Jednym z podstawowych praw przysługujących czynnym podatnikom podatku VAT jest odliczenie podatku naliczonego wykazanego na fakturze zakupu. W sytuacji, gdy faktura zawiera błędy, konieczne jest wystawienie korekty. Pojawia się jednak pytanie, czy w takiej sytuacji podatnicy mają prawo do odliczenia VAT z nieprawidłowo wystawionej faktury? Odpowiedź znajdziesz, w artykule!
Korekta faktury VAT
W pierwszej kolejności przeanalizujemy przepisy stanowiące o korekcie faktury. W myśl art. 106j ust. 1 ustawy VAT w przypadku, gdy po wystawieniu faktury:
- podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie;
- dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań;
- dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4;
- stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury
– podatnik wystawia fakturę korygującą.
Z kolei w myśl art. 106j ust. 2 ustawy faktura korygująca powinna zawierać:
- numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
- numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca, z wyjątkiem faktur korygujących wystawianych do faktur, dla których nie został nadany numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur;
- dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
- określone w art. 106e ust. 1 pkt 1–5,
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
- jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego – odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
- w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.
Faktura korygująca może zawierać dodatkowo wyrazy FAKTURA KORYGUJĄCA albo KOREKTA oraz przyczynę korekty.
W przypadku, gdy po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, fakturę korygującą wystawia podatnik, tj. sprzedawca. Fakturę korygującą sprzedawca wystawia w razie stwierdzenia pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury. Zatem co do zasady korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury lub faktury korygującej powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 24 czerwca 2024 roku (nr 0114-KDIP1-1.4012.245.2024.2.MŻ), naprawienie błędu poprzez wystawienie faktury korygującej „do zera” powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ponadto zauważyć należy, że korekty wystawiamy tylko do faktury pierwotnej (tej, która dokumentowała zawarcie transakcji gospodarczej) – nie wystawiamy korekt do innych faktur korygujących.
Zatem w sytuacji, jeśli zaistnieje konieczność ponownego poprawienia faktury, do której wystawiono już fakturę korygującą, kolejny dokument poprawiający błędy musi odnosić się do danych z faktury pierwotnej, ale z uwzględnieniem zmian wprowadzonych przez wszystkie uprzednio wystawione korekty.
Prawo do odliczenia VAT z nieprawidłowo wystawionej faktury korygującej
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wskazanych w art. 88 ustawy. Artykuł 88 ustawy określa przypadki, w których nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego.
Stosownie do art. 88 ust. 3a ustawy nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
- stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
- podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.
Jednocześnie należy podkreślić, że jedną z fundamentalnych zasad konstrukcji podatku od towarów i usług jest prawo podatnika do odliczenia podatku zapłaconego w cenie przy nabyciu towarów i usług związanych z działalnością gospodarczą, z czynnościami opodatkowanymi. Wszelkie ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego wpływają na neutralność tego podatku i mogą wynikać jedynie z wyraźnej regulacji ustawowej.
Analiza powołanego art. 88 ustawy prowadzi do wniosku, że w dyspozycji tego przepisu jako przesłanki wyłączającej prawo nabywcy (podatnika) do odliczenia podatku naliczonego nie ujęto przypadku, gdy podatek naliczony wynika z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, które podlegają opodatkowaniu inną niż przyjęta przez sprzedawcę stawką podatku od towarów i usług.
W tym zakresie warto przywołać treść interpretacji Dyrektora KIS z 15 grudnia 2020 roku (nr 0112-KDIL1-2.4012.493.2020.1.AG). W treści tego pisma czytamy, że dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury (nawet w przypadku wskazanym wyżej), obok fundamentalnych przesłanek takich jak status odliczającego jako czynnego, zarejestrowanego podatnika VAT i związek zakupionych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi (u odliczającego) i faktycznie zrealizowana transakcja, to również najistotniejsze jest to, by nabyta usługa lub towar podlegały opodatkowaniu i nie korzystały przy tym ze zwolnienia od tego podatku.
Dlatego też podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług, wykazanego na fakturach wystawionych przez kontrahentów w nieprawidłowej (zawyżonej bądź zaniżonej) stawce podatku VAT, przy założeniu, że dostawa towarów/świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce i nie są z tego podatku zwolnione.
Powyższe wyjaśnienia należy również odnieść do błędnie wystawionej korekty, która także jest rodzajem faktury. To zatem powoduje, że w sytuacji, gdy pierwotna faktura zawiera błędy wymagające wystawienia korekty, która także została wystawiona w sposób wadliwy, nabywca zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Jak bowiem zauważył NSA w wyroku z 4 sierpnia 2020 roku (I FSK 1794/17), jedynie w przypadku, gdy podatek wynika z faktury, która nie dokumentuje rzeczywistego zdarzenia rodzącego obowiązek podatkowy u jej wystawcy – faktura taka nie daje uprawnienia do odliczenia wykazanego w niej podatku.
Mając powyższe na uwadze, należy zatem stwierdzić, że w sytuacji, gdy nabywca otrzyma nieprawidłowo wystawioną fakturę korygującą, nadal ma możliwość odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonanego zakupu na podstawie materialnoprawnego przepisu wyrażonego w art. 86 ust. 1 ustawy VAT.
