Karty bankowe (płatnicze) według typologii klientów

Banki wychodzą naprzeciw swoim klientom, wprowadzają różnorodne karty w zależności od ich potrzeb. Taka segmentacja klientów zapewnia rozwiązania przeznaczone szczególne dla danej grupy. Obecnie oferta jest na tyle szeroka, że zaczynamy się w niej gubić. Brak podstawowej wiedzy czasem wiąże się z błędnie podejmowanymi decyzjami. A przecież karty bankowe należą teraz do tzw. codzienności. Wielu z nas w swoich portfelach chowa więcej niż jedną kartę, ale tak naprawdę nie zdając sobie sprawy z tego, do czego dokładnie służą i jakie bonifikaty i zyski wiążą się z nimi.

Wybór kart i czasem związanych z nimi rachunków jest w istocie ogromny, ale wiedza na ich temat może znacznie ułatwić nam podjęcie właściwej decyzji. Dlatego poniżej przedstawiamy rodzaje kart ze względu na typologię klientów.

Od czego zależy typologia klientów?

• od ich aktywności;
• od zakresu i częstotliwości wykorzystywania produktów bankowych – inne pakiety produktów dla osób częściej i rzadziej korzystających z usług bankowych;
• od sytuacji finansowej klientów – karty złote, karty prestiżowe;
• od wieku – karty bankowe wydawane do konta młodzieżowego lub seniora.

Karty bankowe dla klientów indywidualnych

Bank wydaje je bezpośrednio użytkownikowi karty. Podział w tym zakresie jest szeroki i różnorodny, zależy także od czynników wymienionych wyżej. Banki starają się jak najlepiej dopasować swoje oferty do potrzeb klientów. Wśród proponowanych przez banki kart dla indywidualnych klientów znajdują się:

1. Podstawowe – jak sama nazwa wskazuje to podstawowa oferta banków, dla klientów niewymagających. Najczęściej działają one środowisku elektronicznym i wymagają każdorazowej autoryzacji. Do takich kart należą karty bankomatowe oraz karty typu Visa Electron czy Maestro.

2. Standardowe – są nieco lepsze od kart podstawowych, bo czasem mogą obejmować pakiet usług dodatkowych. Są nimi m.in.: Visa Classic, Eurocard/MasterCard Standard oraz American Express Green Card.

3. Złote – oferta skierowana do klientów bardziej wymagających i bardziej zamożnych. Obejmują duży pakiet usług dodatkowych i ubezpieczeń. Do takich kart należą m.in.: Visa Gold, Eurocard/MasterCard Gold oraz American Express Gold Card.

4. Prestiżowe – liczba tych kart jest ograniczona, dlatego dotyczą one tylko najlepszych, najbardziej zamożnych oraz strategicznych klientów. Zaopatrzone są w pakiety rozbudowanych usług dodatkowych i ubezpieczeniowych. Należą do nich m.in.: Visa Platinum, Eurocard/MasterCard World Signia oraz American Express Platinum Card.

Karty bankowe dla klientów korporacyjnych

Najczęściej są to tzw. Business Card. Wizualnie wyglądają inaczej od kart dla klientów indywidualnych – inna kolorystyka, inne oznaczenia słowne, ponadto na takiej karcie obok imienia i nazwiska posiadacza wpisana jest nazwa firmy. Oferta ta skierowana jest przede wszystkim do pracowników firm. Ci dzięki niej dokonują płatności i rozliczeń związanych z wydatkami służbowymi. Jednak nie każdemu pracownikowi przysługuje taka karta, to pracodawcy wyznaczają takich pracowników, którym zostaje wydana karta.

Zasady rozliczania w tym przypadku są proste. Najpierw wszystkie transakcje wykonane tymi kartami rozliczane są przez bank bezpośrednio z rachunku firmy. Następnie firma samodzielnie rozlicza się ze swoimi pracownikami, w przypadku, gdy płatności wykonane kartą nie są związane z wydatkami służbowymi, pracodawca potrąca daną sumę z pensji pracownika.

Karty bankowe łączone

Wydają je banki w połączeniu z organizacją społeczną, klubową lub firmą komercyjną.

