Zgodnie z Kodeksem cywilnym przedsiębiorca działa pod firmą. Odróżnia ona przedsiębiorcę na rynku i może stanowić nierzadko całkiem sporą wartość. Czym w rozumieniu przepisów jest firma i czy przedsiębiorca może nią dowolnie rozporządzać? Czy możliwa jest sprzedaż firmy? Dowiesz się z poniższego artykułu!
Czym jest firma?
Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do niej pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.
Firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Zawiera ona określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę oraz inne określenia dowolnie obrane.
Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci – zgody jej małżonka i dzieci.
Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Nie może ona wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu jego działalności, miejsca działalności czy źródeł zaopatrzenia.
Prawa do firmy podlegają ochronie
Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.
Firma w razie sprzedaży spółki lub zbycia udziałów
W przypadku utraty członkostwa przez wspólnika, którego nazwisko było umieszczone w firmie, spółka może zachować w niej nazwisko byłego wspólnika tylko za wyrażoną na piśmie jego zgodą, a w razie jego śmierci – za zgodą jego małżonka i dzieci.
Powyższe zasady stosuje się odpowiednio w wypadku kontynuowania działalności gospodarczej osoby fizycznej przez inną osobę fizyczną będącą jej następcą prawnym.
Dopuszczalność rozporządzania firmą
Firma nie może być zbyta, gdyż uznaje się ją za rodzaj prawa osobistego, które ze swej natury jest niezbywalne. Uznaje się również, że firmy nie można obciążyć np. zastawem. Podjęcie czynności jej zbycia lub obciążenia będzie z mocy prawa nieważne.
Upoważnienie innego podmiotu do korzystania z firmy uzależnione jest od niewprowadzania w błąd przez taką czynność. Chodzi w tym wypadku o ty, by czynność upoważniająca nie wprowadzała w błąd innych uczestników rynku – kontrahentów, klientów, dostawców lub innych przedsiębiorców.
Warto jednak zauważyć, że Kodeks cywilny odróżnia firmę od oznaczenia indywidualizującego samo przedsiębiorstwo. Oznaczenie takie może być natomiast zbyte wraz z przedsiębiorstwem, gdyż jest z nim w sposób naturalny związane.
Warto raz jeszcze podkreślić, że firmy nie można zbyć nawet wraz z przedsiębiorstwem – gdyż jest związana z konkretnym podmiotem (przedsiębiorcą), a nie masą majątkową.
W konkretnych przypadkach rozróżnienie obu pojęć może być jednak problematyczne i wymagać będzie w szczególności zwrócenia uwagi na to, które elementy składające na oznaczenie są stricte związane z osobą lub spółką, a które służą raczej do oznaczenia działalności przedsiębiorstwa.
