0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Dotacje na innowacje – wskazówki dla przedsiębiorców

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Firmy stawiające na innowacje mogą uzyskać wsparcie rządowe lub unijne na nowatorskie, lub ulepszone produkty. W ramach polskiej pomocy, dotacje na innowacje to ulgi badawczo-rozwojowe. Natomiast unijna pomoc, to dofinansowania z programów operacyjnych, czyli funduszy europejskich.

Czym jest innowacja w rozumieniu dotacji?

Innowacją w rozumieniu dotacji jest:

  • stworzenie nowego lub ulepszenie istniejącego produktu (wyrobu lub usługi), lub procesu;

  • wdrożenie nowej metody marketingowej lub organizacyjnej w praktyce gospodarczej, organizacji miejsca pracy, lub stosunkach z otoczeniem.

W myśl powyższej definicji, innowacje dotyczą zarówno nowych produktów, jak i nowych metod organizacji pracy rozwiązywania problemów społecznych.

Kiedy produkt można uznać za innowacyjny?

Innowacja dotyczy zarówno wprowadzenia nowych wyrobów do produkcji, jak i udoskonalenia już istniejących, a także wprowadzenia nowej (lub ulepszonej) metody produkcji, otwarcia nowego rynku, wprowadzenia nowego sposobu sprzedaży, zastosowania nowych surowców do produkcji czy nowego sposobu organizacji produkcji.

W skrócie można powiedzieć, że innowacyjność oznacza zmianę oraz dotyczy nowych, jak i znacząco ulepszonych produktów, procesów, metod itp.

Innowacyjnością nie są rutynowe ulepszenia, naprawy istniejących błędów czy sezonowe zmiany.

W praktyce, aby można było uznać przedmiot projektu za innowacyjny, należy udowodnić, że dany produkt/proces:

  • nie występuje na rynku docelowym (tym, na który przeznaczony jest dany produkt, usługa czy technologia) – jest to najczęściej spotykana cecha, która ma świadczyć o innowacyjności. Istotne jest również wskazanie, że jest zapotrzebowanie na ten produkt, usługę czy technologię;

  • różni się w sposób znaczący od produktów, usług czy technologii istniejących na rynku, przy czym wprowadzone zmiany, będą konkurencyjne wobec tego co jest dostępne na rynku.

Część konkursów unijnych wymaga, aby do składania ofert konkursowych dołączyć opinię o innowacyjności, wystosowaną przez uznanego eksperta w danej dziedzinie (np. jednostkę naukową). Nie jest to jednak wymagane przez wszystkie konkursy – dokładne wymogi formalne i merytoryczna są zawarte w wyjaśnieniach do danego konkursu.

Dotacje na innowacje – jak wygląda pomoc polska w ramach ulgi BR?

W styczniu 2018 roku weszła w życie ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej, potocznie zwana “dużą ustawą o innowacyjności”. Mówi się, że jest to jedna z ważniejszych ustaw dla firm i polskiej gospodarki.

W nowej ustawie wprowadzono szereg zmian prawnych, w celu poprawy otoczenia regulacyjnego prowadzenia działalności innowacyjnej, np.:

  • zmiany podatkowe;

  • rozszerzenie możliwości uzyskania statusu centrum badawczo-rozwojowego (CBR);

  • zmiany w zakresie samorządu rzeczników patentowych;

  • zmiany zakresu i formy działalności Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości;

  • stworzenie możliwości właściwego udzielania pomocy w ramach programów w obszarze innowacyjności, przez ministra do spraw gospodarki.

Jednym z tematów w dużej ustawie o innowacyjności, jest zagadnienie ulgi badawczo-rozwojowej. Nowa ustawa to nowe warunki odliczenia ulgi badawczo-rozwojowej. Nowe przepisy, to:

  • możliwość odliczenia do 100% kosztów kwalifikowanych – niezależnie od wielkości firmy, dla przedsiębiorstw niemających statusu Centrum Badawczo-Rozwojowego;

  • rozszerzenie katalogu wydatków podlegających odliczeniu o:

    • przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia/dzieło-  w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej, pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;

    • nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego, wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej;

  • możliwość odliczenia kosztów kwalifikowanych dotyczących prowadzenia firmy na terenie SSE – dotyczy jedynie kosztów nieuwzględnionych w dochodzie zwolnionym.

Dotacje na innowacje – na czym polegają dofinansowania unijne?

