Usługi stolarskie z odwrotnym obciążeniem - czy podlegają temu mechanizmowi?

Wiele firm na rynku krajowym prowadzi złożoną działalność polegającą na budowie, montażu i demontażu stoisk targowych w Polsce i na świecie. Roboty wchodzące w skład usługi całościowej mają charakter prac sklasyfikowanych pod różnymi symbolami PKWiU. Powstaje więc zasadnicze pytanie: Usługi stolarskie z odwrotnym obciążeniem - czy usługi budowy stoisk targowych będą podlegały mechanizmowi rozliczenia w ramach odwróconego VAT?

Odwrotne obciążenie

Mechanizm odwrotnego obciążenia w podatku VAT dla niektórych usług budowlanych polega na obowiązku rozliczenia podatku VAT przez nabywcę usług wyszczególnionych w załączniku nr 14 do ustawy o VAT.

Art. 17 ust. 1 pkt 8 do ustawy o VAT wskazuje, że dla usług wymienionych w załączniku nr 14 odwrotne obciążenie wystąpi w sytuacji, gdy:

1. sprzedawcą usług jest podwykonawca będący podatnikiem, który nie jest zwolniony podmiotowo z VAT (czyli ze względu na obroty poniżej 200 000 zł w przeliczeniu za poprzedni rok podatkowy) i świadczy usługi wymienione w pozycji od nr 2 do nr 48 załącznika nr 14 do ustawy o VAT,

2. nabywca usług jest czynnym podatnikiem VAT.

Podstawa to właściwa identyfikacja numeru PKWiU

Kluczową kwestią przy ustaleniu, czy dana usługa objęta jest mechanizmem odwrotnego obciążenia, czy też nie, jest odnalezienie i przypisanie jej właściwego numeru PKWiU. Katalog symboli można odnaleźć na stronie: http://stat.gov.pl/Klasyfikacje/.

Jeżeli odnalezienie odpowiedniego symbolu statystycznego jest trudne, wówczas można złożyć wniosek do urzędu statystycznego w Łodzi o nadanie właściwego numeru PKWiU dla świadczonych usług, wypełniając wniosek dostępny na stronie: http://lodz.stat.gov.pl/osrodki/osrodek-klasyfikacji-i-nomenklatur-urzedu-statystycznego-w-lodzi/formularz/.

Najważniejsze, aby prawidłowy symbol PKWiU ustalić jeszcze przed wykonaniem pierwszej usługi, bowiem w przypadku wejścia wystawionej faktury sprzedaży do obiegu gospodarczego, skutkować to będzie koniecznością dokonywania korekt deklaracji VAT i informacji podsumowującej VAT-27, a także ewentualnym powstaniem zaległości w podatku VAT.

Zróżnicowany charakter prac a właściwa identyfikacja symbolu statystycznego usługi PKWiU

Usługa budowy i montażu stoisk targowych charakteryzuje się wieloma różnymi pracami wchodzącymi w jej skład oraz zastosowaniem wielu odmiennych materiałów. Na proces technologiczny składają się m.in.:

1. prace stolarskie, wykonanie ścian i konstrukcji z płyt wiórowych, PKWiU 31.09.13.0,

2. wyłożenie posadzki wykładziną lub innymi materiałami pokryciowymi, PKWiU 43.33.10.0,

3. prace elektryczne, rozprowadzenie instalacji oświetleniowej i elektrycznej na stoisku, PKWiU 43.21.10.2,

4. prace graficzne i grafika reklamowa, PKWiU 73.11.19.0,

5. wyposażenie stoiska w meble i inne wolnostojące sprzęty, PKWiU 77.39.19.0,

6. montaż ścian i konstrukcji poszczególnych elementów uprzednio wykonanego stoiska na powierzchni hali targowej wynajętej przez zlecającego usługę klienta, PKWiU 82.30.12.0,

7. usługi wykończeniowe:

