Mali podatnicy w przypadku podatku VAT mają możliwość wyboru metody rozliczania podatku VAT. Wyróżniamy wśród nich: metodę kasową w VAT, rozliczenie na zasadach ogólnych oraz rozliczenie kwartalne. Poniższy artykuł przedstawia różnice między tymi metodami.
Rejestracja do VAT
Pierwszym krokiem jaki muszą wykonać podatnicy, którzy mają obowiązek lub chcą być podatnikami VAT jest dokonanie rejestracji składając formularz VAT-R w urzędzie skarbowym odpowiednim ze względu na miejsce zamieszkania. Istotnym jest również, że zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT zgłoszenia należy dokonać przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Rozliczanie VAT na zasadach ogólnych
Rozliczanie podatku VAT na zasadach ogólnych polega na comiesięcznym składaniu deklaracji VAT 7 i comiesięcznym opłacaniu podatku VAT wynikającego ze złożonej deklaracji. Deklarację rozliczeniową należy składać w nieprzekraczalnym terminie do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, w tym samym terminie należy uiścić opłatę na konto właściwego urzędu skarbowego. W przypadku przekroczenia ww. terminu konieczne jest naliczenie i opłacenie odsetek, co ważne obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorcy. (Jednak, jeśli dzień terminu płatności i złożenia deklaracji przypada w sobotę, niedzielę lub święto to termin złożenia podlega przesunięciu na najbliższy dzień roboczy.)
Rozliczanie VAT kwartalne
Rozliczanie kwartalne podatku VAT przysługuje małym podatnikom (małego podatnika definiuje art. 2 pkt. 25 ustawy o VAT), czyli przedsiębiorcom których wartość sprzedaży brutto w ubiegłym roku podatkowym nie przekroczyła 1 200 000 EUR oraz zgodnie z art. 99 ust. 3a ustawy o VAT od chwili rejestracji do VAT upłynęło co najmniej 12 miesięcy. Oznacza to, że jeśli dopiero co zakładamy działalność nie mamy możliwości skorzystania z tej formy, dodatkowo jeśli w danym kwartale lub w czterech poprzednich kwartałach przedsiębiorca dokonał sprzedaży towarów wrażliwych wymienionych w załączniku nr 13 ustawy o VAT na kwotę ponad 50 000 zł również nie może rozliczać VAT-u kwartalnie. Jeśli podatnik po upłynięciu roku od rejestracji do VAT zdecyduje się przejść na VAT kwartalny musi dokonać aktualizacji poprzez złożenie druku VAT-R w urzędzie skarbowym.
- faktury kosztowe, od których przysługuje rozliczenia VAT można rozliczac w danym kwartale lub w jednym z dwóch następujących po sobie okresach rozliczeniowych,
- jeśli popełnimy błąd i zostanie on zauważony na polu podatku VAT, w danym okresie rozliczeniowym (obejmującym 3 miesiące) możemy go poprawić bez konieczności składania korekty deklaracji VAT,
- kwartalne rozliczenie VAT daje możliwość skorzystania z metody kasowej VAT.
Terminy składania kwartalnych deklaracji:
- 25 lutego - termin zgłoszenia chęci rozliczenia VAT za I kwartał,
- 25 maja - termin na II kwartał,
- 25 sierpnia - termin na III kwartał,
- 25 listopada - termin na IV kwartał.
Zgodnie z art. 99 ust. 3 ustawy o VAT:
Podatnicy, którzy nie rozliczają się metodą kasową, mogą składać kwartalne deklaracje VAT, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.
Metoda kasowa w VAT
Z metody kasowej mogą skorzystać tylko mali podatnicy VAT rozliczający się tylko w okresach kwartalnych (deklaracja VAT 7K).
Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o VAT w przypadku rozliczania podatku VAT metodą kasową, obowiązek podatkowy powstaje dopiero w chwili zapłaty części lub całości należności przez kontrahenta zarejestrowanego jako czynny podatnik VAT. W przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób prywatnych lub firm które nie są czynnymi podatnikami VAT z dniem otrzymania całości lub części (otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części) zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Metoda kasowa nie jest również obojętna na możliwość obniżenia VAT należnego o naliczony bowiem zgodnie z art. 86 ust. 10e i 10f ustawy o VAT, podatek VAT od zakupu można odliczyć zgodnie z otrzymaną zapłatą w całości lub częściowo lub w dwóch następujących po sobie okresach rozliczeniowych.
Mały podatnik ma możliwość rezygnacji z rozliczania VAT metodą kasową, jednak nie wcześniej niż po 12 miesiącach w których rozliczał się za pomocą tej metody, dodatkowo musi pamiętać, aby złożyć zawiadomienie do końca kwartału, w którym stosował tą metodę naczelnikowi odpowiedniego urzędu skarbowego.
Mały podatnik może również utracić prawo do rozliczenia VAT kwartalnie, gdy straci status małego podatnika.
Przykład 1
W lutym 2018 r. Pan Jan rozliczający VAT metodą kasową przekroczył limit 1,2 mln EUR wartości sprzedaży czy w związku z tym od przyszłego kwartału utraci on prawo do rozliczania VAT metodą kasową?
Tak, oznacza to, że od kwietnia 2018 r. utraci on prawo do rozliczania VAT metodą kasową.
