Nieuczciwe praktyki rynkowe, zarówno te wymienione wprost w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, jak i wskazane jako sprzeczne z dobrymi obyczajami, są czynami zabronionymi. Oznacza to, że podmioty, które je stosują, mogą ponieść odpowiedzialność za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, czyli przewidzianą w ustawie karę.
Odpowiedzialność za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych - przepisy karne
Przepisy karne, związane ze stosowaniem nieuczciwych praktyk rynkowych, ujęte są w rozdziale 4 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Według nich podmioty, które stosują nieuczciwe praktyki rynkowe, mogą zostać ukarane grzywną, a ich działania traktowane są jako wykroczenie i rozpatrywane w trybie ujętym w kodeksie wykroczeń.
Nieco surowiej - już jako przestępstwo - przepisy ustawy traktują inne działania przedsiębiorców:
| Art. 16. 1. Kto stosuje nieuczciwą praktykę rynkową polegającą na zarządzaniu mieniem gromadzonym w ramach grupy z udziałem konsumentów w celu finansowania zakupu produktu w systemie konsorcyjnym, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. 2. Tej samej karze podlega, kto stosuje nieuczciwą praktykę rynkową polegającą na organizowaniu grupy konsumentów, o której mowa w ust. 1. 3. Jeżeli wartość mienia zgromadzonego w celu finansowania zakupów w systemie konsorcyjnym jest wielka, sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 2, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. 4. Karom określonym w ust. 1-3 podlega także ten, kto dopuszcza się czynów w nich określonych, działając w imieniu lub w interesie przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą określoną w art. 10 ust. 1 lub 2. |
Stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, zarówno wykroczeń, jak i przestępstw, ściga się odpowiednio na żądanie lub na wniosek pokrzywdzonego. Oprócz niego wniosek lub żądanie mogą wnieść także:
-
Rzecznik Praw Obywatelskich,
-
Rzecznik Finansowy,
-
krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów,
-
powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów.
Odpowiedzialność za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych - przepisy cywilne
Odpowiedzialność cywilną za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych określa rozdział 3 ustawy. Według art. 12 przed sądem cywilnym swoich praw może dochodzić konsument, którego interes został naruszony lub mógł zostać naruszony. Może on wnosić o:
-
zaniechanie nieuczciwych praktyk rynkowych,
-
usunięcia skutków nieuczciwych praktyk rynkowych,
-
złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
-
naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu,
-
zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów.
Wnieść powództwo mogą też takie podmioty jak:
-
Rzecznik Praw Obywatelskich,
-
Rzecznik Finansowy,
-
krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów,
-
powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów.
Ciężar dowodu w sprawach cywilnych, jeśli chodzi o odpowiedzialność za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, spoczywa na przedsiębiorcy, któremu zarzuca się popełnienie takiego czynu. Oznacza to, że to on musi udowodnić, że jego działania nie naruszają przepisów prawa.
Okres przedawnienia wynosi w tego typu sprawach 3 lata, liczone osobno dla każdego naruszenia prawa.
Polecamy:
