach Działania 3.8 GOZ w przedsiębiorstwach możliwa będzie realizacja następujących projektów:
- mających na celu zminimalizowanie zużycia surowców, liczby wytwarzanych odpadów produkcyjnych, emisji zanieczyszczeń i strat energii,
- polegających na zamykaniu obiegu odpadów organicznych, w tym przetwarzanie i wykorzystanie odpadów organicznych np. biomasa i bioprodukty.
Dotacje – do 85% wartości projektu będą dostępne dla mikro, małych, średnich, dużych przedsiębiorstw, a także spółek prawa handlowego, w których większość udziałów lub akcji posiadają jednostki samorządu terytorialnego. Niestety w przypadku powyższego działania beneficjenci nieco dłużej będą musieli poczekać na ogłoszenie naboru wniosków. Planowany termin przyjmowania wniosków to luty-marzec 2024 roku.
Usługi wsparcia dla MŚP
Poza działaniami typowo inwestycyjnymi w programie przewidziano również wsparcie doradcze dla przedsiębiorców. Zapewnienie wielu usług prorozwojowych, prowadzących do zwiększenia produktywności oraz innowacyjnego rozwoju dostępne będzie w ramach Działania 2.5 Usługi dla MŚP. Wsparcie będzie polegać na zakupie od wyspecjalizowanych podmiotów zewnętrznych (ośrodków innowacji), akredytowanych na poziomie kraju usług specjalistycznego, proinnowacyjnego doradztwa. Podjęte w ramach projektu działania powinny przyczyniać się do transformacji technologicznej i organizacyjnej przedsiębiorstwa, w tym w kierunku Przemysłu 4.0 lub gospodarki opartej na danych. Nabór wniosków planowany jest od grudnia 2023 roku do stycznia 2024 roku, a do podziału przypadnie pula ponad 13 mln zł.
Jakie projekty dostępne będą w ramach naborów niekonkurencyjnych?
Na zakończenie warto wspomnieć o inwestycjach, które będą finansowane w ramach preferencyjnych pożyczek dla przedsiębiorców. Zarząd województwa lubelskiego zdecydował, że wdrażanie instrumentów finansowych powierzy Bankowi Gospodarstwa Krajowego. Oprócz pożyczek udzielanych według stopy referencyjnej Komisji Europejskiej z możliwością ustalenia oprocentowania preferencyjnego dostępne będą również dotacje z pożyczką (dotacja przyjmie postać umorzenia rabatu kapitałowego). Powyższe rozwiązania dostępne będą w ramach:
- Działania 2.6 Inwestycje rozwojowe w MŚP (wyposażenie/doposażenie przedsiębiorstwa w celu wprowadzenie na rynek nowych lub ulepszonych produktów/usług/technologii),
- Działanie 4.10 Wykorzystanie OZE w gospodarce (budowa i rozbudowa instalacji OZE),
- Działanie 4.6 Efektywność energetyczna przedsiębiorstw (termomodernizacja budynków, zastosowanie technologii odzysku energii, przebudowa lub wymiana nieefektywnych źródeł ciepła).
Powyższe instrumenty będą prawdopodobnie dostępne dla przedsiębiorców z końcem 2023 roku.
Program Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 oferuje wsparcie dla firm niemal na każdym etapie ich rozwoju. Począwszy od prowadzenia prac badawczych, wdrażania innowacyjnych pomysłów, cyfryzacji, usług doradczych, a kończąc na promocji przedsiębiorstwa na rynkach zagranicznych. Zachęcamy do śledzenia strony internetowej www.funduszeue.lubelskie.pl, gdzie znajdują się informacje na temat aktualnych naborów wniosków. Z bezpłatnych konsultacji na temat możliwości dofinansowania projektów można natomiast skorzystać w Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości.
