Uczestniczenie w grach hazardowych online stanowi powszechne zjawisko. Jednocześnie należy zdawać sobie sprawę, że nie każda tego rodzaju gra jest legalna w świetle przepisów prawa polskiego. Biorąc pod uwagę różne możliwe scenariusze, zastanowimy się, jak rozliczyć podatek od gier hazardowych online.
Gry hazardowe w świetle przepisów prawa
Zgodnie z ustawą o grach hazardowych grami hazardowymi są gry losowe, zakłady wzajemne, gry w karty, gry na automatach. Jak wynika z art. 5 ust. 1b ww. ustawy, ich urządzanie przez internet, z wyjątkiem zakładów wzajemnych i loterii promocyjnych, jest objęte monopolem państwa.
Podmiot urządzający gry hazardowe przez sieć Internet może wykorzystywać do ich urządzania wyłącznie stronę internetową, której krajowa domena najwyższego poziomu jest przypisana do polskich stron internetowych (art. 15d ust. 2 ustawy).
Jednocześnie jak wskazuje art. 29a ust. 2 ustawy o grach hazardowych, zakazane jest uczestniczenie w grach hazardowych urządzanych przez sieć Internet przez podmioty niewykonujące monopolu państwa w tym zakresie, które urządzają gry hazardowe przez sieć Internet bez wymaganego zezwolenia.
Dodatkowo zgodnie z art. 107 § 2 kks kto na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczy w zagranicznej grze hazardowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.
Karalne jest zatem już samo uczestnictwo na terytorium RP w grze hazardowej urządzanej i prowadzonej poza granicami kraju. Dla wystąpienia karalności nie ma znaczenia, czy uczestnik osiągnął jakąkolwiek wygraną.
Legalne jest natomiast uczestniczenie w zagranicznej grze hazardowej online z terytorium innego kraju. Przykładowo branie w niej udziału z Niemiec, w sytuacji gdy gra jest urządzana przez podmiot mający siedzibę na terytorium Malty, nie będzie podlegać sankcji karnej.
W związku z popełnionym czynem zabronionym pojawia się pytanie, w jaki sposób opodatkować tego rodzaju przychód podatkowy. W tym zakresie trzeba mieć na uwadze, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT nie podlegają opodatkowaniu przychody wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
Celem art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT jest wykluczenie sprzeczności pomiędzy ustawą PIT a przepisami karnoskarbowymi. Nie jest bowiem dopuszczalna sytuacja, w której przychody pochodzące z legalnych oraz nielegalnych źródeł przychodów są stawiane w jednej linii na gruncie prawa podatkowego. Konsekwencją prawną nielegalnej działalności jest wymierzenie w przewidzianym przez prawo trybie stosownej kary, a nie jej opodatkowanie. Czynność prawnie zabroniona nie może rodzić skutków w postaci zobowiązania podatkowego.
Potwierdza to chociażby interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 31 lipca 2009 roku, nr ITPB1/415-434/09/MR, w której wskazano, że ewentualny przychód (wygrana) osiągnięty z udziału w grze losowej online nie może być objęty regulacjami zawartymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uczestnictwo bowiem w przedmiotowej grze penalizowane jest odpowiednimi przepisami innych ustaw (Kodeks karny skarbowy).
Podatek od gier hazardowych online
Legalne jest uczestniczenie w grach hazardowych organizowanych przez podmioty krajowe. W takiej sytuacji uzyskany przychód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT od przychodów z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego – podatek pobiera się w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
W myśl art. 41 ust. 4 ww. ustawy płatnicy są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 30 ustawy PIT. To oznacza, że 10% podatek jest pobierany przez płatnika – organizatora gry hazardowej. Uczestnik otrzymuje zatem wygraną już po potrąceniu podatku.
Dodatkowo na mocy art. 45 ust. 3 ustawy PIT tego rodzaju przychodu nie wykazuje się w zeznaniu rocznym.
Nadto należy wskazać na potencjalne zwolnienia, które są możliwe do zastosowania w tym zakresie. Otóż jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy PIT, wolne od podatku są wygrane w:
- grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2280 zł,
- grach na automatach, grach w karty, grach w kości, grach cylindrycznych, grach bingo pieniężne i grach bingo fantowe
– urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Ww. limit 2280 zł dotyczy jednorazowych wygranych, co oznacza, że każda wygrana do tej kwoty – niezależnie od liczby zwycięstw – będzie zwolniona od podatku PIT.
Powyższe zwolnienie znajdzie zastosowanie również do uzyskanych wygranych w grach hazardowych na terytoriach innych krajów. Tak np. stwierdza Dyrektor KIS w interpretacji z 27 listopada 2017 roku, nr 0114-KDIP3-3.4011.457.2017.1.JK3.
Przykład 1.
Pan Adam będący polskim rezydentem podatkowym wyjechał na trzy dni do Niemiec, gdzie mieszkając w hotelu, brał udział w turnieju gry pokera przez internet. Jego organizatorem był podmiot mający siedzibę na Cyprze. Pan Adam wygrał w turnieju kwotę 10 000 euro. W jaki sposób pan Adam powinien rozliczyć uzyskaną kwotę z wygranej?
Uczestniczenie w grze hazardowej online poza granicami kraju nie jest penalizowane przez kks. W konsekwencji tego rodzaju przychód jest legalny. Pan Adam może w tym zakresie skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy PIT. Oznacza to, że uzyskany przychód nie będzie podlegać opodatkowaniu w Polsce.
Świadomość karalności czynu w postaci uczestniczenia w zagranicznej grze hazardowej online jest niewielka. W prowadzonych sprawach sądowych podatnicy często powołują się w tym zakresie na treść art. 10 par. 4 kks, który stanowi, że nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności.
