Umowa zlecenie to jedna z najczęściej stosowanych przez pracodawców forma zatrudniania pracowników. Zaliczamy ją do umów cywilnoprawnych, gdyż regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego (art. 734–751). Oznacza to, że zleceniobiorcy nie mają takich samych uprawnień, co osoby pozostające w stosunku pracy – a więc nie obowiązują ich np. przepisy co do czasu pracy, urlopów itp.
Umowa zlecenie - darmowy wzór w formacie PDF i DOCX
Co rozumieć przez zawarcie umowy zlecenie?
Przez umowę zlecenia zleceniobiorca zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla zleceniodawcy. Oznacza to, że za umowy zlecenia w rozumieniu Kodeksu cywilnego należy traktować wyłącznie te umowy, których przedmiotem jest dokonywanie określonych czynności prawnych. Jednakże powszechnie w obrocie stosuje się te umowy do dokonywania różnych czynności, które zwane są umowami o świadczenie usług.
Ogólny charakter umowy zlecenie
Podpisując umowę zlecenie, zleceniodawca zleca, a zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonych czynności. Jest to więc umowa starannego działania polegająca na dążeniu przez zleceniobiorcę do zrealizowania określonych umową zadań przy zachowaniu należytej staranności.
Odpowiedzialność przy umowie zlecenie
Co do zasady zleceniobiorca powinien wykonać czynności określone w umowie osobiście i nie jest odpowiedzialny za ich ostateczny efekt. Jego odpowiedzialność w ramach wykonywanych czynności, o ile nie została określona w umowie, uregulowana jest Kodeksem cywilnym. W szczególności chodzi tu o odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zlecenia bądź powstałe w wyniku działań zleceniobiorcy szkody. Jeśli jednak umowa zezwala zleceniobiorcy na powierzenie wykonania pracy osobie trzeciej, to odpowiedzialnym za wykonywane zlecenie jest w takiej samej mierze zarówno zleceniobiorca, jak i wskazany przez niego zastępca.
Wypowiedzenie umowy zlecenie
Umowa zlecenie może zostać wypowiedziana w każdym momencie jej trwania przez każdą ze stron. Nie obowiązują tutaj terminy wypowiedzenia tak jak w przypadku umowy o pracę. Jednakże nie ma przeszkód, aby strony określiły termin wypowiedzenia w umowie.
Dodatkowe obowiązki przy umowie zlecenie
Warto pamiętać, że w przypadku umowy zlecenie występuje obowiązek oskładkowania wynagrodzenia. Wiąże się to z koniecznością zgłoszenia takiej osoby do ZUS-u do wszystkich ubezpieczeń (na druku ZUS ZUA) bądź tylko do zdrowotnego (na formularzu ZUS ZZA). To jakim ubezpieczeniom będzie podlegał zleceniobiorca, zależy od tego, czy posiada dodatkowe tytuły do ubezpieczenia, czy też nie. Dlatego decydując się na zawarcie takiej umowy, trzeba pamiętać, aby zleceniobiorca wypełnił odpowiednie oświadczenie, w którym określi, czy jest już objęty ubezpieczeniami z innego tytułu.
Elementy umowy zlecenie
Każda umowa zlecenie powinna zawierać co najmniej następujące elementy:
1) oznaczenie stron umowy:
- dane zleceniodawcy (podmiot zlecający wykonanie czynności),
- dane zleceniobiorcy (podmiot wykonujący zlecone czynności);
2) określenie przedmiotu zlecenia – opis czynności objętych zakresem umowy oraz wszelkie niezbędne wytyczne co do ich wykonywania;
3) wynagrodzenie – o ile umowa zlecenie jest umową odpłatną, należy określić w niej wysokość wynagrodzenia przysługującego zleceniobiorcy;
4) datę rozpoczęcia i zakończenia umowy;
5) inne ustalenia – fakultatywne np. forma zapłaty (gotówka bądź przelew), termin zapłaty, wypowiedzenie umowy;
6) podpisy obu stron umowy.
Ważne jest, aby dokładnie opisać, na czym ma polegać świadczone zlecenie. Dzięki temu łatwiejsze będzie dochodzenie ewentualnych roszczeń i rozstrzygnięcie sporów. Warto również w umowie wymienić obowiązki zleceniodawcy wobec zleceniobiorcy, na przykład dotyczące dostarczenia odpowiednich materiałów do wykonania zlecenia.
Należy pamiętać, że dla umów zleceń również obowiązują przepisy dotyczące minimalnego wynagrodzenia. Ustalono ją w formie minimalnej stawki godzinowej i jest ściśle związana z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dlatego zmienia się wraz ze zmianą wysokości tego wynagrodzenia.
Warto pamiętać, że wraz z ustaleniem minimalnej stawki godzinowej przedsiębiorca jest zobowiązany do ewidencjonowania czasu przepracowanego przez zleceniobiorcę. Taka ewidencja ma pozwolić na weryfikację przez organy kontrolujące, czy została zastosowana minimalna stawka godzinowa.