Pomoc unijna oferuje dotacje na innowacje w następujących obszarach:

  • projekty badawczo-rozwojowe (B+R) – dofinansowanie projektów zakładających prowadzenie badań przemysłowych oraz prac rozwojowych, zmierzających do opracowania nowych technologii/produktów/usług i procesów lub też wprowadzenia znaczących ulepszeń do istniejących technologii/produktów/usług i procesów;

  • inwestycje w infrastrukturę B+R;

  • wdrożenie wyników B+R w firmie – zakup i wdrożenie w przedsiębiorstwie opracowanych rozwiązań B+R prowadzących do opracowania nowych lub znacząco ulepszonych produktów/technologii/usług;

  • wdrożenie innowacji w przedsiębiorstwie – wsparcie rozwoju MŚP poprzez inwestycje, niekoniecznie związane z wdrożeniem wyników prac B+R, mające na celu wdrożenie innowacji produktowych, procesowych, marketingowych i organizacyjnych.

W powyższych obszarach rozwijają się programy: Inteligentny Rozwój, Polska Wschodnia oraz Regionalne Programy Operacyjne.

Program Inteligentny Rozwój

Głównym źródłem wsparcia innowacji jest program unijny “Inteligentny Rozwój” (POIR). W ramach tego programu, można ubiegać się o wsparcie na sam pomysł, nowy produkt lub ulepszenie rozwiązań już wykorzystywanych w firmie, a także na wdrożenie prac badawczo-rozwojowych. Warunkiem jest jednak późniejsze wdrożenie wyników projektu.

POIR powiązany jest z Krajowymi Inteligentnymi Specjalizacjami. To wybrane, najbardziej perspektywiczne i posiadające największy potencjał innowacyjności oraz konkurencyjności branże polskiej gospodarki. Projekty i działania w ramach Inteligentnego Rozwoju, powinny wpisywać się w system Krajowych Inteligentnych Specjalizacji określonych przez Ministerstwo Rozwoju.

Polska Wschodnia

W ramach tego programu dofinansowanie przyznawane jest na rozwój innowacyjnej przedsiębiorczości w województwie: lubelskim, podlaskim, podkarpackim, świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim.

Regionalne programy operacyjne (RPO)

To dofinansowania realizowane w każdym z 16 województw i współfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach tego programu, dotacje na innowacje są przyznawane przez marszałka województwa na działania przyczyniające się do rozwoju regionu.

Aktualne ogłoszenia konkursów można odnaleźć na stronie dotyczącej naborów wniosków oraz w specjalnej wyszukiwarce dotacji unijnych.

Unijna procedura konkursowa – przydatne informacje przed staraniem się o dotacje na innowacje

  1. Etap przed złożeniem wniosku – należy zapoznać się z dostępnymi programami pomocy i wybrać taki, który wpisuje się w cele pomocy, jak i firmy.

  2. Etap przygotowania projektu – w projekcie należy szczegółowo określić termin realizacji całości zadania oraz każdego wykonywanego w nim podzadania. Dobrze też zapoznać się z obowiązkami projektodawcy.

  3. Etap rozstrzygania konkursu – odpowiednie komisje oceniają projekt pod względem formalnym i merytorycznym. Następnie tworzona jest lista rankingowa wniosków, a te najlepiej ocenione mogą otrzymać dofinansowanie. Wtedy podpisywana jest umowa o dofinansowanie między przedsiębiorcą, a instytucją organizującą konkurs.

  4. Etap rozpoczęcia projektu – rozpoczęcie projektu może nastąpić po złożeniu wniosku o dofinansowanie. Wydatki wcześniej poniesione nie będą dofinansowane, a czasem mogą powodować dyskwalifikację projektu. Rozpoczęcie projektu oznacza moment rozpoczęcia robót budowlanych w projekcie lub pierwsze wiążące zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna. Zakup gruntów oraz prace przygotowawcze, takie jak uzyskanie zezwoleń i studiów wykonalności, nie są uznawane za moment rozpoczęcia prac.

  5. Etap realizacji projektu – realizacja przedsięwzięcia – wydatki ponoszone na tym etapie podlegają dofinansowaniu. W etapie tym należy wypełniać wskazane w umowie o dofinansowanie obowiązki dotyczące m.in. rozliczania, gromadzenia dokumentacji finansowej czy sprawozdawczości.

Czy Dotacje na innowacje można uzyskać na ulepszenia społeczne?

Innowacje dotyczą zarówno produktów, jak i metod rozwiązywania problemów społecznych, dlatego dotacje na innowacje, można uzyskać również na innowacyjność społeczną. Dotacje na innowacje społeczne, są przyznawana z programu: Wiedza-Edukacja-Rozwój w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Pomoc jest przyznawana na  wypracowywanie i testowanie nowatorskich rozwiązań problemów społecznych w obszarze zatrudnienia, integracji społecznej, edukacji czy zdrowia.

Krótko mówiąc, innowacje społeczne to rozwiązania mające na celu poprawę jakości życia, ułatwienie dostępu do pracy dla osób wykluczonych społecznie, np. niepełnosprawnych, głuchych, osób starszych.

