Wielu przedsiębiorców, aby zabezpieczyć transakcję bądź zyskać wiarygodność wśród partnerów biznesowych, decyduje się skorzystać z tzw. gwarancji bankowej. Wtedy bank staje się gwarantem wykonania świadczenia oraz bierze na siebie konsekwencje, gdy nie zostanie ono spełnione lub gdy zostaje ono spełnione nienależycie. Zobowiązuje się on zapłacić określoną sumę pieniężną drugiej stronie transakcji. Sprawdźmy, czym charakteryzuje się gwarancja bankowa, jak ją pozyskać oraz czy skorzystanie z niej może być ujęte w kosztach podatkowych?
Czym jest gwarancja bankowa?
Gwarancja bankowa jest umową między zleceniodawcą (z reguły przedsiębiorcą) a bankiem, która polega na zleceniu bankowi wypłaty określonej sumy pieniężnej, tj. kwoty gwarancyjnej, na rzecz określonego w umowie podmiotu (drugiego przedsiębiorcy) zwanego beneficjentem gwarancji. Przy umowie na gwarancję bankową istotną rolę gra kwota gwarantowana, czyli taka, która zabezpiecza transakcję. Może być ona w walucie krajowej lub obcej. Gwarancja bankowa stanowi korzystne zabezpieczenie dla obu stron transakcji:
-
zleceniodawca zyskuje wiarygodność względem partnera biznesowego,
-
beneficjent zyskuje większą pewność do otrzymania zapłaty w sytuacji, gdy zleceniodawca nie wywiąże się z umowy. W przypadku gdy założenia umowy transakcji zostaną niewykonane bądź zostaną naruszone warunki umowy, to w ramach gwarancji otrzyma zapłatę.
Aby beneficjent uzyskał wartość gwarantowaną gwarancją, musi zwrócić się do banku (gwaranta) i przedstawić mu odpowiednie dokumenty bądź w niektórych sytuacjach samo oświadczenie. Udogodnieniem w przypadku gwarancji jest brak konieczności występowania na drogę sądową lub wszczęcia windykacji względem drugiej strony transakcji.
Warto podkreślić, że gwarancje bankowe są uznawane również poza granicami kraju, co oznacza, że możliwe jest ich stosowanie w przypadku międzynarodowych transakcji (nie każdy bank oferuje taką możliwość).
Gwarancja bankowa – rodzaje
Na rynku bankowym wyróżnione są różne rodzaje gwarancji w zależności od rodzaju zabezpieczenia, którymi mogą być:
-
gwarancja dobrego wykonania umowy,
-
gwarancja przetargowa,
-
gwarancja terminowej spłaty kredytu albo pożyczki,
-
gwarancja terminowej zapłaty,
-
gwarancja akcyzowa,
-
gwarancja celna,
-
gwarancja zapłaty rat leasingowych,
-
gwarancja zwrotu zaliczki,
-
gwarancja zapłaty czynszu.
„Gwarancją bankową jest jednostronne zobowiązanie banku-gwaranta, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków zapłaty, które mogą być stwierdzone określonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakie beneficjent załączy do sporządzonego we wskazanej formie żądania zapłaty, bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji – bezpośrednio albo za pośrednictwem innego banku. Udzielenie i potwierdzenie gwarancji bankowej następuje na piśmie pod rygorem nieważności”.
W jaki sposób może zostać pozyskana gwarancja bankowa?
W celu uzyskania gwarancji bankowej należy wystąpić z wnioskiem do banku i spełnić określone warunki. Należy mieć na uwadze, że każdy bank ma inne opłaty oraz wymagania pozwalające na jej uzyskanie, m.in. banki muszą pozytywnie ocenić zdolność do terminowej spłaty zobowiązań finansowych w całym okresie okresu ważności gwarancji.
Pozyskanie gwarancji bankowej:
Krok 1 – wystąpienie do banku o ocenę zdolności kredytowej (zbadanie zdolności terminowego wywiązywania się z zobowiązań finansowych w stosunku do całego okresu ważności gwarancji).
Krok 2 – zlecenie bankowi udzielenia gwarancji poprzez złożenie stosownego wniosku wraz z innymi wymaganymi dokumentami (opcja możliwa, jeśli wykonana ocena zdolności kredytowej wyszła pozytywna – krok 1). Dokumenty mogą zostać złożone za pośrednictwem strony internetowej banku lub osobiście papierowo w placówce banku.
- dokumenty założycielskie firmy (umowa, akt założycielski),
- dokumenty wskazujące osoby uprawnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych,
- potwierdzenie posiadania numeru statystycznego REGON i NIP,
- dokumenty finansowe firmy,
- umowa, która ma być zabezpieczona gwarancją,
- proponowane zabezpieczenie.
