Składki ZUS – jak obliczana jest ich wysokość?

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością uiszczania należności publicznoprawnych, w tym podatków, a także składek na poczet ubezpieczeń społecznych. Jeżeli dopiero rozpoczyna się prowadzenie działalności gospodarczej lub ponownie zakłada się ją po upływie co najmniej 60 miesięcy, można korzystać z preferencji w ZUS-ie. Na czym polegają preferencyjne stawki? Poznaj składki ZUS!

Składki ZUS - Ulga na start

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na którego rzecz przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca może zrezygnować z uprawnienia, o którym mowa wyżej, przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

W tym przypadku przez okres 6 miesięcy zwolniony jest z uiszczania składek na poczet ubezpieczeń społecznych z wyjątkiem składki zdrowotnej. W 2023 roku minimalna składka zdrowotna wynosi 314,10 zł. Jeżeli firma opodatkowana jest na zasadach ogólnych, wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne to 9% podstawy wymiaru składki, czyli dochodu. W przypadku podatku liniowego jest to 4,9% podstawy wymiaru składki. Jeżeli przedsiębiorca rozlicza podatek ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, składka zdrowotna stanowi 9% zryczałtowanej podstawy.

Składki ZUS - Mały ZUS

Zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Ww. przepis nie ma zastosowania do osób, które:

1. prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;

2. wykonują działalność gospodarczą dla byłego pracodawcy, na którego rzecz przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Składki ZUS za styczeń–czerwiec 2023 roku

Składki ZUS za lipiec–grudzień 2023 roku

Dlatego też powyższa tabela została podzielona na okresy styczeń–czerwiec 2023 roku oraz lipiec–grudzień 2023 roku.

Składki ZUS - Duży ZUS

Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są między innymi osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 i 5a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku.

Składki ZUS za styczeń–grudzień 2023 roku

Do powyższych kwot należy doliczyć składkę zdrowotną, która może różnić się w zależności od miesiąca – sposób obliczenia składki zdrowotnej został wskazany wyżej.

Składki ZUS - Mały ZUS Plus

Po tzw. małym ZUS-ie przedsiębiorca ma możliwość skorzystania z tzw. Małego ZUS-u Plus.

Zgodnie z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego, o którym mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 złotych, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanego dalej dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej, uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.

Podstawa wymiaru składek, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku.

Kluczowe warunki, które należy spełnić, aby otrzymać ulgę Mały ZUS Plus:

• przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez cały poprzedni rok kalendarzowy nie przekroczyły 120 000 zł;

• przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.

Natomiast zgodnie z art. 112a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczony, który w 2023 roku ustalał podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na zasadach określonych w ww. art. 18c, zachowuje prawo do ustalania podstawy wymiaru składek na dotychczasowych zasadach przez okres dodatkowych 12 miesięcy kalendarzowych.

Ubezpieczony, który w 2023 roku osiągnął limit 36 miesięcy kalendarzowych, o których mowa w art. 18c ust. 11 pkt 6, i przed 1 sierpnia 2023 roku ustalał podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w sposób inny niż określony w art. 18c, uzyskuje prawo do ustalania podstawy wymiaru składek na zasadach określonych w art. 18c przez okres dodatkowych 12 miesięcy kalendarzowych.

Z powyższego wynika, że przedsiębiorcy, którzy korzystali z Małego ZUS-u Plus w 2023 roku, mogą skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi w składkach.

To rozwiązanie dotyczy najmniejszych przedsiębiorców, których przychód w 2022 roku nie przekroczył 120 000,00 zł oraz którzy:

1. przynajmniej w jednym miesiącu w 2023 roku korzystali z Małego ZUS-u Plus;

2. w 2023 roku, w związku z upływem 36 miesięcy, przestali korzystać z Małego ZUS-u Plus.

System ułatwi wyliczenie składek ZUS

 System wFirma.pl daje możliwość wyboru odpowiedniego schematu składek ZUS aby odpowiednio przygotować deklarację rozliczeniową ZUS DRA. Wystarczy w zakładce USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » OGÓLNE wybrać odpowiedni schemat kładek. Więcej na ten temat: Schemat składek ZUS i ustawienia w systemie

Dzięki wprowadzeniu prawidłowych ustawień, składki będą wyliczane automatycznie podczas generowania deklaracji ZUS DRA.