W Kodeksie pracy przewidziano dla pracownika różne środki odwoławcze pozwalające na kwestionowanie określonych decyzji i działań pracodawcy – w tym związanych z wydaniem świadectwa pracy. Kiedy pracownik może wnioskować o sprostowanie świadectwa pracy? Wyjaśniamy!
Obowiązek wydania świadectwa pracy
Zgodnie z art. 97 Kodeksu pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy.
Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu Ustawy z dnia 23 listopada 2012 roku – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 896, 1933 i 2042) albo doręcza je w inny sposób.
W przypadku nawiązania z tym samym pracownikiem kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy wyłącznie na jego wniosek, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej; wniosek może być złożony w każdym czasie i odnosić się do wydania świadectwa pracy dotyczącego poprzedniego okresu zatrudnienia albo wszystkich okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.
Treść świadectwa pracy
W świadectwie pracy należy podać informacje dotyczące:
- okresu i rodzaju wykonywanej pracy;
- zajmowanych stanowisk;
- trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy
oraz inne dane niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego.
Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach. Szczegółową treść, sposoby i tryby wydawania, prostowania i uzupełniania świadectwa pracy, a także pomocniczy wzór świadectwa pracy ustalono w Rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 roku w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1862).
Wniosek o sprostowanie świadectwa pracy
Pracownik może w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy. W razie jego uwzględnienia pracodawca wydaje pracownikowi, w terminie 7 dni od otrzymania wniosku, nowe świadectwo pracy. O negatywnym rozpatrzeniu wniosku o sprostowanie świadectwa pracy pracodawca zawiadamia pracownika – w postaci papierowej lub elektronicznej – również w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
Pozew do sądu pracy
W razie nieuwzględnienia przez pracodawcę wniosku o sprostowanie świadectwa pracy pracownikowi przysługuje, w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odmowie, prawo wystąpienia z pozwem o jego sprostowanie do sądu pracy. Również w przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy żądanie sprostowania wnosi się do sądu pracy.
Rozstrzygnięcie sądu pracy
Jeżeli sąd pracy uwzględni powództwo pracownika o sprostowanie świadectwa pracy, pracodawca wydaje pracownikowi nowe świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu w tej sprawie. Podobnie w przypadku zawarcia ugody skutkującej koniecznością wydania pracownikowi nowego świadectwa pracy – pracodawca wydaje pracownikowi nowe świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia zawarcia lub zatwierdzenia ugody przez sąd.
Jeżeli z przyczyn obiektywnych dostarczenie nowego świadectwa pracy pracownikowi w terminie określonym wyżej nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu Ustawy z dnia 23 listopada 2012 roku – Prawo pocztowe albo doręcza je w inny sposób.
Szczególny przypadek zmiany treści świadectwa pracy
Dokonanie zmiany zapisów świadectwa pracy może być również konsekwencją sporu pracownika z pracodawcą dotyczącego rozwiązania umowy o pracę. Mianowicie, jeżeli z orzeczenia sądu pracy wynika, że rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu w tym trybie umów o pracę, pracodawca jest obowiązany zamieścić w świadectwie pracy informację, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.
Obowiązek zniszczenia wadliwego świadectwa pracy
W przypadkach uwzględnienia przez pracodawcę wniosku pracownika o sprostowanie świadectwa pracy, wydania orzeczenia sądu albo zawarcia ugody skutkujących koniecznością wydania pracownikowi nowego świadectwa, pracodawca najpóźniej w dniu wydania pracownikowi nowego świadectwa pracy usuwa z akt osobowych pracownika i niszczy poprzednio wydane świadectwo pracy w sposób uniemożliwiający odtworzenie jego treści.
Pracownik dysponuje szeregiem środków prawnych, określonych w art. 97 Kodeksu pracy, pozwalających mu żądać nadania świadectwu pracy treści zgodnej ze stanem faktycznym. Dodatkowo może też domagać się wydania świadectwa, którego od pracodawcy w ogóle nie otrzymał (art. 971 Kodeksu pracy). Przysługuje mu także roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.
