0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Franczyza pomysłem na biznes

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Franczyza, według niektórych to jeden z nowocześniejszych modeli rozwoju biznesu. Opiera się on umowie pomiędzy podmiotami, która określa prawa i obowiązki stron i ma charakter umowy ekonomiczno-prawnej. Pozwala ona prowadzić działalność pod znaną marką, co daje spore prawdopodobieństwo na powodzenie. Przyjrzyjmy się bliżej na czym polega ten model biznesowy oraz jakie są jego szanse i ryzyka.

Franczyza jednocześnie pozwala rozwinąć własne skrzydła, ale pod opieką i w warunkach określonych w umowie. Umowa franczyzy nie jest umową, której regulacje bezpośrednie odnajdziemy w jakimkolwiek akcie prawym obowiązującym w Polsce. Jest to bowiem umowa nienazwana, która opiera się na zasadzie swobody umów. 

Przez umowę franczyzy uważa się przyjęcie przez jedną stronę – franczyzodawcę zobowiązania do udzielenia franczyzobiorcy zezwolenia na korzystanie z jego nazwy, firmy, godła, symboli, znaków towarowych, patentów, know-how, koncepcji i techniki prowadzenia działalności gospodarczej z zachowaniem stosowanego przez niego wyposażenia zewnętrznego i wewnętrznego wyposażenia pomieszczeń oraz do udzielania mu potrzebnej pomocy, a przez drugą stronę – franczyzobiorcę, który, we własnym imieniu i na własny rachunek zgodnie z postanowieniami umowy i obowiązującymi przepisami prawa, przyjmuje dobra franczyzodawcy i zobowiązuje się do prowadzenia działalności zgodnie z przedmiotem franczyzy.

Jako system sprzedaży jest oparta na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i finansowo odrębnymi oraz niezależnymi przedsiębiorstwami: franczyzodawcą i jego indywidualnymi franczyzobiorcami.  

Umowa franczyzy

Decydując się zawarcie umowy franczyzy przedsiębiorca musi mieć świadomość, że poddaje się reżimom prowadzenia biznesu na zasadach z góry narzuconych przez franczyzodawcę, choć na własne ryzyko. Ryzyko to, wprawdzie wydaje się mniejsze niż, zazwyczaj przy podjęciu decyzji o wejściu na rynek z własnym pomysłem, ale jednak istnieje i należy mieć jego świadomość.

Zminimalizowanie ryzyka wynika z tego, że franczyzodawca sprzedaje pomysł na biznes, który franczyzobiorca może zweryfikować, nie tylko poprzez własne obserwacje, ale przede wszystkim poprzez kontrole zysków innych franczyzobiorców.

Umowa franczyzy w związku z tym, że franczyzodawca oddaje do dyspozycji franczyzobiorcy prawa własności przemysłowej i intelektualnej franczyzodawcy, powinna w sposób właściwy chronić prawa dającego. Wszelkie porozumienia i uzgodnienia dotyczące stosunków franczyzowych powinny być sporządzane w języku zrozumiałym dla przedsiębiorcy, kraju w którym prowadził będzie biznes w związku z podpisaną umową. 

Umowa powinna zatem zawierać takie uzgodnienia jak:

  • oznaczenie stron (franczyzobiorca i franczyzodawca);

  • przedmiot umowy i zasady przystąpienia do franczyzy;

  • zasady przystąpienia do systemu;

  • okres obowiązywania umowy;

  • prawa i obowiązki stron;

  • ochrona znaków towarowych i oznaczeń sieci;

  • zakres i przestrzeganie tajemnicy przedsiębiorstwa;

  • kursy;

  • opłaty licencyjne i opłata marketingowa;

  • promocja i reklama;

  • zakres i częstotliwość kontroli;

  • zasady wypowiedzenia i zakończenia umowy.

Korzyści płynące z franczyzy

Można ich wymienić co najmniej kilka. Niewątpliwym atutem zawarcia umowy franczyzy jest perspektywa skorzystania z renomy, zasobów wiedzy i doświadczenia, modelu sprzedaży czy systemu promocji franczyzobiorcy, który przez lata nabywał doświadczenie, a który teraz chce się podzielić z franczyzobiorcą. 

Kolejnym atutem jest możliwość skorzystania z działań marketingowych i promocyjnych franczyzodawcy organizowanych na skalę ogólnokrajową. Koszty te przy prowadzeniu biznesu i realizowaniu własnego pomysłu mogą być naprawdę spore, jednak w sytuacji kiedy franczyzodawca ponosi je z własnego budżetu, odciąża to fundusze korzystającego.

Nieoceniona pomoc oraz kursy doszkalające, to wsparcie, które franczyzobiorca otrzymuje jako kolejna wartość dodana do umowy franczyzy. Ponadto nie może umknąć uwadze, że wybierając opcje franczyzy, że podmiot taki ma o wiele większa pozycję ekonomiczną niż przedsiębiorcy rozpoczynający działalność.

Wady franczyzy

Jak każde przedsięwzięcie również i korzystanie z franczyzowy, może wiązać się z pewnymi wadami. W szczególności franczyzobiorca musi sobie zdawać sprawę, że przyłączenie się do tej sieci, wiąże się koniecznością przestrzegania reżimów ustanowionych przez franczyzodawcę. 

Chodzi tutaj o pewne wyłącznie procesów decyzyjnych, które pozostają poza franczyzodawcą. Przykład: kolorystyka lokalu, promocje, korzystanie z określonych dostawców, brak możliwości wprowadzenia towaru bez zgody franczyzodawcy itp. 

Jedną chyba z największych niedogodności franczyzy jest konieczność uiszczania opłaty na rzecz franczyzodawcy. W praktyce spotkać można także zapisy związane z koniecznością uiszcza kar umownych, w przypadku naruszania zasad franczyzy. 

W praktyce, można się spotkać z negatywnymi doświadczeniami franczyzobiorców, którzy chcieli sprzedać swoje przedsiębiorstwa lub zmienić formułę biznesową, kontynuując jednocześnie aktywność w danym sektorze, co w zasadzie było niemożliwe, mając na uwadze zapisy umowy. Problem ten był wielokrotnie podnoszony na arenie europejskiej, w tym przez Parlament Europejski, choć wprowadzono różne ograniczenia w tym aspekcie, nadal w niektórych umowach można jeszcze doszukać się zapisów w pełni uniemożliwiają kontunuowanie działalności przedsiębiorcy na rynku po rozwiązaniu umowy franczyzy. 

Europejski Kodeks Etyki Franczyzy

Od 1972 r. istnieje Europejska Federacja Franczyzy, EFF, której nadrzędnym celem jest wspieranie zasad związanych z franczyzą. W wyniku działań EFF zrodził się pomysł, który został także później zrealizowany spisania Europejskiego Kodeksu Etyki Franczyzy. Kodeks został zatwierdzany przez wszystkie Stowarzyszenia Franczyzowe należące do EFF, z których każde zobowiązane jest do jego promocji, interpretacji i wdrażania we własnym kraju. Pomimo, że kodeks nie jest żadnym aktem prawa, to znalazły się w nim wszelkie istotne aspekty związane z funkcjonowaniem franczyzy w obrocie gospodarczym. Zaleca się zapoznanie z jego treści, co umożliwi praktyczne poznanie tego modelu biznesowego. 

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz.U.2020.1740 t.j.

Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.

Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.

 

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów