Przedsiębiorcy, którzy zajmują się udzielaniem pożyczek w ramach działalności gospodarczej mogą mieć wątpliwości, kiedy powinni wykazać przychód z tytułu otrzymanych od pożyczkobiorców prowizji, w tym także odsetek. A zatem nasuwa się pytanie, kiedy powstaje przychód z pobieranych opłat i prowizji?
Moment powstania przychodu z pobieranych opłat i prowizji
W myśl art. 11 ust. 1 updof za przychód uznaje się otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Natomiast u podatników dokonujących sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny VAT.
| Ważne! W myśl art. 14 ust. 1c updof, za datę powstania przychodu uważa się co do zasady dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
|
Tym samym dla celów podatkowych przychody, które nie zostały jeszcze otrzymane, ale są przedsiębiorcy należne, podlegają opodatkowaniu.
Przychód z pobieranych opłat i prowizji wykazany w kolejnych okresach rozliczeniowych
Pożyczkodawcy najczęściej ustalają zasady spłaty udzielonej pożyczki (w tym prowizji) w okresach ustalonych w umowie. Wówczas w umowach kredytowych zawarty jest przepis, na podstawie którego usługa jest rozliczana w kolejnych okresach rozliczeniowych (najczęściej w okresach miesięcznych). W takiej sytuacji przychód należny powstaje w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego określonego w łączącej strony umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.
Przykład 1.
Przedsiębiorca N udzielił pożyczki. Umowa z klientem została zawarta na okres 2 lat. W tym czasie klient będzie spłacał raty w okresach miesięcznych w wysokości w wysokości 700 zł (spłata raty kapitału wraz z odsetkami i prowizją w wysokości 50 zł).
W opisanej sytuacji przychód z pobieranych opłat i prowizji będzie powstawał na koniec każdego miesiąca.
Kiedy wykazać jako przychód odsetki od udzielonej pożyczki?
Należy się zastanowić czy odsetki pobierane z tytułu udzielonej pożyczki będą stanowiły przychód podlegający opodatkowaniu w momencie kiedy stały się wymagalne? W tej sytuacji należałoby posłużyć się art. 14 ust. 3 pkt 2 updof. W myśl powołanego przepisu do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek. Tym samym przepis ten przesuwa w czasie moment powstania przychodu z tytułu odsetek od udzielonych kredytów, na dzień ich faktycznego otrzymania.
