Pomoc de minimis to duża szansa dla firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Jej obecność zaznacza się zarówno w dotacjach ze środków unijnych, jak również w ulgach w spłacie zobowiązań podatkowych i wielu innych formach wsparcia ze strony państwa. Stanowi podstawowy rodzaj pomocy publicznej, który nie wymaga spełnienia wielu skomplikowanych warunków. Należy jednak pamiętać o kilku istotnych zasadach udzielania pomocy de minimis, które omówimy w niniejszym artykule.
Co to jest pomoc de minimis?
Pomoc de minimis to specyficzny rodzaj wsparcia publicznego, obecny w wielu programach, z których mogą skorzystać polscy przedsiębiorcy. Jego koncepcja wywodzi się z założenia, że wsparcie o stosunkowo niskiej (dla państwa, niekoniecznie dla przedsiębiorcy) wartości nie jest w stanie naruszyć konkurencji na rynku.
Limit pomocy de minimis
W rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 w sprawie stosowania art. 107 i 108 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis znajduje się również informacja dotycząca limitu pomocy de minimis, jakiej państwo ma prawo udzielić jednemu przedsiębiorcy. Zgodnie z przepisami nie może ona przekroczyć 200 tys. euro brutto w ciągu trzech kolejnych lat. Co ważne, w przypadku firm z sektora transportu drogowego towarów limit ten został zmniejszony i wynosi 100 tys. euro (z wyjątkiem usług zintegrowanych).
W związku z powyższym bardzo ważne jest każdorazowe ustalanie, czy program pomocy, z którego korzysta przedsiębiorstwo, ma związek z pomocą de minimis. W sytuacji gdy w ciągu ostatnich trzech lat limit został przekroczony, przedsiębiorstwo nie tylko nie będzie mogło skorzystać z innych form wsparcia, ale będzie zmuszone oddać uzyskaną ponad limit pomoc wraz z odsetkami.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że okres trzech lat ma charakter ruchomy, tzn. że przy każdym kolejnym udzieleniu pomocy de minimis konieczne jest ustalenie nowej łącznej kwoty na podstawie trzech ostatnich lat podatkowych.
Pomoc de minimis – wyłączenia
Wspomniane rozporządzenie oprócz limitu kwotowego pomocy wskazuje również grupy podatników, którzy nie mogą skorzystać z tego rodzaju wsparcia. Należą do nich:
-
przedsiębiorcy działający w sektorze rybołówstwa i akwakultury, objęci rozporządzeniem Rady (WE) nr 104/2000;
-
przedsiębiorstwa, które zajmują się produkcją podstawową produktów rolnych wymienionych w Załączniku I do Traktatu Wspólnoty Europejskiej;
-
przedsiębiorstwa prowadzące działalność w sektorze przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych wymienionych w Załączniku I do Traktatu Wspólnoty Europejskiej, jeżeli wielkość pomocy jest uzależniona od oceny lub ilości produktów zakupionych od pierwotnych producentów produktów rolnych lub wprowadzonych na rynek, bądź jej udzielenie jest uzależnione od przekazania jej producentom tych produktów.
Wsparcie to nie obejmuje również:
-
pomocy udzielanej na działalność związaną z wywozem do państw trzecich lub państw członkowskich, tzn. pomocy związanej bezpośrednio z ilością wywożonych produktów, tworzeniem i prowadzeniem sieci dystrybucyjnej lub innymi wydatkami bieżącymi związanymi z taką działalnością;
-
pomocy uwarunkowanej pierwszeństwem korzystania z towarów krajowych w stosunku do towarów sprowadzanych z zagranicy.
Formy pomocy de minimis
Pomoc de minimis może zostać udzielona w różnych formach. Do najbardziej znanych i często wykorzystywanych należy jednorazowa amortyzacja w ramach pomocy de minimis. Inne formy to przykładowo:
-
zwrot kosztów poniesionych na wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego (dotyczy ochotniczych Hufców Pracy);
-
umorzenie / odroczenie / rozłożenie na raty podatków lub składek ZUS;
-
dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych pracowników w celu przygotowania zawodowego.
Pomoc de minimis można również wykorzystać na rozwój prowadzonej działalności gospodarczej w formie dotacji jednorazowej. Dotyczy to także finansowania pierwszych wydatków inwestycyjnych, których pokrycie w początkowym okresie prowadzenia firmy może być problematyczne. Środki te mogą być przeznaczone na zwiększenie zatrudnienia w działalności bądź usługi doradczo-szkoleniowe, które mają na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
Jednorazowa amortyzacja w ramach pomocy de minimis
Jak już wyżej wspomniano, jedną z form udzielanej pomocy de minimis jest jednorazowa amortyzacja środków trwałych. Mogą z niej skorzystać mali podatnicy oraz pozostali podatnicy w pierwszym roku prowadzenia działalności. Przy czym za małych podatników uznaje się przedsiębiorców, których przychody ze sprzedaży brutto w poprzednim roku nie przekroczyły 2 000 000 euro. Natomiast limit jednorazowej amortyzacji w ramach pomocy de minimis wynosi 50 000 euro.
Obie wartości należy przeliczyć według średniego kursu NBP z pierwszego dnia roboczego października, dlatego też w 2020 roku:
-
limit małego podatnika wynosi 8 747 000 zł;
-
limit jednorazowej amortyzacji w ramach pomocy de minimis wynosi 219 000 zł.
Amortyzacja jednorazowa w ramach pomocy de minimis nie może zostać zastosowana dla wartości niematerialnych i prawnych. Odnosi się ona wyłącznie do środków trwałych z grup 3–8 Klasyfikacji Środków Trwałych.
Amortyzację tę można stosować dla wielu środków trwałych, jednak konieczne jest zachowanie limitu 50 000 euro. W przypadku gdy wartość składnika majątku przekracza wskazany limit, pozostałą niezamortyzowaną część, tj. nadwyżkę ponad limit 50 000 euro, należy amortyzować w kolejnym roku zgodnie z ogólnymi zasadami.
Aby skorzystać z jednorazowej amortyzacji, trzeba uzyskać zaświadczenie o skorzystaniu z takiej formy pomocy de minimis. Aby je otrzymać, podatnik musi złożyć zaświadczenie o wydanie takiego wniosku wraz z dostarczeniem:
-
dokumentu zakupu środka trwałego i potwierdzeniem zapłaty;
-
dowodu dokonania odpisów amortyzacyjnych;
-
oświadczenia wskazującego na metodę amortyzacji, gdyby nie była zastosowana amortyzacja jednorazowa;
-
kopii wcześniej otrzymanych zaświadczeń o uzyskanej pomocy de minimis z danego roku i poprzednich dwóch lat albo oświadczenia o nieuzyskaniu takiej pomocy, jeżeli podatnik wcześniej z niej nie skorzystał;
-
informacji potrzebnych do udzielenia takiej formy wsparcia, odnoszących się do danych wnioskodawcy, prowadzonej przez niego działalności, wielkości i przeznaczenia pomocy de minimis.