1. Wydawane w partnerstwie z organizacją społeczną – czyli tzw. Charity Cards. Takie partnerskie karty bankowe obejmują współpracę banku z organizacjami społecznymi czy charytatywnymi wspierającymi określony cel społeczny – ekolodzy walczący o drzewa, miłośnicy zwierząt itp. Partnerstwo polega na pobraniu przez bank wyższej opłaty za wydanie takiej karty, którą później przeznacza (w całości lub częściowo) na dany cel społeczny. A co za tym idzie – także użytkownik takiej karty wspiera szlachetny cel. Jednakże takie oferty spotyka się już coraz rzadziej.

2. Wydawane w partnerstwie z organizacją klubową – czyli tzw. Affinity Cards. Bank przy współpracy z daną organizacją klubową wydaje karty jej członkom. W zasadzie członkowie klubów decydują się na taką kartę tylko dla podkreślenia swojego związku z danym klubem (bo na karcie znajduje się logo lub symbol klubu) oraz dla czystej przyjemności i prestiżu.

3. Wydawane w partnerstwie z firmą korporacyjną – czyli tzw. Co-branded Cards. Banki wydają takie karty przy współpracy z np. sieciami sklepów czy supermarketów (na karcie umieszczone jest ich logo lub symbol). Karty bankowe przysługują zarówno wszystkim klientom banku oraz takim klientom banku, którzy są jednocześnie klientami danej firmy. Karta ta obejmuje często udzielane przez firmy korporacyjne specjalne bonifikaty związane z transakcjami zrealizowanymi w sieci sprzedaży tej firmy. Czasem bonusy dotyczą także zbierania punktów.

4. Karty lojalnościowe – czyli tzw. Loyalty Card. Osoba decydująca się na taką kartę wykazuje swoje związanie z danym bankiem lub inną organizacją działającą we współpracy z bankiem. Użytkownik karty lojalnościowej otrzymuje określoną liczbę punktów za każdą transakcję przeprowadzoną z jej użyciem. Zebrane punkty można wymieniać na nagrody lub inne przywileje oferowane przez bank lub organizację współpracującą z bankiem.

Najważniejsze firmy związane z kartami

1. VISA – ich karty bankowe dostępne są właściwie na całym świecie (z wyjątkiem Kanady, Australii, Irlandii oraz Stanów Zjednoczonych). Pierwsza karta została wydana w 1958 roku przez Bank of America. W Polsce karty tej firmy są najbardziej popularne (na polskiej stronie VISA można znaleźć listę polskich wydawców kart). Rodzaje kart wydawanych przez VISA:
   • Visa Electron – realizują transakcję dopiero, gdy na koncie posiadacza karty będzie wystarczająca kwota (natomiast karty debetowe Visa pozwalają zrealizować transakcje ponad dostępną kwotę, ale nie przekraczając przy tym określonego przez bank limitu długu). Służą do obsługi w urządzeniach elektronicznych.
   • Visa Classic, Silver, Gold oraz Platinum – karty bankowe wypukłe dla klientów indywidualnych.
   • Visa Infinite – najbardziej prestiżowa karta proponowana przez VISA.
   • Visa Business – karta dla klientów korporacyjnych.
   • Visa Cash – elektroniczna portmonetka do drobnych płatności np. za bilet autobusowy czy przejazd przez autostradę.
2. Mastercard – jedna z największych firm i organizacji członkowskich, która zrzesza ponad 25 tys. instytucji finansowych wydających karty płatnicze sygnowane marką i logo MasterCard oraz Maestro i Cirrus. W 2002 roku w wyniku połączenia MasterCard International z europejską organizacją wydającą karty płatnicze – Europay International (poprzednio Eurocard International) powstała organizacja pod nazwą MasterCard Worldwide. MasterCard jako pierwszy wprowadził na rynek karty bankowe z hologramem i karty dla firm. Oto dostępne w Polsce karty:
   • debetowe Maestro;
   • przepłacone MasterCard i Maestro;
   • kredytowe MasterCard Standard, MasterCard Gold, MasterCard Platinum oraz prestiżowa MasterCard World Signia ze specjalnymi programami rabatowo-premiowymi.

Kilka zagadnień związanych z kartami bankowymi

1. Pre-paid – czyli tzw. karty przed-płacone. Rodzaj portmonetki elektronicznej. Nie jest związana z kontem bankowym, działa raczej na zasadzie karty do telefonu komórkowego. Użytkownik takiej karty może ją zasilać dowolną kwotą. Dzięki niej można płacić za zakupy i usługi w sklepach i punktach obsługujących płatności elektroniczne oraz w Internecie. Część kart umożliwia również wypłacanie pieniędzy z bankomatów.

2. PayPass – to tzw. karty zbliżeniowe wydawane przez Mastercard. Karty bankowe MasterCard PayPass i Maestro PayPass umożliwiają dokonywanie transakcji bezstykowych w sklepach i punktach wyposażonych w specjalny terminal. Transakcja do 50 zł nie wymaga wpisywania numeru PIN, po przekroczeniu tej kwoty trzeba już wpisać PIN. Jako pierwszy w Polsce kartę taką wydał BZ WBK w 2007 roku.

3. PayWave – analogiczna karta zbliżeniowa do karty wydawanej przez Mastercard z tą różnicą, że tę kartę wydaje VISA. Ta technologia została wprowadzona w 2004 roku i działa na tych samych zasadach co Mastercard PayPass. W Polsce jako pierwszy tego typu kartę wydał BZ WBK w 2008 roku.

4. Cash back – użytkownik karty płatniczej ma możliwość wypłacenia gotówki w punktach handlowo-usługowych podczas transakcji w nich przeprowadzanych. Jednak przy zakupie należy zgłosić chęć wypłacenia pieniędzy – maksimum 200 zł (wypłata gotówki jest zwykle wolna od opłat lub opłata jest niższa od tej stosowanej dla wypłat gotówki z sieci bankomatów nienależącej do banku wydającego kartę). Cash back udostępniony jest dla wszystkich posiadaczy kart debetowych Visa i MasterCard/Maestro tych banków, które uruchomiły funkcjonalność cash back.

Przed wyborem karty płatniczej

Zanim dokonamy wyboru karty, musimy zastanowić się nad paroma czynnikami:

1. Opłata za wydanie i korzystanie z karty – należy dowiedzieć się w danym banku, jakie są opłaty związane z wydaniem i użytkowaniem karty. Zazwyczaj jeśli w ciągu miesiąca wykona się transakcje bezgotówkowe za określoną sumę, użytkowanie karty jest darmowe.

2. Opłaty roczne – należy dowiedzieć się, czy dany bank pobiera opłaty roczne. Wydawcy kart mogą pobierać opłatę roczną, która pomaga im pokryć koszty, jakie ponoszą z tytułu prowadzenia rachunków.

3. Akceptacja na świecie – dobrze jest wiedzieć, gdzie dana karta jest akceptowalna – czy na całym świecie czy tylko w kraju.

4. Jakie są limity w kartach kredytowych i debetowych.

5. Czy wszystkie bankomaty są darmowe, czy tylko część. Jeśli tylko część – to jaka jest pobierana prowizja przy wypłatach z bankomatów z sieci bankomatów nienależącej do banku wydającego kartę.

6. Jakie są maksima na transakcje gotówkowe, bezgotówkowe, bezstykowe i internetowe.

7. Premie – czy dana karta obejmuje jakieś programy premiowe.

Obecnie przy tak bogatej ofercie banków staje przed każdym z nas naprawdę trudny wybór, bo czasem można utonąć w morzu tych ofert. Żeby nie pogubić i zapobiec wszelkim błędom oraz długom, warto przed podjęciem decyzji dokładnie przemyśleć sprawę, zasięgnąć podstawowej wiedzy. Często klienci banków nawet nie zdają sobie sprawy, jakie rodzaje kart im przysługują, a co więcej, jakie funkcjonują w tej chwili na rynku i tym samym nie wiedzą, jak bardzo mogą ułatwić sobie życie.