1. malowanie ścian elementów drewnianych lub z płyt drewnopodobnych, PKWiU 43.34.10.0,

2. tapetowanie, oklejanie ścian tapetą lub grafiką reklamową, PKWiU 73.11.19.0,

3. szklenie gablot, montaż gotowych szyb i ścian ze szkła, PKWiU 43.34.20.0,

4. montaż urządzeń multimedialnych (telewizory, nagłośnienie), PKWiU 77.29.11.0

5. demontaż stoiska po zakończeniu imprezy targowej, PKWiU 82.30.12.0

6. transport stoiska, PKWiU 49.41.19.0.

Widać wyraźnie, że niektóre ww. rodzaje prac wchodzące w skład usługi głównej można zidentyfikować w załączniku nr 14 do ustawy o VAT jako usługi objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia. Jednak docelowo wszystkie służą do wykonania usługi głównej, czyli budowy i montażu stoisk targowych, sklasyfikowanej pod numerem PKWiU 82.30.12.0. Usługa ta nie jest objęta odwrotnym obciążeniem, a więc jej wykonanie opodatkowane jest bazową stawką VAT w wysokości 23%.

Usługi stolarskie z odwrotnym obciążeniem - czy podlegają temu mechanizmowi?

Podstawową cechą montażu stoisk targowych jest to, że realizuje się go na pewien czas, po czym stoisko zostaje zdemontowane. Ponadto ww. prace towarzyszące nie mogą być zidentyfikowane (pomimo przypisanych symboli PKWiU) jako prace budowlane, ponieważ nie ingerują w konstrukcję obiektu budowlanego. Ponadto prace elektryczne, malarskie, szklarskie, wykładanie posadzki są wykonywane na elementach wolnostojących, czyli na stoisku i stanowią usługi częściowe, których nie można indywidualnie rozdzielać z usługi głównej (budowa i montaż stoiska targowego).

Z kolei zgodnie z prawem budowlanym przez roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Należy przy tym zaznaczyć, że wymienione czynności dotyczą przede wszystkim tych prac i stanowią w swej istocie prace zasadnicze (główne). Z kolei przez obiekt budowlany należy rozumieć:

1. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,

2. budowę stanowiącą całość techniczną i użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,

3. obiekt małej architektury.

Budowa, montaż i demontaż stoiska targowego ma charakter przejściowy i nie posiada znamion stałej ingerencji w konstrukcję budynku. Usługa ta jako usługa główna, docelowa stanowi wykorzystanie materiałów potrzebnych do budowy stoiska i dopasowanie ich do warunków panujących na halach targowych. Prace związane z budową i montażem stoiska nie ingerują w struktury hali targowej. Ponadto montaż stoisk ma miejsce na powierzchni wynajętej przez odbiorcę usługi budowy i montażu stoiska targowego. Zatem wykonywanie różnego rodzaju pojedynczych prac elektrycznych, malarskich, tynkarskich i innych składa się w jedną usługę główną, z którą te prace są nierozerwalnie związane. Zasadniczy cel tych usług stanowi organizowanie targów i wystaw.

W związku z powyższym usługi związane z organizacją targów i wystaw nie podlegająodwrotnemu opodatkowaniu VAT, ponieważ nie można im przypisać charakteru prac budowlanych zidentyfikowanych w załączniku nr 14 do ustawy o VAT.

Konkludując, realizowana usługa budowy, montażu oraz demontażu stoiska targowego przy założeniu wszystkich ww. przesłanek nie będzie objęta mechanizmem odwrotnego obciążenia, natomiast stanowić będzie usługę organizowania i zarządzania targami i wystawami oraz usługi wspomagające jako usługę główną i docelową sklasyfikowaną pod numerem PKWiU 82.30.12.0 i objętą podstawową 23% stawką VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 07.04.2017 r. o sygn. 3063-ILPP1-3.4512.30.2017.2.JN.