Niektóre banki wymagają również posiadania rachunku bieżącego (firmowego) w swoim banku.
Krok 3 – ustalasz warunki gwarancji bankowej (sposób jej zabezpieczenia, określenie lub wybór warunków, jakie ma spełnić beneficjent gwarancji oraz jakie dokumenty zobowiązany jest on złożyć w banku), na podstawie których następuje wypłata sumy gwarantowanej. Ponadto w tym kroku bank również określa opłatę oraz prowizję, którą zleceniodawca zobowiązany będzie uiścić z tytułu udzielenia gwarancji.
Krok 4 – gdy wszystkie kroki zostaną wykonane, możliwe jest skorzystanie z gwarancji bankowej przez okres wskazany w umowie udzielenia gwarancji.
Gwarancja bankowa – jakie są jej korzyści?
W obrocie gospodarczym skorzystanie z gwarancji bankowych niesie ze sobą wiele korzyści m.in.:
-
dzięki niej zwiększa się szansa na wygraną w przetargach bądź uzyskanie korzystnych kontraktów,
-
wzmocnienie wiarygodność na rynku,
-
stanowi atut przy negocjacjach z kontrahentami, za jej pomocą możliwe jest np. wynegocjowanie dłuższego terminu płatności,
-
poprawa płynności finansowej (dzięki niej często nie trzeba wpłacać kontrahentowi kaucji czy depozytu oraz angażować własnych środków płatniczych),
-
wzmocnienie zdolności kredytowej,
-
zwiększa wiarygodność,
-
zabezpiecza transakcję,
-
pewność powodzenia inwestycji (dla beneficjenta).
Ile kosztuje gwarancja bankowa?
Gwarancja bankowa, jak każda inna usługa bankowa, z reguły jest odpłatna. Bank z tego tytułu pobiera prowizję od zleceniodawcy, czyli podmiotu, który zawarł z nim umowę zlecenia gwarancji. Koszt jej udzielenia zależny jest od rodzaju gwarancji, wysokości gwarantowanej kwoty oraz waluty, w której zlecana jest gwarancja (może ona dotyczyć transakcji zagranicznych). Podkreślić należy, że w każdym banku jest ona inna i z reguły stanowi procentowy udział w kwocie gwarantowanej.
W przypadku gdy gwarancja udzielana jest jednorazowo na zabezpieczenie jednej określonej transakcji lub w formie linii, w ramach ustalonego limitu, prowizja może być wtedy płatna za dany okres.
Niektóre banki poza prowizją od udzielonej gwarancji bankowej pobierają również opłatę za ocenę zdolności kredytowej oraz opłatę za rozpatrzenie wniosku zlecenia udzielenia gwarancji.
- w przypadku gdy zostanie ona odwołana (lecz w umowie powinna zostać zawarta klauzula o takiej możliwości),
- zostanie wykonane zlecenie przez wykonawcę, w sposób ustalony w gwarancji,
- w przypadku gdy zleceniodawca gwarancji zwolni bank ze wszystkich zobowiązań określonych w gwarancji przed upływem terminu ważności,
- nastąpi wykonanie przez bank zobowiązań zapisanych w gwarancji bankowej.
Koszt uzyskania przychodu a gwarancja bankowa
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT za koszt uzyskania przychodu należy rozumieć wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Przy czym w kosztach podatkowych w art. 23 wskazanej ustawy zostały wymienione wydatki, które bezwzględnie nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu.
Analizując akt prawny, należy więc zauważyć, że w katalogu nie został wymieniony wydatek, jakim jest gwarancja bankowa. W związku z tym jeśli ma on związek z działalnością gospodarczą, można ująć go w dacie jego poniesienia jak standardowe opłaty bankowe w formie dowodu wewnętrznego, wystawianego na podstawie dowodu pobrania płatności z banku. Koszt ten można również ująć zbiorczo na podstawie wyciągu bankowego wraz z innymi opłatami bankowymi w jednym dowodzie wewnętrznym.
Gwarancja bankowa – sposób ujęcia w systemie wFirma.pl
Naliczoną przez bank opłatę za uzyskaną gwarancję bankową w systemie wFirma.pl ujmuje się w formie dowodu wewnętrznego. Aby go wystawić, należy przejść do zakładki: WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » DOWÓD WEWNĘTRZNY. W oknie, które się pojawi, jako datę wystawienia wskazuje się datę, w której została uiszczona opłata. Jako nazwę należy wskazać „Opłata za udzielenie gwarancji bankowej za MM/RRRR”, a pozycji RAZEM kwotę opłaty. Jako schemat księgowy należy wybrać KOSZTY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI.
Tak wygenerowany dowód wewnętrzny zostanie ujęty w kolumnie 13 KPiR „Pozostałe wydatki”. Pod wydruk DW należy podpiąć potwierdzenie pobrania opłaty.