Kto przyznaje dotacje na innowacje, czyli gdzie można uzyskać pomoc?

Wyróżnia się wiele instytucji, które prowadzą nabory na wnioski o dofinansowanie działalności innowacyjnej. Są to m.in.:

  1. Akredytowane przez Ministerstwo Rozwoju Instytucje Otoczenia Biznesu jak np. centra innowacji i transferu technologii, inkubatory technologiczne, parki technologiczne i naukowe.

  2. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości – jako pośrednik Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.

  3. Polski Fundusz Rozwoju/Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) – to pośrednik programu Wiedza-Edukacja-Rozwój. ARP wspiera projekty stanowiące polską myśl technologiczną i innowacje produktowe, powstające na terenie Polski. Projekty będące w obszarze zainteresowań ARP określają Krajowe Inteligentne Specjalizacje.

  4. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) – agencja wykonawcza Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, która realizuje zadania z zakresu polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa. Jest również instytucją pośredniczącą w programach operacyjnych: Inteligentny Rozwój oraz Wiedza Edukacja Rozwój.

W praktyce często zdarza się, że przedsiębiorcy nie są w stanie samodzielnie ocenić, czy kwalifikują się do udziału w konkursie, jakie warunki muszą spełnić i czy je spełniają. Łatwym zadaniem nie jest również samodzielne rozliczanie projektów. Dlatego też w wielu miastach zostały stworzone Punkty Informacyjne Funduszy Unijnych, gdzie bezpłatnie można otrzymać merytoryczną oraz praktyczną pomoc w zakresie składania i rozliczania wniosków o dofinansowanie.

Pełną bazę punktów informacyjnych Funduszy UE, można odnaleźć na Portalu Funduszy Europejskich.

O czym pamiętać podczas ubiegania się o dotacje na innowacje – wskazówki dla przedsiębiorców

  1. Wsparcie udzielane jest jedynie na nowe, nierozpoczęte jeszcze projekty. Należy pamiętać o zweryfikowaniu potencjalnych źródeł dofinansowania przed rozpoczęciem inwestycji.

  2. Nabory wniosków organizowane są w określonym czasie – aby wniosek został rozpatrzony, musi zostać złożony w określonym w ogłoszeniu o konkursie przedziale czasu.

  3. Każde działanie (a czasami nawet poszczególne nabory) ma określony cel. Wnioski składane w ramach poszczególnych konkursów, muszą się w niego wpisywać. Składanie wniosku dotyczącego inwestycji w nowy zakład w ramach konkursu dotyczącego wspierania prac B+R zakończy się niepowodzeniem.

  4. W większości programów jednym z głównych kryteriów oceny projektu, jest opłacalność całego przedsięwzięcia. Wsparcie będzie udzielane jedynie na opłacalne przedsięwzięcia, które w przyszłości przyniosą korzyści przedsiębiorstwu.

  5. Przyznane dotacje na innowacje są maksymalną wartością wsparcia. Wypłacone dofinansowanie oparte będzie na kwocie faktycznie poniesionych kosztów (o ile nie będą one wyższe niż wskazane we wniosku o dofinansowanie) lub na ustalonej kwocie w przypadku rozliczania wydatków metodą ryczałtową.

  6. Warto dopasować program wsparcia do planowanego projektu, a nie na odwrót.

  7. Rozliczanie projektu wiąże się z obowiązkami administracyjnymi i sprawozdawczymi. Warto mieć to na uwadze i wyznaczyć pracownika odpowiedzialnego za tę część realizacji projektu oraz uwzględnić w jego czasie pracy konieczność realizacji zadań związanych z rozliczeniem dotacji.

  8. Realizacja projektu współfinansowanego ze środków unijnych, może wiązać się również z koniecznością usztywnienia planów projektowych. Zmiany, które przedsiębiorcy chcieliby wprowadzić do projektu, mogą wymagać informowania lub uzyskania zgody instytucji udzielającej wsparcia. Dlatego niezwykle ważne jest tworzenie wniosku na podstawie realistycznych założeń.

  9. Dokumentacja związana z realizacją projektu może podlegać kontroli zarówno w trakcie realizacji przedsięwzięcia, jak i w okresie trwałości po zakończeniu projektu. Należy zadbać o prawidłową archiwizację wszystkich dokumentów związanych z przebiegiem realizacji projektu.

  10. Wszystkie wątpliwości należy szczegółowo konsultować z instytucjami odpowiedzialnymi za udzielenie wsparcia. Dotyczy to zwłaszcza wątpliwości pojawiających się na etapie realizacji projektu. Nieprawidłowe rozliczenie wsparcia może doprowadzić do utraty części lub całości dofinansowania, lub obowiązku zwrotu otrzymanej dotacji wraz z odsetkami.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów